10 Οκτωβρίου 2010

Χειροπέδες στον τσάρο των όπλων

Τον αποκάλεσαν «έμπορο του θανάτου», η ζωή του έγινε ταινία στο Χόλιγουντ με πρωταγωνιστή τον Νίκολας Κέιτζ («Κυρίαρχος του παιχνιδιού»), θεωρείται ως ο μεγαλύτερος λαθρέμπορος όπλων σε όλο τον κόσμο και τώρα περιμένει έγκλειστος στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Κλονγκ Πρεμ, στην Μπανγκόγκ της Ταϊλάνδης, την έκδοσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Βίκτορ Ανατόλιεβιτς Μπουτ προσπαθεί με κάθε ένδικο -και όχι μόνο- μέσο να αποτρέψει το μοιραίο, αλλά ο χρόνος τελειώνει για τον 43χρονο Ρώσο και μέχρι τις 20 Νοεμβρίου, σύμφωνα με την απόφαση του ταϊλανδέζικου δικαστηρίου, πρέπει να παρουσιαστεί ενώπιον του εισαγγελέα της Νέας Υόρκης, Μίκαελ Γκαρσία, που υπέγραψε το αίτημα έκδοσής του. Ο Μπουτ βρίσκεται ως προμηθευτής όπλων πίσω από σχεδόν όλες τις πολεμικές συγκρούσεις της Αφρικής, πίσω από κάθε εμφύλιο, παραστρατιωτική ομάδα, αντάρτικο ή τακτικό στρατό που χρησιμοποίησε όπλα ρωσικής τεχνολογίας στην Ασία και τον αραβικό κόσμο, συνεργάστηκε με τους Αμερικανούς στο Ιράκ, εξόπλισε τους πολέμαρχους της Βόρειας Συμμαχίας στο Αφγανιστάν, αλλά «κάηκε» όταν έδωσε όπλα στη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Από τότε αυτός ο χρήσιμος αν όχι απαραίτητος μεσάζοντας βρέθηκε στο στόχαστρο αμερικανικών και ισραηλινών υπηρεσιών. Για μια ακόμη φορά ένας πρώην «συνεργάτης» μετατρέπεται σε αντίπαλο, γίνεται «κόμπος» στο κουβάρι του παγκόσμιου εμπορίου όπλων, θύμα αντικρουόμενων συμφερόντων στο πιο επικερδές επάγγελμα, αυτό του εμπόρου θανάτου.
Ο Μπουτ δεν έφτασε τυχαία στην κορυφή. Η ζωή του είναι τυλιγμένη σε μια ομίχλη, αποτελεί μυστήριο ακόμη και ο τόπος γέννησής του. Σύμφωνα με το ρωσικό διαβατήριό του γεννήθηκε στην Ντουσαμπέ του Τατζικιστάν, αλλά τα επίσης έγκυρα διαβατήρια που διαθέτει από την Ουκρανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ουζμπεκιστάν αναφέρουν άλλα στοιχεία.
Το μόνο βέβαιο είναι πως στα τέλη της δεκαετίας του '80 ο Μπουτ ήταν σμηναγός στον Κόκκινο Στρατό και αποφοίτησε από τη στρατιωτική σχολή ξένων γλωσσών της Μόσχας, ένα ίδρυμα που προετοιμάζει την ελίτ των ρώσων κατασκόπων να ανοίξουν τα φτερά τους στον έξω κόσμο. Ο νεαρός αξιωματικός αποδείχτηκε χαρισματικός. Με μετρημένο δείκτη ευφυΐας πάνω από 170, έμαθε πέρα από τη μητρική του γλώσσα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, φαρσί (περσικά) ξόσα και ζουλού, (γλώσσες που μιλιούνται ευρύτατα στην Αφρική).
Η σχολή από την οποία αποφοίτησε διευθύνεται από τη στρατιωτική ρωσική υπηρεσία πληροφοριών GRU. Λέγεται ότι ο γάμος του με την Αλα, σχεδιάστρια μόδας από την Αγία Πετρούπολη (ο πατέρας της οποίας υπήρξε υψηλόβαθμο στέλεχος της GRU) βοήθησε πολύ τη μετεωρική του άνοδο. Αμέσως μετά την αποφοίτησή του ο Μπουτ υπηρέτησε ως μεταφραστής στην Αγκόλα για λογαριασμό των ρωσικών υπηρεσιών.
Η ευκαιρία για τον φιλόδοξο και ταλαντούχο Μπουτ ήρθε με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Ηταν η εποχή που τεράστια αποθέματα όπλων που σάπιζαν στις αποθήκες βγήκαν στην παγκόσμια αγορά. Ανώτατοι αξιωματικοί άρχισαν να ιδιοποιούνται και να πουλάνε από σφαίρες και Καλάσνικοφ μέχρι πλοία και κανόνια μισοτιμής, σε κάθε ενδιαφερόμενο. Ενας τεράστιος αεροπορικός στόλος μεταγωγικών που ήταν καθηλωμένα στο έδαφος και άνεργοι πιλότοι βρήκαν νέο πεδίο δράσης.
Ο Μπουτ είδε την ευκαιρία (και με τη βοήθεια, αν όχι την καθοδήγηση) υψηλά ιστάμενων κύκλων μέσα στο ρωσικό απαράτ, αγόρασε το πρώτο του αεροσκάφος, ένα τεραστίων διαστάσεων μεταγωγικό Αντόνοφ. Ιδρυσε εταιρεία αεροπορικών μεταφορών στην Οστάνδη του Βελγίου, πόλη που αποτελεί κέντρο διακίνησης όπλων και διαμαντιών, νοίκιασε κι άλλα μεταγωγικά και άρχισε να δουλεύει με την Αγκόλα, όπου είχε ήδη δημιουργήσει κατάλληλες επαφές.
Τα αεροσκάφη πήγαιναν όπλα για το αντάρτικο της UNITA και γύριζαν πίσω με διαμάντια. Μέσα σε λίγα χρόνια όλη η Υποσαχάρια Αφρική ψώνιζε κάθε είδους όπλο από τον πάντα φερέγγυο και εχέμυθο Ρώσο. Ο Μπουτ απέκτησε τη φήμη ότι μπορεί να παραδώσει «ευαίσθητα» φορτία κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες, σε ζώνες ρίψης ή σε αεροδιαδρόμους μέσα στη ζούγκλα.

πηγη ελευθεροτυπια