Toυ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ζιμπάμπουε Σεραφείμ
Ο Χριστιανικός κόσμος αυτή την Κυριακή τιμά τους προμάχους της πίστεως και της Εκκλησίας, τους Πατέρες που συγκρότησαν την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο στην Νίκαια.
Και πρέπει να τους τιμούμε, διότι με τους αγώνες και τις θυσίες τους κατόρθωσαν να νικήσουν τους πολλούς και ποικίλους εχθρούς της Εκκλησίας.
Μιά ματιά στο έργο τους θα μας αποκαλύψει το μεγαλείο τους, αλλά συγχρόνως θα καθορίσει και τις δικές μας υποχρεώσεις, που προβάλλονται σαν ιερό χρέος απέναντι στην μαρτυρική ιστορία του παρελθόντος της Εκκλησίας μας.
1. Αγώνες για το ανόθευτο της πίστεως.
Οι διάφοροι λαοί, πριν από τον ερχομό του Κυρίου, είχαν τις δικές τους θρησκευτικές πεποιθήσεις. Οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι, οι Ιουδαίοι, οι άλλοι λαοί της Ανατολής, όλοι τους είχαν τις δικές τους αντιλήψεις. Μέσα λοιπόν σε μία τέτοια αναταραχή ιδεών και πεποιθήσεων εμφανίσθηκε ο Χριστιανισμός.
Οι αλήθειες του Χριστιανισμού ήταν πρωτογνώριστες και τελείως διαφορετικές από τις διδασκαλίες των ειδωλολατρών. Χρειαζόταν ψυχική και πνευματική καλλιέργεια, για να τις κατανοήσει ο κόσμος. Πολλοί και διάφοροι εμφανίσθηκαν, οι οποίοι θέλησαν να δώσουν δικές τους ερμηνείες, σε θέματα που αποτελούσαν τις βάσεις της νέας θρησκείας του Χριστιανισμού.
Ο κίνδυνος λοιπόν να νοθευθεί η πίστη ήταν άμεσος και γι’ αυτό έπρεπε να δοθούν οι σωστές ερμηνείες στο θέμα λ.χ. της Θεότητος του Ιησού Χριστού, στο θέμα του δόγματος της Αγίας Τριάδος, σε άλλα ζητήματα «μεταφυσικά», που ήταν όλα ουσιώδη και μεγάλης ζωτικής σημασίας.
Γι’ αυτό το δύσκολο έργο αγωνίσθηκαν οι Πατέρες της Εκκλησίας με σταθερότητα και πυρωμένο ζήλο. Πολέμησαν ενάντια στις διάφορες κακοδοξίες και αιρέσεις, μέσα σε δραματικές συγκρούσεις, αντιμετωπίζοντες διωγμούς και εξορίες.
Με την αντίδραση αυτή , κατόρθωσαν να διασώσουν την πίστη ανόθευτη και γνήσια, ώστε σήμερα εμείς να ακολουθούμε την σωστή γραμμή, όπως την δίδαξε ο Κύριος και οι Απόστολοι.
2. Αγώνες για την διατήρηση του ενάρετου βίου.
Οι Πατέρες δέν σταμάτησαν μόνο στη θεωρητική και δογματική πλευρά. Έβλεπαν με ανησυχία, ότι τα ήθη και τα έθιμα του λαού ήταν επηρεασμένα από το πνεύμα της ειδωλολατρείας, με ροπή προς τον εκφυλισμό και την αμαρτία. Επικρατούσαν αντιλήψεις τελείως υλιστικές και διεστραμμένες, που απειλούσαν να διαφθείρουν τις ψυχές των οπαδών της Αγίας θρησκείας του Χριστού.
Ύψωσαν λοιπόν τις φωνές τους. Εδίδαξαν, διεμα-ρτυρήθηκαν, ήλεγξαν, ενουθέτησαν, παρεκάλεσαν, αγρύπνησαν, εκινδύνευσαν!...Πόσο δύσκολο ήταν το έργο τους.
Συνήθειες αιώνων επηρέαζαν ακόμη τη ζωή των Χριστιανών με υπολείμματα της παλαιάς νοοτροπίας. Αυτά τα ζιζάνια έπρεπε να ξεριζώσουν οι Πατέρες από
το χωράφι της Χριστιανικής Εκκλησίας. Το επέτυχαν, αλλά με μεγάλες θυσίες και αίμα.
Πόσα, αλήθεια, τους οφείλει ο Χριστιανικός κόσμος ! Πόσα!....
3. Αγώνες για την ενότητα των Χριστιανών.
Συγχρόνως όμως έπρεπε να μεριμνήσουν και για την ενότητα των πιστών, για την οποία τόσο θερμά προσευχήθηκε ο Κύριος, λίγο πριν από τη θυσία Του : « Ίνα πάντες έν ώσιν»!
Ο διάβολος έπρεπε να πολεμήσει την εξάπλωση της Χριστιανικής ιδέας και το πιό ισχυρό όπλο του ήταν η διχόνοια, η διάσπαση της ενότητος. Εγωϊσμούς και πείσματα, ιδιοτέλειες και ιδιορυθμίες χρησιμοποίησε ο διάβολος για επιτύχει την διάσπαση.
Οι Πατέρες, με φωνή παλλόμενη από συγκίνηση και πόνο, ενουθετούσαν τους πιστούς. Ικέτευαν να μήν σπάσει ο χρυσός κρίκος της ενότητος. Έτσι, χάρι στους αγώνες των Πατέρων, δημιουργήθηκε το θαύμα της λαμπράς ιστορίας της Εκκλησίας των πρώτων οκτώ αιώνων.
Σε όλο αυτό το διάστημα, οι πιστοί άκουγαν τη φωνή των μεγάλων αυτών μορφών, των Πατέρων. Η Εκκλησία ήταν συμπαγής και η δύναμή της ακατάβλητος.
Δυστυχώς όμως αργότερα κλονίσθηκε αυτή η ενότητα, διασπάσθηκε η συνοχή των Εκκλησιών, εμφανίσ-θηκαν τα φοβερά «σχίσματα» , άρχισαν οι συγκρούσεις, κυριάρχησαν τα ανθρώπινα πάθη και ζημιώθηκε φοβερά η Εκκλησία.
4. Το μεγάλο μας καθήκον.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, το 79 μ.Χ. έγινε στην περιοχή της Πομπηίας η καταστρεπτική έκρηξη του Βεζουβίου. Η λάβα κατέβαινε από το ηφαίστειο απειλητική.
Ένας στρατιώτης είχε διαταχθεί να μείνει φρουρός σε μία επικίνδυνη ζώνη και να μήν επιτρέπει την προσέγγιση κανενός. Εν τω μεταξύ η λάβα όλο και κατέβαινε. Επλησίασε τον φρουρό. Πέντε μέτρα, τρία, δύο, ένα. Άγγιξε τα πόδια του. Ο φρουρός όμως έμεινε ακίνητος. Ανέβηκε μέχρι τα γόνατα, έφθασε στο στήθος, στο λαιμό. Ακίνητος. Απέθανε πιστός εις το καθήκον.
Κατά τις ανασκαφές, που έγιναν προ αρκετών ετών, βρέθηκε η περικεφαλαία, η λόγχη και ο θώρακας του στρατιώτη, τα οποία φυλάσσονται στο Βαρβονικό Μουσείο της Νεαπόλεως, σαν σύμβολα αφοσιώσεως και πίστεως εις το καθήκον.
Αυτό έγινε και με τους Πατέρες της Εκκλησίας. Έμειναν στην πνευματική έπαλξη σταθεροί και αλίγιστοι. Τα προσέφεραν όλα και μας παρέδωσαν τη Σημαία της Εκκλησίας ποτισμένη από τον τίμιο ιδρώτα και το Άγιον αίμα τους. Το έργο τους υψώνεται σήμερα σαν σύμβολο και διδασκαλία προς όλους εμάς. Μια τέτοια μεγάλη εκκλησιαστική μορφή είναι κι ο άγιος Μελέτιος Πηγάς, Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, που σήμερα τη μνήμη του εορτάζομεν.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας είναι οι φωτεινοι οδηγοί στη ζωή μας για να ακολουθούμε τις Θείες Εντολές του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, όπως τις ακολούθησαν οι άγιοι Απόστολοι και Μαθητές του, όπως τις έζησαν οι άγιοι μας και οι Μάρτυρες της Εκκλησίας, όπως ζουν οι ευσεβείς χριστιανοί, οι Πατέρες της Εκκλησίας μας καλούν να μείνουμε ενωμένοι, όρθιοι στον προμαχώνα, πιστοί στο καθήκον.