Η «μάχη» κατά του AIDS που έχει κοστίσει τις ζωές 30 εκατομμυρίων ανθρώπων δίνεται στην Ουάσιγκτον, όπου έχουν συγκεντρωθεί 25.000 επιστήμονες, γιατροί και ακτιβιστές για να συμμετάσχουν στη 19η Διεθνή Διάσκεψη για το AIDS, και αναμένεται να ανακοινωθούν νέες ελπιδοφόρες θεραπείες.
Το μήνυμα που μεταφέρεται από τις ΗΠΑ είναι αισιόδοξο, με τους επιστήμονες να κάνουν λόγο για μια εποχή-κλειδί για την καταπολέμηση του ιού. Στη φαρέτρα των γιατρών ήδη υπάρχουν διαθέσιμα φάρμακα, τα οποία αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής, αλλά και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Ποτέ άλλοτε στην ιστορία δεν έχει καταγραφεί τόσο μεγάλος αριθμός εν ζωή φορέων του AIDS: το 2011 ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV άγγιξε τα 34,2 εκατομμύρια, με τους γιατρούς να επισημαίνουν ότι το «ρεκόρ» αυτό είναι απόρροια της επιμήκυνσης του προσδόκιμου ζωής. Είναι ενδεικτικό ότι το ποσοστό θνησιμότητας μειώθηκε κατά 24% σε σχέση με το 2010.
Το παράδοξο όμως είναι ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες, εκεί όπου κυριολεκτικά «θερίζει» ο ιός HIV, μόνον το 54% των ασθενών έχει πρόσβαση στα αντιρετροϊικά φάρμακα.
Μια ιδιαίτερα ελπιδοφόρα έρευνα του φορέα Πρωτοβουλία Κλίντον για Πρόσβαση στην Υγεία (Clinton Health Access Initiative) δείχνει ότι το ετήσιο κόστος για την αντιμετώπιση της νόσου στην Αιθιοπία, το Μαλάουι, τη Ρουάντα και τη Ζάμπια δεν ξεπερνά τα 200 δολάρια κατά ασθενή. Στη Νότια Αφρική το αντίστοιχο κονδύλι αγγίζει τα 682 δολάρια, καθώς εκεί οι μισθοί είναι υψηλότεροι αλλά και τα κόστη των εργαστηρίων και των κλινικών είναι υψηλότερα επίσης.
Σε κάθε περίπτωση τα νέα αυτά δεδομένα αποτελούν οικονομική «ανάσα», δεδομένου ότι πριν από δύο χρόνια, στη 18η Διεθνή Διάσκεψη για το AIDS, η εκτίμηση ήταν πως η θεραπεία ανά ασθενή ξεπερνούσε ακόμη και τα 880 δολάρια.
Μετά τις εξελίξεις αυτές οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι η έλλειψη διαθέσιμων κονδυλίων δεν θα μπορέσει να αποτελέσει αιτία - ή δικαιολογία - για τη μη πρόσβαση όλων των ασθενών σε φάρμακα που θα τους κρατήσουν στη ζωή. Σημειώνεται ότι 7 εκατομμύρια ασθενείς με HIV στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι αποκλεισμένοι από την αναγκαία θεραπεία.
Οπως δηλώνει ο Μπέρνχαρντ Σβάρτλεντερ, διευθυντής στρατηγικού σχεδιασμού του UNAIDS (διεύθυνση του ΟΗΕ για το AIDS), στη βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν», «ο αντίλογος που στηρίζεται σε οικονομικά επιχειρήματα είναι λανθασμένη προσέγγιση που χρησιμοποιείται ως δικαιολογία. Σαφώς χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα, όμως το κόστος για την πρόσβαση στη θεραπεία δεν είναι αποτρεπτικό».
Γενόσημα. Μάλιστα, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η Πρωτοβουλία Κλίντον για Πρόσβαση στην Υγεία έχει ήδη έρθει σε συμφωνία με εταιρείες που παράγουν γενόσημα (δηλαδή αντίγραφα, άρα φθηνότερα) φάρμακα, ώστε να περιορισθεί ακόμη περισσότερο το κόστος θεραπείας.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η αντιρετροϊική αγωγή μειώνει κατακόρυφα τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HIV, γεγονός που αποτελεί ακόμη μία νίκη.
