Η οικονομική κρίση στη χώρα μας είναι η κορυφή του παγόβουνου, που αφορά μία ευρύτερη κρίση των θεσμών, τόνισε ο Γ.Παπανδρέου, κατά την εναρκτήρια ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο, οι εργασίες του οποίου γίνονται παρουσία της ηγεσίας της Ελληνικής Δικαιοσύνης.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλα τα δομικά αίτια που μας οδήγησαν εδώ σήμερα, σημείωσε ο πρωθυπουργός και αναφέρθηκε στα φαινόμενα διαφθοράς, ανομίας και ατιμωρησίας.«Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα κανείς δεν τιμωρείται και ότι μετά από ταλαιπωρία και δύσκολα βρίσκει κανείς το δίκιο του. Ρωτούν, στην Ελλάδα δεν τιμωρείται κανένας; Δεν υπάρχει Δικαιοσύνη;», παρατήρησε ο κ. Παπανδρέου κάνοντας λόγο για αδιανόητη καθυστέρηση και γραφειοκρατία στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων.
«Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα κανείς δεν τιμωρείται και ότι μετά από ταλαιπωρία και δύσκολα βρίσκει κανείς το δίκιο του. Ρωτούν, στην Ελλάδα δεν τιμωρείται κανένας; Δεν υπάρχει Δικαιοσύνη;», παρατήρησε ο κ. Παπανδρέου κάνοντας λόγο για αδιανόητη καθυστέρηση και γραφειοκρατία στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε και σειρά παραδειγμάτων για να δείξει ότι είτε για "λόγους αδιανόητης γραφειοκρατίας" είτε για λόγους νοοτροπίας της ήσσονος προσπάθειας στη Δικαιοσύνη, πολλές υποθέσεις κρίνονται σε βάρος του πολίτη και της ορθής απονομής της Δικαιοσύνης. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι τόνισε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι καθώς η Δικαιοσύνη είναι θεμέλιο της Δημοκρατίας, αυτή πρέπει να απονέμεται γρήγορα και ποιοτικά. Είναι αίτημα των πολιτών επισήμανε και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να το υλοποιήσει.
«Δεν είναι δυνατόν (...) την ώρα που μία απόφαση καθυστερεί επί δύο και πλέον χρόνια, ο υπεύθυνος δικαστικός λειτουργός να επιθεωρείται να κρίνεται ικανός και να προάγεται» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός και συνέχισε: «Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν Καθυστερήσεις εκδίκασης υποθέσεων εις βάρος του πολίτη».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και σε φαινόμενα χειραγώγησης της Δικαιοσύνης από την πολιτική εξουσία, τα οποία, όπως είπε, δημιούργησαν σοβαρά ερωτηματικά ως προς την διάκριση των εξουσιών και ζήτησε να μάθει ποια είναι η θέση της ηγεσίας της Δικαιοσύνης για το θέμα της "δίκαιης δίκης", αλλά και για το ότι η δικαστική λειτουργία από υπηρεσία προς το λαό κατέληξε να είναι ένα σώμα αυτοπροστατευόμενο.
Αναφέρθηκε επίσης σε παραδείγματα λειτουργίας της Δικαιοσύνης, όπως το παραδικαστικό κύκλωμα ή η παρουσία στα υψηλά δικαστικά αξιώματα ανθρώπων οι οποίοι δεν ήταν και το καλύτερο παράδειγμα.
Όλα αυτά τα παραδείγματα, τόνισε ο κ. Παπανδρέου, δημιουργούν προβληματισμό στον ελληνικό λαό σχετικά με την απόδοση της Δικαιοσύνης. Αναγνώρισε, ωστόσο, ότι ευθύνες για την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της Δικαιοσύνης φέρει και η πολιτεία και ζήτησε από την ηγεσία της Δικαιοσύνης να αναλάβουν από κοινού, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, τις ευθύνες τους.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο πρωθυπουργός κάλεσε την ηγεσία της Ελληνικής Δικαιοσύνης να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τομές στην απονομή της Δικαιοσύνης.
Χρειάζονται αλλαγές
«Ονειρεύομαι μια διαφορετική Δικαιοσύνη για τη χώρα» σημείωσε, παίρνοντας τον λόγο, ο πρόεδρος του ΣτΕ κ. Πάνος Πικραμένος. Τόνισε ότι απαιτούνται μεγάλες τομές στη δομή και τη νοοτροπία του Δικαστικού Σώματος, άνοδος του επιπέδου της Παιδείας και αλλαγές στη δημόσια διοίκηση. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σύμφωνα με τον ίδιο είναι η μείωση των δικαστικών υποθέσεων κάτι το οποίο, όπως σημείωσε μπορεί να επιτευχθεί με νομοθετικές πρωτοβουλίες και αλλαγές στη δομή της Δικαιοσύνης. Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας είπε ότι μέσα στο 2009, το Συμβούλιο περαίωσε 7.000 υποθέσεις που αναλογούν σε 580 το μήνα ή 25 την ημέρα. Στις προτάσεις του, ο κ. Πικραμένος ανέφερε μεταξύ άλλων, την αύξηση του κόστους για ορισμένες περιπτώσεις προσφυγής σε ένδικα μέσα, την πιο εύρυθμη λειτουργία του προσωπικού των δικαστηρίων και την εξάλειψη των παρωχημένων διαδικασιών.
«Συσσωρευμένα προβλήματα δημιούργησαν την σημερινή κατάσταση» τόνισε από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου κ. Γ. Καλαμύδας. Μεταξύ άλλων ο κ. Καλαμίδας είπε ότι για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται η ληψη μέτρων και η δημιουργία μηχανισμών που θα συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων με μείωση των υποθέσεων που φθάνουν στο ακροατήριο. Για να γίνει αυτό, όπως επεσήμανε αναγκαία είναι η βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής αλλά και η τροποποίηση του κώδικα ποινικής δικονομίας. Επίσης, πρότεινε την πιλοτική εφαρμογή θεσμού Μονομελών Εφετείων, παράταση ωραρίου δικαστηρίων και περιορισμό των αναβολών και την ίδρυση δικαστικής αστυνομίας.
Την ανάγκη για αμερόληπτη Δικαιοσύνη με εντιμότητα και ταχύτητα επισήμανε και ο πρόεδρος του ελεγκτικού συνεδρίου κ. Γ. Κούρτης, ο οποίος δεν προχώρησε στη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων. Στην ολιγόλεπτη και γενική εισήγησή του, ο κ. Κούρτης, τόνισε ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες για ταχύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης, χωρίς αυτή να είναι εις βάρος της αμεροληψίας και της Δικαιοσύνης και επεσήμανε ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε οι νέοι δικαστές που εισέρχονται στο λειτούργημα αυτό να προσέρχονται σε αυτό από πίστη στη Δικαιοσύνη και τους θεσμούς και όχι λόγω βιοπορισμού.
«Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ατιμωρησία» είπε διαφωνώντας με τις διαπιστώσεις του Πρωθυπουργού, ο Ιω. Τέντες. «Θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Νομίζω ότι δεν ήταν αυτό το νόημα των λόγων σας», είπε ο εισαγγελέας του ΑΠ απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό και σημείωσε ότι στην Ελλάδα γίνονται φιλότιμες προσπάθειες για απονομή Δικαιοσύνης. Ωστόσο, επισήμανε ότι ζητούμενο παραμένει η βελτίωση της ποιότητας και της ταχύτητας των διαδικασιών. Πρότεινε μακροχρόνιο προγραμματισμό και πολυεπίπεδη και σύνθετη αντιμετώπιση του προβλήματος σημειώνοντας ότι για ολοκληρωμένη αντιμετώπιση απαιτούνται μέτρα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, με κόστος οικονομικό και πολιτικό.
