Οικολογική κρίση και Ορθοδοξία
(κείμενο επί τη ευκαιρία της Ημέρας Προστασίας του Περιβάλλοντος)
Του Ζιμπάμπουε Σεραφείμ Κυκκώτη
Με πρόταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου μας η 1η Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε από όλες τις Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες ως η ημέρα που καλούμε τους απανταχού τρακόσια εκατομμύρια Ορθόδοξους πιστούς του πλανήτη μας, αλλά και τα υπόλοιπον πληθυσμό της Γής, να προσευχηθούμε στον Ύψιστον Δημιουργόν μας να μας βοηθήσει να συνειδητοποιήσουμε τις ηθικές μας ευθύνες διά την προστασία του Πλανήτη μας, να προστατεύσουμε το Περιβάλλον μας και τη ζωή μας, το μέλλον των παιδιών μας, την επιβίωσή μας.
Ένα από τα απειλητικότερα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση λόγω των καυσαερίων των εργοστασίων, των αυτοκινήτων και κάθε μηχανικού μέσου τα οποία αποτελούν σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, τα αίτια της όξινης βροχής και πολλών ίσως άλλων επιβλαβών συνεπειών που δεν είναι ακόμη ορατές. Ολέθριες μπορούν επίσης να αποβούν μακροχρόνια οι συνέπειες της ‘τρύπας του όζοντος’ (νέα καρκινογόνα νοσήματα κι άλλα βραβερά φαινόμενα που δημιουργεί η καταστροφή της φυσικής προστασίας των ακτίνων του ήλιου).
Τα δύο παραπάνω προβλήματα οδηγούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, στη σταδιακή αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του Πλανήτη μας και σε ξαφνικές ακραίες κλιματολογικές αλλαγές με ολέθριες καταστροφές. Στη Μεσόγειο κάθε χρόνο αυξάνεται κάθε χρόνο η θερμοκρασία κατά 10% και ταυτόχρονα μειώνεται η ετήσια βροχόπτωση κατά 10%. Τα οικονομικά συμφέροντα έχουν το πρώτο λόγο, κι αυτό έδειξε κι ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ, παρ’ όλο που η μεγάλη πλειοψηφία του Αμερικανικού Λαού έχουν μεγάλη ευαισθησία για τη προστασία του Περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματολογικής κρίσης με την στήριξη της γνωστής πράσινης οικονομίας, να παίρνουμε ενέργεια από μη ρυπογόνες πηγές.
Αν συνεχίσουμε να αυξάνουμε τους διάφορους ρύπους μόλυνσης, ο πλανήτης μας θα εξελιχθεί σε ένα Θερμοκήπιο χωρίς εξαερισμό, όπου η συνεχόμενη θέρμανση του θα οδηγήσει σε μαρασμό, δηλαδή στο θάνατο.
Ήδη οι ανεξέλεκτοι ρύποι της εποχής μας έχουν οδηγήσει σε μεγάλο βαθμό στη ρύπανση των υδάτων. Η απόθεση των αποβλήτων σε θάλασσες και ποτάμια ήταν η μεγάλη μας αμαρτία την ώρα που νομίζαμε ότι φθάσαμε στον Ουρανό με την Βιομηχανική Επανάσταση.
Μόνο με μη ρυπογόνες πηγές ενέργειας μπορούμε να ανταπεξέλθουμε από το πρόβλημα της καταστροφής, όπως είναι το νερό, ο αέρας, ο ήλιος. Οι πηγές ενέργειας που είναι ρυπογόνες σταδιακά πρέπει να περιορίζονται. Η αναδάσωση κι η προστασία των δασών συμβάλλουν στην φυσική απορρόφιση του διοξειδίου του άθρακα από τη μεγάλη ποσότητα ρύπων και να εκπέμπουν οξυγόνο. Δυστυχώς με την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας οι καταστροφικές φωτιές των δασών αυξάνονται κι η διάθεση για αναδάσωση δεν είναι η αναμενόμενη. Γι’ αυτό πρωτοβουλίες για την αναδάσωση όλων των τελευταίων καμένων περιοχών πρέπει να στηριχθούν απ’ όλους μας και να καταστεί προσωπική ευθύνη όλων μας.
Κατά τις εργασίες της η Ιστορική πλέον Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Κρήτης διακήρυξε μεταξύ άλλων ότι «Ἡ οἰκολογική κρίσις, ἡ ὁποία συνδέεται πρός τάς κλιματολογικάς ἀλλαγάς καί τήν ὑπερθέρμανσιν τοῦ πλανήτου, καθιστᾷ ἐπιτακτικόν τό χρέος τῆς Ἐκκλησίας ὅπως συμβάλῃ, διά τῶν εἰς τήν διάθεσιν αὐτῆς πνευματικῶν μέσων, εἰς τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ ἐκ τῶν συνεπειῶν τῆς ἀνθρωπίνης ἀπληστίας. Ἡ ἀπληστία διά τήν ἱκανοποίησιν τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν ὁδηγεῖ εἰς τήν πνευματικήν πτώχευσιν τοῦ ἀνθρώπου καί εἰς τήν καταστροφήν τοῦ περιβάλλοντος. Δέν πρέπει νά λησμονῆται ὅτι ὁ φυσικός πλοῦτος τῆς γῆς δέν εἶναι περιουσία τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά τοῦ Δημιουργοῦ : «Τοῦ Κυρίου ἡ γῆ καί τό πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καί πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. 23,1). Οὕτως, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τονίζει τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ διά τῆς καλλιεργείας τῆς εὐθύνης τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τοῦ θεοσδότου περιβάλλοντος καί διά τῆς προβολῆς τῶν ἀρετῶν τῆς ὀλιγαρκείας καί τῆς ἐγκρατείας. Ὀφείλομεν νά ἐνθυμώμεθα ὅτι ὄχι μόνον αἱ σημεριναί, ἀλλά καί αἱ μελλοντικαί γενεαί ἔχουν δικαίωμα ἐπί τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν, τά ὁποῖα μᾶς ἐχάρισεν ὁ Δημιουργός».
Η ιστορική αυτή διακήρυξη στην Ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας θα καταστεί περισσότερο σημαντική όταν αρχίσει και η συνεργασία σε όλα τα επίπεδα της ζωής των Ορθοδόξων Εκκλησιών για πρωτοβουλίες και προγράμματα να προστατευθεί η Ανθρωπότητα και ο Πλανήτης μας από τις υφιστάμενες οικολογικές καταστροφές και τους κινδύνους της αυτοκαταστροφής από τις ορατές απειλές της κρίσης των προβλημάτων της κλιματολογικής αλλαγής, όπως η Ανθρωπότητα με πολύ αγωνία αναμένει αν θα υλοποιηθεί η ιστορική συμφωνία για τη Κλιματολογική Αλλαγή που επιτεύχθηκε στο Παρίσι το 2015 (COP21) με τη συμμετοχή 196 Εθνών. Η δημιουργία Διορθόδοξης Επιτροπής για το συντονισμό μιας κοινής Οικολογικής Δράσης είναι πλέον ποιμαντική αναγκαιότητα για το καλό της Ανθρωπότητας και τη προστασία του Πλανήτη μας. Η πλούσια κα πρωτοποριακή ποιμαντική εμπειρία και προσφορά του Πράσινου Οικουμενικού Παναγιωτάτου Πατριάρχου μας κ.κ. Βαρθολομαίου σε θέματα Οικολογίας είναι ακόμη ένας επιπλέον λόγος για τα πνευματικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει η Ορθοδοξία στα οικολογικά αδιέξοδα του σύγχρονου ταραγμένου κόσμου μας.
