25 Νοεμβρίου 2012

όλοι συμφωνούν πως εάν δεν βρεθούν λύσεις για το ελληνικό χρέος, όσα χρήματα και εάν δοθούν, όσα πακέτα και εάν εφαρμοστούν, το μόνο που θα επιτυγχάνεται είναι μία τρύπα στο νερό.


Όλοι πλέον συμφωνούν ότι το ελληνικό χρέος, παρά τις θυσίες του λαού, δεν είναι βιώσιμο. Επίσης όλοι συμφωνούν πως εάν δεν βρεθούν λύσεις για το ελληνικό χρέος, όσα χρήματα και εάν δοθούν, όσα πακέτα και εάν εφαρμοστούν, το μόνο που θα επιτυγχάνεται είναι μία τρύπα στο νερό.

Τελικά. πού διαφωνούν; Και για ποιον λόγο Λαγκάρντ και Μέρκελ συνεχίζουν τα παιχνίδια με την Ελλάδα σε βάρος της Ευρώπης; «Η λύση θα δοθεί όταν τραγουδήσει η χοντρή κυρία», είπε η Λαγκάρντ, ενώ για την άλλη πλευρά του ποταμού ισχύει η ρήση του Αρχιμήδη, το «μη μου τους κύκλους τάραττε». Και εν προκειμένω η Μέρκελ ασχολείται μόνο με τις γερμανικές εκλογές το δεύτερο εξάμηνο του 2013 και όχι με τη λύση συνολικά του ευρωπαϊκού προβλήματος. Κι αυτό διότι το ελληνικό πρόβλημα είναι πρωτίστως ευρωπαϊκό και σύντομα εάν συνεχιστεί η αδράνεια θα κτυπήσει και την πόρτα του Βερολίνου. Ήδη οι οίκοι αξιολόγησης έστειλαν το μήνυμα με την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Γαλλίας.

Η γραμμή της Λαγκάρντ και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (με τη στήριξη ΗΠΑ, Κίνας) είναι ξεκάθαρη: Εδώ και τώρα κούρεμα του δημόσιου χρέους της Ελλάδας για να καταστεί βιώσιμο το 2020. Από την άλλη, η Γερμανία και οι δορυφόροι της ούτε που συζητούν αυτό και αντιπροτείνουν ημίμετρα για επαναγορά χρέους, για μείωση επιτοκίων και διάφορα άλλα τρυκ, τα οποία είναι αμφίβολο εάν αποδώσουν, κάτι που παραδέχονται πλέον και εντός της Γερμανίας, όπου από τη μία το «Spiegel» επιτίθεται ευθέως στον Σόιμπλε κατηγορώντας ότι ακολουθεί πολιτική του χάους, ενώ ο υποψήφιος καγκελάριος με τους Σοσιαλδημοκράτες, Στόινμπουργκ, λέει ανοιχτά πως λόγω της Μέρκελ «η Ελλάδα δεν θα επιστρέψει στις αγορές αυτή τη δεκαετία».

Κι όμως. όταν όλοι πιέζουν το Βερολίνο να ρίξει νερό στο κρασί του, το δίδυμο Μέρκελ - Σόιμπλε εμμένει στην άτεγκτη στάση του, αδιαφορώντας όχι μόνο για το μέλλον της Ελλάδας, αλλά και για το εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης. Ο στόχος τους είναι σαφής και φάνηκε ξεκάθαρα το σχέδιό τους. Ποιο είναι αυτό; Η δημιουργία μία ενιαίας Ευρώπης δύο ταχυτήτων. Στη μία θα ηγούνται αυτοί έχοντας ως συμπαραστάτες τους δορυφόρους τους και θα δίνουν τις εντολές, και στην άλλη πλευρά θα βρίσκονται οι αδύναμες οικονομικά χώρες, οι οποίες θα έχουν τον ρόλο του κομπάρσου στις εξελίξεις. Θα ελέγχονται πλήρως και θα αποτελούν επενδυτικό Ελ Ντοράντο για τα συμφέροντα του βορρά.

Τα σενάρια
Όπως, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό, η Γερμανία βρίσκεται υπό πίεση. Και γι’ αυτόν τον λόγο προσπαθεί να πετάξει την μπάλα στην εξέδρα, ώστε να περάσει το δικό της. Δηλαδή, να μην κουρευτεί το χρέος της Ελλάδας προς τα κράτη-δανειστές. Γι’ αυτό και στο Βερολίνο υφαίνονται μία σειρά από σενάρια, προκειμένου να πειστεί το ΔΝΤ να κάνει πίσω. Η Μέρκελ στην κλειστή συνάντησή της με τους Γερμανούς βουλευτές υποστήριξε ότι το κενό χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος μέχρι το 2016 μπορεί να καλυφθεί μέσω ενός συνδυασμού παραγόντων όπως μείωση επιτοκίων και επέκταση του προγράμματος του EFSF. Από την πλευρά του, ο Σόιμπλε εξέφρασε τη σιγουριά του ότι θα κλείσει το χρηματοδοτικό κενό της Ελλάδας, ενώ υπογράμμισε ότι υπάρχει συμφωνία με το ΔΝΤ για πρόγραμμα επαναγοράς χρέους. Σημείωσε ότι τα κέρδη της ΕΚΤ από το πρόγραμμα αγοράς ελληνικών ομολόγων ανέχονται στα 4,2 δισ. ευρώ, αλλά η Γερμανία δεν συμφωνεί με τη χρήση των κερδών της ΕΚΤ από τα ομόλογα.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών τόνισε επίσης πως εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι ότι η Ελλάδα μπορεί να αντλήσει επιπλέον 9 δισ. ευρώ με δημοπρασίες έντοκων γραμματίων.
Ο Σόιμπλε φέρεται να προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος να βγει το ΔΝΤ από το πρόγραμμα της Ελλάδας αν δεν υπάρξει συμφωνία, ενδεχόμενο περίπου καταστροφικό, δεδομένου ότι χώρες του βορρά εξαρτούν τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα από τη στάση του Ταμείου.

Καταπέλτης η έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του χρέους

Το ελληνικό δημόσιο χρέος μπορεί να μειωθεί κάτω από τον στόχο του 120% του ΑΕΠ το 2020, μόνο εάν γίνει «κούρεμα», όπως προκύπτει από έκθεση που δόθηκε την προηγούμενη Δευτέρα στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Όπως αναφέρεται, είτε οι... χώρες της Ευρωζώνης θα πρέπει να αποδεχθούν ζημιές στα δάνεια που έχουν δώσει στην Ελλάδα, είτε να επιβάλουν στους ιδιώτες επενδυτές να πουλήσουν τα ομόλογα που έχουν σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής, που ουσιαστικά αποτελεί εμμέσως «κούρεμα» του χρέους.
Η 15σέλιδη έκθεση δείχνει ότι –χωρίς τη λήψη ενός πακέτου μέτρων για τη μείωσή του– το ελληνικό χρέος θα υποχωρήσει στο 144% του ΑΕΠ το 2020, στο 133% του ΑΕΠ το 2022 και στο 111% του ΑΕΠ το 2030, από το σημερινό επίπεδο του 170% περίπου.
«Το πακέτο των δυνητικών επιλογών δεν θα καταστήσει δυνατό να φθάσουμε σε ένα επίπεδο χρέους κοντά στο 120% του ΑΕΠ το 2020 χωρίς την προσφυγή σε μέτρα που θα σημαίνουν απώλεια κεφαλαίου ή επιπτώσεις στους προϋπολογισμούς των χωρών-μελών της Ευρωζώνης ή που θα προβλέπουν μία ευρύτερη επαναγορά των ελληνικών ομολόγων, η οποία θα συνεπάγεται την ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης (collective action clauses)», αναφέρεται στην έκθεση.
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, είχε απορρίψει τη μετάθεση του στόχου στο 2022 ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα και φέρεται να τάσσεται υπέρ της καταγραφής ζημιάς στα δάνεια προς την Ελλάδα, ώστε να επιτευχθεί το 2020 ο στόχος για τη μείωση στο 120%.
Σύμφωνα με την έκθεση, μία μείωση του περιθωρίου των επιτοκίων –πέραν δηλαδή του κόστους χρηματοδότησης στα διμερή διακρατικά δάνεια στην Ελλάδα– κατά 70 μονάδες βάσης (0,70%) θα μείωνε το χρέος κατά 1,4% το 2020, ενώ μία μεγαλύτερη μείωση του περιθωρίου στις 25 μονάδες βάσης (0,25%) θα μείωνε το χρέος κατά 5,1% του ΑΕΠ.
• Η αναστολή πληρωμής τόκων από την Ελλάδα για τα δάνεια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα μείωνε το ελληνικό χρέος κατά 43,8 δισ. ευρώ.
• Εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επέστρεφε τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που έχει στο χαρτοφυλάκιό της, το χρέος θα μειωνόταν περαιτέρω κατά 4,6% του ΑΕΠ.
• Η επαναγορά ομολόγων με κόστος 10 δισ. ευρώ από ιδιώτες στο 50% της ονομαστικής τιμής τους θα οδηγούσε σε μείωση του χρέους κατά 2,4% του ΑΕΠ το 2020, σύμφωνα με την έκθεση.

Μπλόκο Μέρκελ και για τον Κοινοτικό προϋπολογισμό

Όλοι είναι αισιόδοξοι ότι μεθαύριο Δευτέρα θα βρεθεί μία συμβιβαστική λύση. Όμως έχουν επιφυλάξεις μήπως τελικά η Γερμανία προβάλει νέες απαιτήσεις. Κι αυτό το συμπεραίνουν από τη στάση της Μέρκελ στη Σύνοδο Κορυφής, όπου μπλόκαρε οποιαδήποτε απόφαση για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε., η οποία δεν συμφέρει τη Γερμανία. Μάλιστα, φρόντισε να το δημοσιοποιήσει χθες το πρωί λέγοντας πως «υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στις θέσεις των μεν και των δε».

Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον είχε δηλώσει ότι η νέα πρόταση για τον προϋπολογισμό 2014-2020 που παρουσιάσθηκε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι δεν συνιστά ικανή πρόοδο ως προς το θέμα.

Στη νέα του πρόταση για τον προϋπολογισμό, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι διατηρεί την αρχική του θέση για το ποσόν των 972 δισεκατομμυρίων ευρώ, 1,01% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, τροποποιώντας την κατανομή των πόρων, σε μία προσπάθεια να αποσπάσει μία συμφωνία.

Όλοι, λοιπόν, φοβούνται μήπως ο Σόιμπλε στο Eurogroup της Δευτέρας επαναφέρει την πρότασή του για ειδικό λογαριασμό, αλλά και αυστηρή εποπτεία μέσω διορισμένου επιτρόπου.

«Spiegel»: Το πολιτικό χάος από τον Σόιμπλε

Την ώρα που όλη η Ευρώπη είναι στην κυριολεξία στα άκρα με τη στάση της Γερμανίας, το γερμανικό περιοδικό «Spiegel» ανέλαβε δράση προειδοποιώντας ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι χάνουν την υπομονή τους. Στην ανάλυσή του το «Spiegel», με τίτλο «Η αυταπάτη του Βερολίνου εμποδίζει τη στρατηγική για την Ελλάδα», αποδίδει ευθύνες στον Γερμανό υπουργό Οικονομικών και τον καταγγέλλει ότι παρουσιάζει το πολιτικό χάος σαν στρατηγική! «Ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε είναι εξπέρ στο να παρουσιάζει σαν στρατηγική το πολιτικό χάος. Αλλά στην πραγματικότητα είναι αποφασισμένος να μην υπάρξει συνολική λύση και για το ελληνικό πρόβλημα και για την ευρω-κρίση, κάτι που ενοχλεί σφόδρα του εταίρους της Γερμανίας», λέει το περιοδικό.

Ευθύνες αποδίδει το «Spiegel» και στη Γερμανίδα καγκελάριο και ισχυρίζεται ότι μαζί με τον Σόιμπλε λένε ψέματα στον γερμανικό λαό ενόψει των βουλευτικών εκλογών που θα γίνουν σε έναν χρόνο. «Η ελληνική διάσωση είναι μια ιστορία κυβερνητικής αυταπάτης του Βερολίνου. Τον Μάιο του 2010, αξιωματούχοι έλεγαν ότι ένα πακέτο βοήθειας 110 δισ. ευρώ θα ήταν αρκετό. Τώρα είναι σαφές ότι ακόμη και το δεύτερο πακέτο των 130 δισ. ευρώ είναι πολύ μικρό – και αυτό βασίζεται σε υπολογισμούς που έγιναν πριν από έξι μήνες. Εν όψει των γερμανικών βουλευτικών εκλογών, του χρόνου, οι δύο πολιτικοί είναι αποφασισμένοι να μην παρουσιάσουν στους ψηφοφόρους έναν πραγματικό, και επομένως, ακριβό υπολογισμό του κόστους».

Το περιοδικό καταλήγει στην πρωτοφανούς σκληρότητας ανάλυσή του λέγοντας ότι αν αποχωρήσει το ΔΝΤ από το πρόγραμμα σωτηρίας της Ελλάδας, αυτό θα αποτελεί ομολογία αποτυχίας της Γερμανίας που θα εξαναγκαστεί να πληρώσει περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα. «Για τη Μέρκελ και τον Σόϊμπλε, ενδεχόμενη απόσυρση του ΔΝΤ θα ισοδυναμούσε με ομολογία αποτυχίας. Θα σήμαινε επίσης απώλεια σχεδόν 20 δισ. ευρώ για τη βοήθεια προς την Ελλάδα. Και τότε η Γερμανία θα έπρεπε να συνεισφέρει με άλλα 6 δισ. ευρώ», καταλήγει το «Spiegel».

Επίθεση και από Στάινμπρουκ
Την ίδια ώρα, ο κύριος αντίπαλος της Μέρκελ στις προσεχείς εκλογές Πέτερ Στάινμπρουκ εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στην καγκελάριο, λέγοντας ότι δεν λέει την αλήθεια για την Ελλάδα. «Είναι η ώρα της αλήθειας. Χορέψατε για υπερβολικά πολύ καιρό τον χορό των επτά πέπλων πάνω στη μελωδία “ούτε δεκάρα για τους Έλληνες”. Μετά ο χορός ξανάρχισε με το “όχι επιπλέον χρήματα για την Αθήνα”», τόνισε ο Στάινμπρουκ, σε μια πολύ επιθετική ομιλία που εκφώνησε ενώπιον των βουλευτών της Μπούντεσταγκ. «Χρειάζεται μια συγκεκριμένη ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και όχι μια απλή αναβολή της εξυπηρέτησης του χρέους», συνέχισε.

Τηλεδιάσκεψη για να προετοιμαστούν οι «τσάροι»

Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εκτιμά ότι η Ευρώπη έχει φτάσει σε οριακό σημείο και γι’ αυτό σε συνεργασία με τον αρμόδιο Επίτροπο Όλι Ρεν προσπαθούν να συμβιβάσουν όλες τις πλευρές. Έτσι, προγραμμάτισαν για σήμερα Σάββατο τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, προκειμένου να προετοιμαστεί το Eurogroup της Δευτέρας.
Όπως τονίζουν πηγές προσκείμενες στον Γιούνκερ, «τη Δευτέρα αναμένεται να ληφθούν οι αποφάσεις για την εκταμίευση της δόσης προς την Ελλάδα». Επίσης, εκτιμάται ότι θα υπάρξει συμφωνία για τα μέτρα που απαιτούνται, ώστε να κλείσει το κενό στο ελληνικό πρόγραμμα και να καταστεί βιώσιμο το χρέος.

Ετοιμαζόμαστε για επαναγορά ομολόγων

Εάν η χθεσινή πληροφορία που μετέδωσε το Reuters είναι αληθινή, τότε μάλλον οι δύο πλευρές –ΔΝΤ και Γερμανία– έριξαν νερό στο κρασί τους. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο υποστηρίζει πως η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε τις διαδικασίες για το πρόγραμμα της επαναγοράς ομολόγων, κάτι που έχει προτείνει ο Σόιμπλε.

Όπως ανέφερε πηγή του υπουργείου Οικονομικών στο πρακτορείο, η κυβέρνηση ήδη ετοιμάζει τις διαδικασίες για την επαναγορά ομολόγων, ενώ εάν υπάρξει έγκριση από το Eurogroup θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2012.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται είναι ο περιορισμός του ελληνικού χρέους κατά 10 δισ. ευρώ μέσω της επαναγοράς ομολόγων και της επέκτασης των ωριμάνσεων των χρεογράφων, αλλά και η μείωση του χρέους κατά 9 δισ. ευρώ μέσα από την επιστροφή των κερδών που καταγράφει η ΕΚΤ από τις επενδύσεις της σε ελληνικά ομόλογα. Η μείωση των επιτοκίων των υφιστάμενων δανείων αναμένεται να έχει όφελος 8 δισ. ευρώ περίπου. «Δεδομένη είναι η θέληση όλων να βρεθεί λύση για την Ελλάδα, αλλά απομένει να γίνει λίγη δουλειά ακόμη», δήλωσε εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών την Παρασκευή.

Όμως την ίδια ώρα σύμφωνα με δηλώσεις Ευρωπαίου αξιωματούχου, που επικαλείται το «Dow Jones Newswires», η πρόταση για επαναγορά ομολόγων τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση, λόγω της αύξησης που έχουν σημειώσει οι τιμές των ελληνικών κρατικών ομολόγων. «Εάν οι τιμές είναι πολύ υψηλές, τότε δεν μπορεί να γίνει», φέρεται να είπε. Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης συζητούν το ενδεχόμενο να επιστρέψουν στην Ελλάδα περίπου το 75% των κερδών που αναμένουν να λάβουν από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ρεπορτάζ: Μιχάλης Κωτσάκος