Tρόφιμα με φυτικές στανόλες μειώνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο 30%

Η κατανάλωση λειτουργικών τροφίμων, τα οποία είναι εμπλουτισμένα με φυτικές στανόλες ή στερόλες, μειώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο σε ποσοστό 30%. Πρόκειται για τρόφιμα που κυκλοφορούν στο εμπόριο κυρίως με μορφή μαργαρίνης και μειώνουν την κακή χοληστερόλη LDL-X σε ποσοστό 16%. Ωε εκ τούτου, ελαττώνουν και το κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων.


Η κατανάλωση δύο γραμμαρίων φυτικών στανολών την ημέρα, δηλαδή η κατανάλωση 25 γραμμαρίων εμπλουτισμένης μαργαρίνης, αρκούν για να μειωθούν τα ποσοστά της χοληστερόλης και του καρδιαγγεικού κινδύνου, επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίκουρος καθηγητής παθολογίας στο ΑΠΘ Βασίλειος 'Αθυρος, με αφορμή διάλεξή του με θέμα «Μεσογειακή διατροφή και φυσικές στανόλες στον ελληνικό πληθυσμό», που θα δώσει το πλαίσιο της 15ης Διημερίδας της Ελληνικής Εταιρίας Αθηρωσκλήρωσης, η οποία διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.

Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης, που έγινε σε ελληνικό πληθυσμό για τις μειώσεις της LDL-X, το ποσοστό ελάττωσης του καρδιαγγειακού κινδύνου με την κατανάλωση φυτικής στενόλης είναι αντίστοιχο με εκείνο που παρατηρείται σε άτομα, που ακολουθούν μεσογειακή διατροφή.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το ΑΠΘ σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Royal Free του Λονδίνου. Μελετήθηκαν 150 άτομα με ήπια υπερχοληστερολαιμία (ολική χοληστερόλη 200-250 mg/dl) για 4 μήνες. Από αυτά, τα 50 ακολούθησαν μεσογειακή διατροφή, κατανάλωναν 2 γραμμάρια φυτικής στανόλης ημερησίως, και τα άλλα 50, μαργαρίνη χωρίς στανόλη (εικονική θεραπεία). Αξιολογήθηκαν οι παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου για κάθε ασθενή από όλες τις ομάδες, κάθε μήνα, με τη χρήση αναγνωρισμένων προγραμμάτων για τον υπολογισμό του 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου. Η εικονική θεραπεία δεν είχε καμία σημαντική επίδραση στους παράγοντες κινδύνου, η μεσογειακή διατροφή προκάλεσε βαθμιαία σημαντική μείωση του 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου κατά 24%-32% και η φυτική στανόλη άμεση (εμφανή τον 1ο μήνα) ελάττωση του καρδιαγγειακού κινδύνου κατά 26%-30%, που οφειλόταν κυρίως στην ελάττωση της LDL-X κατά 16%.

«'Αρα, οι φυτικές στανόλες σχετίζονται με μια πρώιμη ελάττωση του 10ετους κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο, ανάλογη με αυτή της μεσογειακής διατροφής. Το όφελος αυτό είναι επιπρόσθετο από εκείνο, που προέρχεται από την σχετικά περιορισμένη χρήση της μεσογειακής διατροφής στον ελληνικό πληθυσμό, η οποία όμως είναι κατά πολύ υψηλότερη αυτής των βορείων ευρωπαϊκών χωρών και των ΗΠΑ.

Οι οδηγίες για την αντιμετώπιση της υψηλής χοληστερόλης συστήνουν χρήση φυτικών στανολών ή στερολών (2 g/ημέρα) ως διαιτητικού μέσου για την ελάττωση της LDL-X (κακή χοληστερόλη) κατά 10-15%. Αυτή η μείωση της LDL-X μπορεί να καταστήσει πιθανή την αποφυγή χρήσης στατινών σε ήπια υπερχοληστεριναιμικούς ή να μειώσει τη δόση των στατινών, εάν χρειάζονται. Οι φυτικές αυτές ουσίες, τα λειτουργικά τρόφιμα όπως ονομάζονται, αντικαθιστούν τη χοληστερόλη στο έντερο, αυτή δεν απορροφάται και ελαττώνουν έτσι τα επίπεδά της στο αίμα», τόνισε ο κ. 'Αθυρος.

Η μεσογειακή διατροφή, όπως είναι γνωστό, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο για διαβήτη, καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο και ολική θνητότητα. Όταν συνδυάζεται με κανονική σωματική δραστηριότητα και διακοπή καπνίσματος, συνδέεται με μείωση κινδύνου, κατά 80% για έμφραγμα μυοκαρδίου, κατά 70% για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και κατά 90 % για διαβήτη.

Επομένως, η μεσογειακή διατροφή είναι σημαντική ως προληπτική στρατηγική των καρδιαγγειακών νοσημάτων τόσο στο γενικό πληθυσμό, όσο και στους ασθενείς με εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο. Εντούτοις, αυτή δεν υιοθετείται από την πλειονότητα των ανθρώπων στις δυτικές χώρες, ενώ υπάρχει μείωση στη εφαρμογή της ακόμη και στις ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες (π.χ. Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία), λόγω πρακτικών κοινωνικών και οικονομικών λόγων. Σε μια πρόσφατη μελέτη σε μεσογειακό πληθυσμό οι μειώσεις της LDL-X συνδέθηκαν εν μέρει με τις στερόλες, που περιέχονται στα συστατικά της μεσογειακής διατροφής (κυρίως από ελαιόλαδο ή καρύδια).