Παρίσι
Το μπαράζ υποβαθμίσεων χωρών της Ευρωζώνης -το οποίο είχαν... προλάβει νωρίτερα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ξένα ΜΜΕ- επιβεβαίωσε η Standard & Poor's το βράδυ της Παρασκευής: Ο οίκος έριξε την αξιολόγηση της Γαλλίας και της Αυστρίας κατά μία μονάδα, υποβαθμίζοντας άλλες επτά χώρες και μειώνοντας τις προοπτικές των υπόλοιπων σε αρνητικές.
Μετά τη σαρωτική κίνηση, ουσιαστικά μόνο η Γερμανία κρατά ταυτόχρονα και το «ΑΑΑ» και τις σταθερές της προοπτικές.
Στις χώρες που υποβαθμίστηκαν «ξεχωρίζουν» η Ιταλία, η Ισπανία, ηΠορτογαλία και η Κύπρος -δύο μονάδες χαμηλότερα- ενώ για όλες τις χώρες με αρνητικές προοπτικές (πλην Γερμανίας και Σλοβακίας δηλαδή) υπάρχουν πιθανότητες 30% για νέα υποβάθμιση μέσα στο 2012.
Ο οίκος θεωρεί ότι οι πολιτικές πρωτοβουλίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσων «ίσως δεν αρκούν για την πλήρη αντιμετώπιση των συστημικών πιέσεων στην Ευρωζώνη», δηλαδή τις συνθήκες στον χρηματοπιστωτικό τομέα, το κλίμα για τα ομόλογα χωρών της Εευρωζώνης στις αγορές κεφαλαίου, την επιδείνωση των προοπτικών για ανάπτυξη αλλά και την «ανοικτή και παρατεταμένη διάσταση απόψεων στις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων».
Η συμφωνία της 9ης Δεκεμβρίου «δεν έχει οδηγήσει σε μία υπέρβαση επαρκούς έκτασης». Μία πολιτική που βασίζονται μόνο στη λιτότητα είναι μία πολιτική που κινδυνεύει «να υπονομευτεί από μόνη της», εξανεμίζοντας τα δημόσια έσοδα.
Παράλληλα, η S&P επικροτεί την στάση που έχει κρατήσει η ΕΚΤ, λέγοντας πως η νομισματική της πολιτική υπήρξε καθοριστική στην αποτροπή απώλειας της εμπιστοσύνης των αγορών.
Χρονικό μία προαναγγελθείσας υποβάθμισης
Η υποβάθμιση των Γαλλίας και Αυστρίας, δύο από τους τελευταίους έξι «άριστους» της Ευρωζώνης, μπορεί να είχε σχεδόν προεξοφληθεί στις αγορές, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για την πρώτη φορά από το ξέσπασμα της κρίσης που οίκος αξιολόγησης βάζει στο στόχαστρό της χώρα του σκληρού πυρήνα της Ευρωζώνη, βάζοντας έτσι εμμέσως ερωτηματικό ακόμη και στην αξιολόγηση του μηχανισμού στήριξης του κοινού νομίσματος.
Ήδη πριν την επίσημη ανακοίνωση του οίκου αξιολόγησης, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν προετοιμάσει το κλίμα, υποβαθμίζοντας τη σημασία της κίνησης της S&P.
Πέραν του Παρισιού, με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών να υπογραμμίζει πως «δεν πρόκειται για καταστροφή», και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε καθησύχασε από το Βερολίνο: «Καταλάβαμε τους τελευταίους μήνες ότι δεν θα πρέπει να υπερεκτιμούμε τις αξιολογήσεις των οίκων αξιολόγησης».
Το πρακτικό αποτέλεσμα για την ίδια τη Γαλλία, τα επιτόκια δηλαδή που καλείται να πληρώσει για να δανειστεί, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι αμελητέα καθώς εν πολλοίς το Παρίσι ήδη αντιμετωπιζόταν στις αγορές ως χώρα με «ΑΑ+». Οι αναλυτές μάλιστα αναφέρουν πως και οι ΗΠΑ έχουν επίσης υποβαθμιστεί στο ΑΑ+, και δεν αντιμετώπιζει προβλήματα στην άντληση κεφαλαίων.
Ωστόσο, το κεντρικό πρόβλημα που δημιουργείται είναι με την αξιολόγηση του EFSF: Το «ΑΑΑ» του Ταμείου δικαιολογείται ουσιαστικά με την άριστη αξιολόγηση Γερμανίας και Γαλλίας, που συνεισφέρουν και εγγυώνται το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων του.
Μετά τη σαρωτική κίνηση, ουσιαστικά μόνο η Γερμανία κρατά ταυτόχρονα και το «ΑΑΑ» και τις σταθερές της προοπτικές.
Στις χώρες που υποβαθμίστηκαν «ξεχωρίζουν» η Ιταλία, η Ισπανία, ηΠορτογαλία και η Κύπρος -δύο μονάδες χαμηλότερα- ενώ για όλες τις χώρες με αρνητικές προοπτικές (πλην Γερμανίας και Σλοβακίας δηλαδή) υπάρχουν πιθανότητες 30% για νέα υποβάθμιση μέσα στο 2012.
Ο οίκος θεωρεί ότι οι πολιτικές πρωτοβουλίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσων «ίσως δεν αρκούν για την πλήρη αντιμετώπιση των συστημικών πιέσεων στην Ευρωζώνη», δηλαδή τις συνθήκες στον χρηματοπιστωτικό τομέα, το κλίμα για τα ομόλογα χωρών της Εευρωζώνης στις αγορές κεφαλαίου, την επιδείνωση των προοπτικών για ανάπτυξη αλλά και την «ανοικτή και παρατεταμένη διάσταση απόψεων στις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων».
Η συμφωνία της 9ης Δεκεμβρίου «δεν έχει οδηγήσει σε μία υπέρβαση επαρκούς έκτασης». Μία πολιτική που βασίζονται μόνο στη λιτότητα είναι μία πολιτική που κινδυνεύει «να υπονομευτεί από μόνη της», εξανεμίζοντας τα δημόσια έσοδα.
Παράλληλα, η S&P επικροτεί την στάση που έχει κρατήσει η ΕΚΤ, λέγοντας πως η νομισματική της πολιτική υπήρξε καθοριστική στην αποτροπή απώλειας της εμπιστοσύνης των αγορών.
| Κράτος | Τρέχουσα αξιολόγηση | Προηγούμενη αξιολόγηση | Προοπτικές |
|---|---|---|---|
| Αυστρία | ΑΑ+ | ΑΑΑ | Αρνητικές |
| Βέλγιο | ΑΑ | ΑΑ | Αρνητικές |
| Γαλλία | ΑΑ+ | ΑΑΑ | Αρνητικές |
| Γερμανία | ΑΑΑ | ΑΑΑ | Σταθερές |
| Εσθονία | ΑΑ- | ΑΑ- | Αρνητικές |
| Ιρλανδία | ΒΒΒ+ | ΒΒΒ+ | Αρνητικές |
| Ισπανία | Α | ΑΑ- | Αρνητικές |
| Ιταλία | ΒΒΒ+ | Α | Αρνητικές |
| Κύπρος | ΒΒ+ | ΒΒΒ | Αρνητικές |
| Λουξεμβούργο | ΑΑΑ | ΑΑΑ | Αρνητικές |
| Μάλτα | Α- | Α | Αρνητικές |
| Ολλανδία | ΑΑΑ | ΑΑΑ | Αρνητικές |
| Πορτογαλία | ΒΒ | ΒΒΒ- | Αρνητικές |
| Σλοβακία | Α | Α+ | Σταθερές |
| Σλοβενία | Α+ | ΑΑ- | Αρνητικές |
| Φινλανδία | ΑΑΑ | ΑΑΑ | Αρνητικές |
Χρονικό μία προαναγγελθείσας υποβάθμισης
Η υποβάθμιση των Γαλλίας και Αυστρίας, δύο από τους τελευταίους έξι «άριστους» της Ευρωζώνης, μπορεί να είχε σχεδόν προεξοφληθεί στις αγορές, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για την πρώτη φορά από το ξέσπασμα της κρίσης που οίκος αξιολόγησης βάζει στο στόχαστρό της χώρα του σκληρού πυρήνα της Ευρωζώνη, βάζοντας έτσι εμμέσως ερωτηματικό ακόμη και στην αξιολόγηση του μηχανισμού στήριξης του κοινού νομίσματος.
Ήδη πριν την επίσημη ανακοίνωση του οίκου αξιολόγησης, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν προετοιμάσει το κλίμα, υποβαθμίζοντας τη σημασία της κίνησης της S&P.
Πέραν του Παρισιού, με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών να υπογραμμίζει πως «δεν πρόκειται για καταστροφή», και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε καθησύχασε από το Βερολίνο: «Καταλάβαμε τους τελευταίους μήνες ότι δεν θα πρέπει να υπερεκτιμούμε τις αξιολογήσεις των οίκων αξιολόγησης».
Το πρακτικό αποτέλεσμα για την ίδια τη Γαλλία, τα επιτόκια δηλαδή που καλείται να πληρώσει για να δανειστεί, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι αμελητέα καθώς εν πολλοίς το Παρίσι ήδη αντιμετωπιζόταν στις αγορές ως χώρα με «ΑΑ+». Οι αναλυτές μάλιστα αναφέρουν πως και οι ΗΠΑ έχουν επίσης υποβαθμιστεί στο ΑΑ+, και δεν αντιμετώπιζει προβλήματα στην άντληση κεφαλαίων.
Ωστόσο, το κεντρικό πρόβλημα που δημιουργείται είναι με την αξιολόγηση του EFSF: Το «ΑΑΑ» του Ταμείου δικαιολογείται ουσιαστικά με την άριστη αξιολόγηση Γερμανίας και Γαλλίας, που συνεισφέρουν και εγγυώνται το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων του.
