Η ισπανική ανεργία και το έλλειμμα αποτελούν τους σημαντικότερους «πονοκεφάλους» του πρωθυπουργού Χ.Λ.Θαπατέρο
Σε γενναίες περικοπές κρατικών δαπανών θα προχωρήσει η Μαδρίτη εν όψει του ισπανικού ελλείμματος που φτάνει το 11,4% επί του ΑΕΠ, την στιγμή που η χώρα παλεύει με την κρίση και υψηλά ποσοστά ανεργίας.
Όπως ανακοίνωσε η Ισπανίδα υπουργός Οικονομικών Έλενα Σαλγάδο, η Μαδρίτη θα μειώσει τις δαπάνες της κατά περίπου 50 δισ. ευρώ. Ο στόχος είναι η επιστροφή των ισπανικών δημοσιονομικών στα προβλεπόμενα του Συμφώνου Σταθερότητας -δηλαδή σε έλλειμμα μέχρι το 3% του ΑΕΠ- εντός των επόμενων τεσσάρων ετών.
Τα ισπανικά δημοσιονομικά έχουν μπει στο μικροσκόπιο οίκων αξιολόγησης και ξένων επενδυτών που φοβούνται ότι το «ελληνικό πρόβλημα» επεκτείνεται στη Μεσόγειο. Οι περικοπές θα επηρεάσουν ολόκληρο το φάσμα των κρατικών δαπανών, σημείωσε η Έ.Σαλγάδο, πλην των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα (όπως τα επιδόματα ανεργίας), τις δαπάνες για την εκπαίδευση, την ανθρωπιστική βοήθεια, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τις επενδύσεις στον τομέα της έρευνας.
Η Ισπανία, αντίθετα με τις «ατμομηχανές» της Ευρωζώνης Γερμανία και Γαλλία, παραμένει σε τροχιά ύφεσης, με το ΑΕΠ της να συνεχίζει να συρρικνώνεται το τελευταίο τρίμηνο του 2009 και τη μεταβολή για ολόκληρο το έτος να εκτιμάται σε -3,6%. Το πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο αρνητικής μεταβολής του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Μαδρίτης, ακολουθεί την «υπερθέρμανση» μέχρι το 2007 των ισπανικών κατασκευών και την κατάρρευση της κατανάλωσης που τροφοδοτούσαν τα δάνεια που είχαν αρχικά οδηγήσει σε σημαντική ανάκαμψη.
Το έλλειμμα της Μαδρίτης οφείλεται κυρίως στην ένεση δισεκατομμυρίων ευρώ σε προγράμματα δημιουργίας θέσεων εργασίας και τα όλο και περισσότερα επιδόματα ανεργίας. Το ποσοστό των άνεργων Ισπανών έφτασε το 18,8% το τέταρτο τρίμηνο.
Επιπλέον, την Παρασκευή η Ισπανία ενέκρινε πρόταση να αυξηθεί κατά δύο χρόνια η ηλικία συνταξιοδότησης εξαιτίας του σταθερά γηράσκοντος πληθυσμού, παρά την ικανοποιητική μέχρι στιγμής κατάσταση των συνταξιοδοτικών ταμείων.
Δημοσιονομικό «ζωνάρι» και στην Πορτογαλία
Δύο ημέρες νωρίτερα, παρόμοια μέτρα είχε ανακοινώσει και η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Λισαβόνας: Ενώ το έλλειμμα της χώρας υπολογίζεται ότι έφτασε το ρεκόρ του 9,3% επί του ΑΕΠ πέρυσι, η Πορτογαλία σκοπεύει να παγώσει τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και να περικόψει τις θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα.
Ο Πορτογάλος υπουργός Οικονομικών, Φερνάντο Τεϊσέιρα ντος Σάντος, ανέφερε ότι τα μέτρα θα ρίξουν το έλλειμμα στο 8,3% το 2010, ενώ ο στόχος της Λισαβόνας είναι ο ίδιος με τη γειτονική της Ισπανία, σχεδιάζοντας να επαναφέρει το έλλειμμα στο 3% μέχρι το 2013.
Ο Φ.Τ.Σάντος ξεκαθάρισε ότι δεν θα αυξηθούν οι φόροι, καθώς η Λισαβόνα θα προτιμήσει την οδό της «πειθαρχίας». Παράλληλα, η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις -χωρίς να έχει γνωστοποιήσει ποιες επιχειρήσεις θα ιδιωτικοποιήσει- αξίας 960 εκατ. ευρώ, τα έσοδα από τις οποίες θα χρησιμοποιηθούν για να αποπληρωθεί το χρέος της. Μετά τη συρρίκνωση 2,6% το 2009, η Πορτογαλία ελπίζει ότι το ΑΕΠ της θα ενισχυθεί κατά 0,9% φέτος.
Η Λισαβόνα προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις στις διεθνείς αγορές και να αποφύγει κάθε σύγκριση με την Αθήνα: «Δεν θέλουμε να μας συσχετίζουν με την Ελλάδα, η κατάστασή μας δεν έχει κανένα κοινό με εκείνη στην Ελλάδα» είχε αναφέρει ενδεικτικά ο υπουργός Οικονομίας κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού την Τετάρτη. Η Moody's είχε χαρακτηρίσει «αργό θάνατο» τη δημοσιονομική κατάσταση Ελλάδας και Πορτογαλίας, ενώ η γερμανική Commerzbank συνέστησε να αποφύγουν οι επενδυτές τα πορτογαλικά ομόλογα.
Η υπερψήφιση του προϋπολογισμού της Λισαβόνας εξασφαλίστηκε αυτήν την εβδομάδα, και μάλιστα με ευρεία αποδοχή: Η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών απέσπασε την «σε γενικές γραμμές» αποδοχή των αντιπολιτευόμενων Σοσιαλδημοκρατών και του Λαϊκού Κόμματος, παρά την αντίθεση του Κομμουνιστικού Κόμματος και του μπλοκ της Αριστεράς.
πληροφορίες από Associated Press