Μεγάλο μαχαίρι στα κοινωνικά επιδόματα προετοιμάζεται να βάλει η κυβέρνηση με στόχο την εξοικονόμηση δαπανών ύψους 3 δισ. ευρώ. Στην κλίνη του Προκρούστη θα μπουν συνολικά 89 επιδόματα και παροχές που εκτείνονται από τις συντάξεις γήρατος σε ανασφάλιστους που καταβάλλονται από τον ΟΓΑ έως τις ειδικές παροχές του ΟΑΕΔ και τα κουπόνια για αγορά βιβλίων και ψυχαγωγία του Οργανισμού Εργατικής Εστίας.
Ο κωδικός «κοινωνικά επιδόματα» κρίνεται καθοριστικής σημασίας καθώς από αυτόν θα προκύψει παραπάνω από το ένα τέταρτο των σχεδιαζόμενων περικοπών δαπανών ύψους 11,5 δισ. ευρώ. Επίσης, αν στο ποσό αυτό προστεθεί η σχεδιαζόμενη εξοικονόμηση από την επιβολή πλαφόν στις συντάξεις, με επικρατέστερο το όριο των 2.400 ευρώ, με στόχο εξοικονόμηση επιπλέον 1 δισ. ευρώ, τότε είναι προφανές γιατί ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης χαρακτηρίστηκε χθες «αρσιβαρίστας» στο περιθώριο των αλλεπάλληλων συσκέψεων του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα με επτά υπουργούς και αντικείμενο ακριβώς την περικοπή δαπανών συνολικού ύψους 11,5 δισ. ευρώ.
Το υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με πληροφορίες, εργάζεται σε έναν καμβά περικοπών που προβλέπει εξοικονόμηση δαπανών πάνω από 3% του ΑΕΠ ή περίπου 6,5 δισ. ευρώ στη βάση των προτάσεων του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).Σε αυτές έρχονται να προστεθούν παρεμβάσεις συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα, που θα οδηγήσουν σε μείωση δαπανών της τάξεως του 1% του ΑΕΠ ή επιπλέον 2 δισ. ευρώ, αλλά και μαχαίρι στα κοινωνικά επιδόματα το οποίο θα εισφέρει 1,5% του ΑΕΠ ή επιπλέον 3 δισ. ευρώ.
Ο χρόνος είναι πιεστικός. Εως αύριο ο υπουργός Γιάννης Στουρνάρας και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας πρέπει να έχουν καταρτίσει έναν οδηγό περικοπών 11,5 δισ. ευρώ, ο οποίος θα τεθεί στη σύσκεψη με τους πολιτικούς αρχηγούς που στηρίζουν την κυβέρνηση, ώστε να δοθούν πολιτικές κατευθύνσεις εν όψει της έλευσης της τρόικας την ερχόμενη Δευτέρα.
Χθες ο κύκλος επαφών του Γιάννη Στουρνάρα με επτά υπουργούς της κυβέρνησης φαίνεται να απέδωσε με επιφυλάξεις την καταγραφή προτάσεων μέτρων ύψους 5,680 δισ. ευρώ, τα οποία δεν έχουν ακόμα εξειδικευτεί.
Τι ειπώθηκε στις συζητήσεις με τους υπουργούς
Αντώνης Μανιτάκης
υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
Η θέση του υπουργού, η οποία εκφράστηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, στη σύσκεψη, μάλλον δεν ήταν η αναμενόμενη. Εγινε αναφορά στα οφέλη που θα προκύψουν από την αξιολόγηση των δομών του Δημοσίου και τις καταργήσεις και συγχωνεύσεις οργανικών μονάδων κατά τουλάχιστον 30% αλλά, όπως αναφέρουν κύκλοι του κ. Μανιτάκη, το δημοσιονομικό όφελος το οποίο θα προκύψει δεν μπορεί να προσδιοριστεί δεδομένου ότι το υπουργείο «θα λειτουργήσει ως ομπρέλα για τη διοικητική μεταρρύθμιση και τις αλλαγές σε όλα τα υπουργεία και επί του παρόντος δεν μπορεί να υπολογιστεί σε απόλυτα μεγέθη η εξοικονόμηση». Πηγές του υπουργείου, πάντως, σημείωναν στη συνέχεια ότι θα δοθεί έμφαση στην απαρέγκλιτη τήρηση του κανόνα μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις, καθώς με τον τρόπο αυτόν αφενός αποδεικνύεται η αξιοπιστία της χώρας απέναντι στις μνημονιακές δεσμεύσεις της, αφετέρου θα οδηγήσει σε μείωση του μισθολογικού κόστους στο Δημόσιο.
Ανδρέας Λυκουρέντζος
υπουργός Υγείας
Ο κ. Λυκουρέντζος, σύμφωνα με πληροφορίες, υπέβαλε προτάσεις για εξοικονόμηση δαπανών λιγότερων από 300 εκατ. ευρώ. Οπως ανέφερε υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου στα «ΝΕΑ», το ποσό δεν έχει ακόμη «κλειδώσει», όμως το περαιτέρω ψαλίδισμα στις δαπάνες κρίνεται αναγκαίο. Ο υπουργός Υγείας πρότεινε, σύμφωνα με πληροφορίες, περικοπές κυρίως λειτουργικών δαπανών, οι οποίες θα προέλθουν από τις συγχωνεύσεις μονάδων και οργανισμών αλλά και από την αξιοποίηση κτιριακών εγκαταστάσεων και γενικότερα της ακίνητης περιουσίας του υπουργείου Υγείας. Σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το τελευταίο Μνημόνιο αυτές ισχύουν, όπως υπογράμμισε κατά την ίδια συνάντηση η ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης - που αποτελεί και πάγιο αίτημα των δανειστών της χώρας -, η οποία εφέτος πρέπει να περικοπεί κατά 1 δισ. ευρώ.
Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος
υπουργός Παιδείας
Μικρό καλάθι περικοπών κρατούσε ο υπουργός Παιδείας, ο οποίος παρουσίασε ένα σετ προτάσεων, όπως επισημαίνουν συνεργάτες του, της τάξεως των 50 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μέτρα που αφορούν κυρίως τον περιορισμό της σπατάλης και λειτουργικές δαπάνες «χωρίς μείωση του φυσικού έργου και της ποιότητας του υπουργείου Παιδείας», όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εξοικονόμηση δαπανών από τυχόν συγχωνεύσεις και καταργήσεις τμημάτων ΤΕΙ δεν έχουν συνυπολογιστεί καθώς δεν πρόκειται να εφαρμοστούν πριν από το δεύτερο εξάμηνο του 2013.
Γιάννης Βρούτσης
υπουργός Εργασίας
Από χθες φέρει το παρατσούκλι «ο αρσιβαρίστας», καθώς στο υπουργείο του οποίου προΐσταται πέφτει βάρος περικοπών 3 δισ. συν 1 δισ. ευρώ. Τα 3 δισ. ευρώ αφορούν περικοπές κοινωνικών επιδομάτων, ενώ το 1 δισ. ευρώ αναμένεται να προκύψει από την επιβολή γενικού πλαφόν στις συντάξεις από τα 2.770 ευρώ σήμερα στα 2.400 ευρώ. Το ύψος του πλαφόν δεν έχει κλειδώσει, ούτε οριστικές αποφάσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα γίνουν οι περικοπές των επιδομάτων έχουν ληφθεί. Γενικά επιδιώκεται να μην υπάρξουν οριζόντιες παρεμβάσεις• πολλές προσδοκίες εναποτίθενται σε εξοικονόμηση από συντάξεις-μαϊμού οι οποίες θα κοπούν, ενώ για τα επιδόματα θα καθιερωθούν κοινωνικά κριτήρια. Αρμόδιες πηγές εξαιρούσαν χθες από τις παρεμβάσεις το επίδομα ανεργίας.
Ευριπίδης Στυλιανίδης
υπουργός Εσωτερικών
Με δύο βασικές προτάσεις για ενίσχυση των εσόδων και δύο ερωτήματα ως προς τους πόρους της Αυτοδιοίκησης προσήλθε στη σύσκεψη ο υπουργός Εσωτερικών. Αθροιστικά θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι υπέβαλε προτάσεις 600 εκατ. ευρώ, αλλά ποσό 513 εκατ. ευρώ προκύπτει στη λογική δαπανών που δεν θα καταβληθούν, επομένως θεωρούνται... περικοπές. Αναλυτικά, ο κ. Στυλιανίδης, σύμφωνα με πληροφορίες, επισήμανε την ανάγκη να διευκρινιστεί το ύψος των πόρων που τελικά θα δοθούν στους δήμους κατά το 2012. Είπε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ότι αρχικά είχε συμφωνηθεί με τον τότε υπουργό Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη να ανέλθουν σε 2,7 δισ. ευρώ, αλλά τελικά γράφτηκαν στον προϋπολογισμό 2,4 δισ. ευρώ. Σε περίπτωση που δεν δοθούν τα επιπλέον 300 εκατ. ευρώ θα πρέπει, σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, να υπολογιστούν στην περιστολή των δαπανών, ενώ ανάλογη εκκρεμότητα υπάρχει και με την εκταμίευση ή όχι των 213 εκατ. ευρώ από παρακρατηθέντες πόρους παρελθόντων ετών. Στον τομέα της ενίσχυσης των εσόδων ο κ. Στυλιανίδης εισηγήθηκε να υπάρξει αύξηση του παραβόλου για τη χορήγηση της άδειας διαμονής σε μετανάστες, καθώς και πρόβλεψη αντί οικονομικής αποζημίωσης για απαλλοτριώσεις να γίνεται μεταφορά συντελεστή σε άλλα οικόπεδα των δικαιούχων.
Πάνος Παναγιωτόπουλος
υπουργός Εθνικής Αμυνας
Η επικοινωνία έγινε τηλεφωνικά. Ο κ. Παναγιωτόπουλος είχε ξεχωρίσει στην πρώτη ευρεία σύσκεψη της περασμένης εβδομάδας καθώς είχε υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις προκειμένου να υποκατασταθούν με ισοδύναμα μέτρα οι προγραμματισμένες περικοπές στα ειδικά μισθολόγια των Ενόπλων Δυνάμεων. Χθες, σύμφωνα με πληροφορίες, παρουσίασε προτάσεις για εξοικονόμηση συνολικά 680 εκατ. ευρώ την ερχόμενη διετία στη βάση περικοπών στα λειτουργικά έξοδα και στα εξοπλιστικά προγράμματα. Το μόνο πιθανό πρόβλημα θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι ότι οι προβλέψεις στις οποίες έγινε αναφορά περιλαμβάνονται ήδη στο ισχύον Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Αντώνης Ρουπακιώτης
υπουργός Δικαιοσύνης
Περικοπές 46 εκατ. ευρώ προβλέπει η έκθεση του ΚΕΠΕ για το υπουργείο Δικαιοσύνης. Ωστόσο ο αρμόδιος υπουργός Αντώνης Ρουπακιώτης αντιπροτείνει τη λήψη ισοδύναμων μέτρων, τα οποία αναζητούνται, προκειμένου να μην περικοπούν περισσότερο οι μισθοί των δικαστών, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν δει τα μισθολόγιά τους να ψαλιδίζονται κατά 38%, όπως επισημάνθηκε στη χθεσινή συνάντηση. Ενδεχόμενη νέα περικοπή στο μισθολόγιο των δικαστών θα έχει ως αποτέλεσμα να επιστρέψουν στις αμοιβές προ της αποφάσεως του Μισθοδικείου, γεγονός που - όπως ερμηνεύεται - από μόνο του θέτει υπό ευθεία αμφισβήτηση τη συνταγματικά κατοχυρωμένη λειτουργία του Ανωτάτου Δικαστηρίου. «Από τα 950 εκατ. ευρώ, που ήταν ο προϋπολογισμός το 2010, φθάσαμε το 2011 στα 730 εκατ. ευρώ και το 2012 στα 550 εκατ. ευρώ - 550 εκατ. είναι μισό υποβρύχιο, έστω και αν μπατάρει», είχε πει σε πρόσφατη συνέντευξή του στη ΝΕΤ ο υπουργός Δικαιοσύνης. Οπως επισημαίνεται αρμοδίως άλλωστε, κατ' επανάληψη δικαστές και δικαστικοί υπάλληλοι πληρώνουν από την τσέπη τους βασικά είδη για την υγιεινή τους, όπως σαπούνι και χαρτί τουαλέτας. Μάλλον τα περιθώρια περικοπών κρίνονται ανύπαρκτα.