29 Μαΐου 2012

6 ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟ ΜΑΣ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΦΩΤΗ


Εξι χρόνια περασαν από την ημέρα που έφυγε από τη ζωή ο συμμαθητης μας στο Αβερωφειο γυμνασιο Ιωάννης Μ. Χατζηφώτης, ο συγγραφέας, ο λόγιος, ο ποιητής, ο εκδότης, ο ερευνητής, ο ικανότερος και ανεπανάληπτος Εκπρόσωπος Τύπου της Εκκλησίας της Ελλάδος για μακρό χρονικό διάστημα. Ο αείμνηστος Γιάννης, που πάντοτε έδειχνε το μεγάλο ενδιαφέρον του και έδινε απλόχερα την βοήθεια του σε όλους . Με σαφή, συγκροτημένο και ποιοτικό λόγο και ερευνητική και συγγραφική δεινότητα, μαρτυρίες της βαθιάς μόρφωσης του και της πολυδιάστατης παιδείας του.

 Από την «Φιλοσοφία του Κρασοπατέρος και άλλα Πτωχοπροδρομικά Ποιήματα» στις Εκδόσεις Γρηγόρη στα τέλη της δεκαετίας του 1960 με εισαγωγή, επιμέλεια και γλωσσάριο,  και τη Βιβλιοθήκη του Απολλοδώρου, που είχε μεταφέρει στη νεοελληνική στις αρχές της δεκαετίας του 1970 στον Ελληνικό Εκδοτικό Οργανισμό (χωρίς χρονολογία και τα δύο), ώς τις Μονές του Αγίου Όρους σε τέσσερις τόμους (Χελάνδιον 2008-2009) και την «Παναγία στην Νεοελληνική Ποίηση» (Τουμπής 2009), που άφησε έτοιμα για έκδοση και κυκλοφορήθηκαν μετά τον θάνατό του, έχουν καταγραφεί διακόσιοι τέσσερις τίτλοι αυτοτελών βιβλίων, από τα οποία δέκα τουλάχιστον θα μπορούσαν να ήσαν διδακτορικές διατριβές, όπως ο «Θωμάς Πασχίδης», ο «Κονδυλάκης», ο «Λαϊκός Πολιτισμός του Καστελλορίζου», η «Αλεξάνδρεια: οι δύο αιώνες του Ελληνισμού»  (το οποίο ο Κωστής Μοσκώφ τοποθέτησε και βρίσκεται πάνω στο γραφείο στο σπίτι του ποιητή Κ. Π. Καβάφη στην Αλεξάνδρεια), η «Καθημερινή ζωή στο  Άγιον Όρος», «Το Άγιον Όρος στη Νεοελληνική Ζωγραφική», «Ο Καραγκιόζης Πτωχοπρόδρομος», βασισμένο στα Πτωχοπροδρομικά ποιήματα  που προαναφέρθηκαν, το έργο του για τον Φώτη Κόντογλου και άλλα, για να μην μακρηγορούμε, αφού υπάρχουν αναλυτικά στο βαρύτιμο από κάθε άποψη δίτομο αφιέρωμα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας «Αλεξανδρινός Αμητός» που παρουσιάσθηκε επίσημα από την Α. Θ. Μακαριότητα τον Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο τον Δεκέμβριο του 2009 στην Αθήνα και στις χίλιες τριακόσιες σελίδες του οποίου  συνεργάστηκαν περίπου εκατό διακεκριμένες προσωπικότητες της ελληνικής διανόησης κάθε επιστημονικού κλάδου.

Γιος του γνωστού μας Αλεξανδρινου καθηγητή των Μαθηματικών από τη Σύμη,Γιαννη Χατζηφωτη  που είχε διωχθεί από την πατρίδα του για τη δράση του κατά των κατακτητών επί Ιταλοκρατίας στην Δωδεκάνησο, ήρθε το 1962 να σπουδάσει Μαθηματικά με υποτροφία του ΙΚΥ στη Φυσικομαθηματική Σχολή  στην Αθήνα.
 Ο σπουδαιος Γυμνασιαρχης μας του Αβερωφειου Γυμνασιου Αλεξανδρειας Ερρίκος Χατζηανέστης, του είχε δυναμώσει την έμφυτη αγάπη στη Φιλολογία. Εγκατέλειψε, παρά την άριστη πρόοδό του, που μαρτυρεί το φοιτητικό του βιβλιάριο, με 10 στον Απειροστικό Λογισμό, για όσους ξέρουν από μαθηματικά και καθηγητή Κάππο, που δίδασκε τη δεκαετία του 60, και γράφτηκε στην Φιλοσοφική το 1964, χάνοντας την υποτροφία, την καλημέρα αλλά και την επιχορήγηση του πατέρα του. 

Το «Ουδέν κακόν αμιγές καλού» βρήκε μια καταπληκτική του επιβεβαίωση στην ένδεια του Χατζηφώτη ως φοιτητή της Φιλολογίας, που τον έστρεψε στην αναζήτηση εργασίας παράλληλα με τις σπουδές του. Ο Χάρης Πάτσης του ανέθεσε πολύ σύντομα την διεύθυνση των Εγκυκλοπαιδειών του και το 1968 δήλωνε ότι είχε γεννηθεί το …1938 (στην πραγματικότητα γεννήθηκε την Μ. Παρασκευή, 14 Απριλίου του 1944 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου), διότι ως γενικός διευθυντής των εκδόσεων και φοιτητής ακόμη, δεν μπορούσε να «σταθεί» σε ηλικία είκοσι τεσσάρων ετών με συνεργάτες ακαδημαϊκούς και καθηγητές. 

 Ζουν ακόμη μερικοί αριστεροί συγγραφείς και δημοσιογράφοι που την εποχή εκείνη, διωγμένοι από την Χούντα, εύρισκαν εργασία κοντά του. Μια αναδρομή στις σελίδες της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαιδείας και της Λογοτεχνικής Εγκυκλοπαιδείας θα είναι πολύ χρήσιμη, όχι για τα φρονήματά του, τα οποία ποτέ δεν προέβαλε προς εξαργύρωση αλλά για την ανθρωπιά του.
Βεβαίως ορισμένοι από εκείνους δεν του φέρθηκαν με την ίδια μεγαλοκαρδία, αλλά αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό, θα πει κάποιος, αφού το ίδιο επαναλήφθηκε σε άλλους χώρους που υπηρέτησε με αυταπάρνηση και μάλιστα με σκαιότερο τρόπο.  Πολλά στοιχεία για αυτά σώζονται στο πολύτιμο αρχείο του, το οποίο ακόμη δεν έχει μελετηθεί. Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον η αναδίφησή του, αν και ο ίδιος δεν είχε στο νου του ν’ αφήσει να δουν το φως  αρνητικές συμπεριφορές και οι πικρές που αυτές προκάλεσαν. Σχολίαζαν μερικοί γνωστοί του τί θα είχε για την «γούνα» πολλών και διαφόρων. Θα έβγαζε «best seller», του έλεγαν. Αλλά εκείνος, άρρωστος πια απαντούσε: Μακάρι να με αξιώσει ο θεός να ξαναγράψω. Έχω τόσα ωραία πράγματα να δώσω, με μικρότητες των άλλων θα ασχοληθώ;». 
Από την Κωνσταντινούπολη και το Άγιον Όρος που λάτρεψε, όπου η σύζυγός του κατέγραψε εξήντα δύο επισκέψεις (η τελευταία τον Απρίλιο του 2006, δυόμισι μήνες πριν πεθανει), ώς το μνημόσυνο του Χομεϊνί, όπου πήγε ως εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ και όπου συνομίλησε απευθείας στα αραβικά, την γλώσσα του Κορανίου, με τον διάδοχο του πέρση ηγέτη, τον Χαμενεΐ, ώς τις Βρυξέλλες για τους πρόσφυγες, ως το Σεράγεβο την εποχή του πολέμου, όπου πήγε επικεφαλής ανθρωπιστικής αποστολής με βοήθεια και αψηφώντας τον κίνδυνο, ως την Κατάνη της Σικελίας, όπου λάβαινε μέρος επί σειρά ετών στην «Συνάντηση της Μεσογείου» για την καλυτέρευση των σχέσεων των λαών της Μεσογείου ανεξάρτητα από τη θρησκεία τους, ώς την Αμερική στο Πανηπειρωτικό Συνέδριο με τον μακαριστό Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως Σεβαστιανό, ώς την «Σύσκεψη για Πείνα» που διοργάνωσε το 1985 στην Αθήνα η Εκκλησία της Ελλάδος για τους λαούς των χωρών του Τρίτου Κόσμου, ώς τα Τίρανα για το συνέδριο για τον Καζαντζάκη και όπου αλλού στάλθηκε να αντιπροσωπεύσει την Ελλάδα και κυρίως την Εκκλησία της Ελλάδος παρουσίαζε τις αστείρευτες γνώσεις του και την ουσιαστική συμβολή του σε πολυάριθμα θέματα.

Το ευρύ κοινό τον γνώρισε ως άνθρωπο της τηλεόρασης και απόλαυσε τις γνώσεις,  την ευστροφία, την ακριβολογία και την προθυμία να εξυπηρετήσει κάθε ανθρωπο. Συζητούσαν με κατάπληξη οι ρεπόρτερς την ικανότητά του να ολοκληρώνει τη σκέψη του και σε ελάχιστο ακόμα χρονικό διάστημα που του οριζόταν. 
Πολλοί θυμόνται ακόμα τις εκπομπές του στην Ραδιοφωνία της ΕΡΤ, στο Πρώτο και το Τρίτο ιδίως Πρόγραμμα. 

 Ο Γιάννης Χατζηφώτης άφησε κάτι πολύ πιο σπουδαίο από τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα περιοδικά που δημιούργησε :    τους τρεις γιους του, τον Μιχάλη, τον Κωνσταντίνο και τον Ανδρέα, που αν και δεν ακολούθησαν τα βήματά του στα ενδιαφέροντα και τις σπουδές (νομικοί οι δύο πρώτοι, ηλεκτρολόγος μηχανικός ο μικρός), φέρουν την σφραγίδα της αγωγής, της παιδείας  και του ήθους του και διακρίνονται στις εργασίες τους.

Φίλε Γιάννη, δεν σε ξεχνάμε!