Το Ελληνορθόδοξον Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής έχει να παρουσιάσει στον ιστορικό του βίο από τον πρώτο αιώνα που δημιουργήθηκε μέχρι τον εικοστόν πρώτον αιώνα μια αξιόλογη και γόνιμη πνευματική παρουσία στο χώρον της Αφρικανικής Ηπείρου και στη μακραίωνη ιστορία του Ελληνισμού.
Κληρονομώντας το πνευματικό πλούτο του Ελληνικού Πολιτισμού και με σημαία το Φώς του Ευαγγελίου και κέντρο την Αλεξάνδρεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου συνέβαλε τα μέγιστα να υπερβεί η Ανθρωπότητα μεγάλες αντιξοότητες που την διαιρούσαν και δημιουργούσαν τεράστιες ρωγμές στο σώμα της Παγκόσμιας Κοινωνίας.
Η Αλεξάνδρεια, το Εκκλησιαστικό Κέντρο του Πατριαρχείου, συνέβαλε τα μέγιστα στη διάδοση του Ευαγγελίου, στη καθιέρωση της θεολογικής ορολογίας της Εκκλησίας, στην ειρηνική συνύπαρξη των λαών, στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και των άλλων άλλων αξιών του Ελληνικού Πολιτισμού.
Σήμερα, το Πατριαρχείο ως συνέχεια πραγματοποιήσεως του εκπολιτιστικού έργου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με πνευματικό όπλο την ορθοδοξία και την ευαισθησία του για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με κέντρο πάλι την Αλεξάνδρεια, διαδραματίζει με τις 22 οργανωμένες Μητροπόλεις του και τις τέσσερις Επισκοπές του στην Αφρικανική Ήπειρον ένα σημαντικό πρωτοπορειακό ρόλο στην αντιμετώπιση σημαντικών κοινωνικών προβλημάτων και στην ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Η ποιμαντική ευθύνη του Πατριαρχείου αναφέρεται τόσο στους Απόδημους Έλληνες που διαβιούν στην Αφρικανική Ήπειρον όσο και στους υπόλοιπους Ορθόδοξους που προέρχονται από παραδοσιακές Ορθόδοξες χώρες των Βαλκανίων και γενικότερα από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ως επίσης και στο τοπικό ιθαγενή πληθυσμό που αποτελεί και την πλειοψηφία του ποιμνίου του Πατριαρχείου. Ο Ελληνισμός είναι περίπου 200.000 με τους περισσότερους στην Νότιο Αφρική, αρκετοί Ορθόδοξοι πιστοί από χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, περίπου 100,000 και γύρω στα 5.000.000 από τον τοπικό ιθαγενή πληθυσμό με προοπτική όταν υπάρξει η καλύτερη οργάνωση, στήριξη και υποδομή ο αριθμός των Ιθαγενών Ορθοδόξων να αυξηθεί σημαντικά.
Ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής Γραμματείας που κοσμούν σήμερα την Παγκόσμια Ιστορία, που έχουν ιδιαίτερη αναφορά στο Χριστιανισμό έχουν γραφεί από μέλη του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Κορυφαίες Πνευματικές Μορφές του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας είναι εξέχοντες Έλληνες από τον Μητροπολιτικό χώρο του Έθνους. Στα δύσκολα χρόνια της δοκιμασίας του Έθνους ο Ελληνισμός έβρισκε καταφύγιον και προστασία κοντά στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Οι καταδιωγμένοι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και της Κύπρου βρήκαν προστασία κοντά στο Πατριαρχείο, εξασφαλίζοντας τους προσωρινή στέγη, φαγητό κι εξεύρεση εργασίας. Το ίδιο κι η Ελληνική Κυβέρνηση στα δύσκολα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής βρήκε καταφύγιο στο φιλόξενο χώρο του Πατριαρχείου στην Αίγυπτο. Ένας μεγάλος αριθμός των μεγάλων εθνικών ευεργετών που συνέβαλαν τα μέγιστα στη σύγχρονη μορφή της Ελλάδος προέρχονται από το ποίμνιο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Ακόμη και σήμερα οι 700.000 περίπου Έλληνες της Αφρικής ή απόγονοι τους, που διαβιούν στην Ελλάδα, στην Κύπρο και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, με τα οργανωμένα σωματεία τους και την ηθική στήριξη του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα. Τον ίδιο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και οι 200.000 Έλληνες που προέρχονται από την Αφρική και διαβιούν στην Αυστραλία και στην Αμερική με τα οργανωμένα σωματεία τους στο χώρο του Απόδημου Ελληνισμού. Άλλωστε το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και μάλιστα ο Προκαθήμενος του Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης κ.κ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ β’ πρωτοστατεί με κάθε τρόπο στην στήριξη της ομαλής λειτουργίας του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ).
Είναι όμως καιρός, σήμερα που το Ελληνορθόδοξον Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής έχει να επιτελέσει μια υψίστης σημασίας αποστολή προς τον Απόδημον Ελληνισμό της Αφρικανικής Ηπείρου και Ιεραποστολή προς τα εκατομμύρια των ιθαγενών Αφρικανών, να βρεί την κατανόηση εκ μέρους όλων μας για να συνεχισθεί και να ενισχυθεί το έργον του.
Όπως εις το παρελθόν το Πατριαρχείον Αλεξανδρείας τα έδινε όλα γενναιόδωρα προς τους εμπερίστατους ξεριζωμένους και καταδιωγμένους Έλληνες, με τον ίδιο τρόπον οφείλουν σήμερα οι Κυβερνήσεις της Ελλάδος και Κύπρου να στηρίξουν με κάθε τρόπον το έργο του Πατριαρχείου μας, το οποίον αναφέρεται πρώτον, στην ανάγκη στηρίξεως των απόρων Αποδήμων Ελλήνων, και δεύτερον, στην καλύτερη επιτέλεση του πολύπλευρου Ιεραποστολικού του έργου, με την οικοδόμηση Ιερών Ναών, Εκκλησιαστικών Σεμιναρίων, Νηπιαγωγείων, Δημοτικών, Γυμνασίων, Τεχνικών Σχολών, Ορφανοτροφείων, Μικρών Κλινικών, Ειδικών Κέντρων στηρίξεως ασθενών έϊτς και γερόντων, και φυσικά στήριξη του Κέντρου του Πατριαρχείου μας για την διαφύλαξη των ανεκτίμητων ιστορικών θησαυρών του, πολύτιμων χειρογράφων κι ιστορικών εικόνων και μοναδικών κτιρίων που αντικατοπτρίζουν την δυναμική παρουσία της Ορθοδοξίας και του Ελληνικού πνεύματος στην Αφρικανική Ήπειρον.
Την ίδια ηθική και ιστορική ευθύνη για την στήριξη του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας οφείλουν κι οι Αδελφές Ορθόδοξες, κι ιδιαίτερα οι Αγιώτατες Εκκλησίες Ελλάδος και Κύπρου που στα δύσκολα χρόνια της ιστορικής τους πορείας βρήκαν την προστασία και την στήριξιν του Αλεξανδρινού Θρόνου. Δεν υπάρχει ημέρα του χρόνου που να μη μνημονεύει παγκόσμια η Ορθόδοξος Εκκλησία ένα άγιον ή ένα μάρτυρα από το αγιολόγιον της Αλεξανδρινής Εκκλησίας.
Είναι καιρός οι διάφοροι οργανισμοί, εκκλησιαστικοί, ημικρατικοί και ιδιωτικοί, που έχουν ευαισθησία για τον Απόδημον Ελληνισμό και τα κοινωνικά προβλήματα της Αφρικής να αρχίσουν να συνεργάζονται στενά με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, τόσο με το Κέντρο μας στην Αλεξάνδρεια, όσο και με τις έδρες των Ορθοδόξων Μητροπόλεων και Επισκοπών του Πατριαρχείου μας στην Αφρικανική Ήπειρον, για να λάμψει παντού το φως της Ορθοδοξίας και η ελληνική παρουσία.
Σήμερα έχουμε μπροστά μας μια μοναδική ιστορική δυνατότητα για να δοξασθεί η Ελληνορθόδοξη παρουσία του Έθνους στην Αφρικανική Ήπειρον. Οι προσευχές όλων μας κι η κάθε μορφή ηθικής και υλικής στήριξης προς το Ελληνορθόδοξον Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής θα συμβάλει δυναμικά και αποτελεσματικά προς την κατεύθυνση αυτή.
