19 Νοεμβρίου 2014

Η ανθρωπογεωγραφία των ελληνικών φυλακών του συνωστισμού

Αθήνα
Σημαντικά στοιχεία για την ανθρωπογεωγραφία στις ελληνικές φυλακές, που λόγω του συνωστισμού και των κακών συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων ντροπιάζουν την Ελλάδα διεθνώς, ενώ αποτέλεσαν και την αιτία για καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, έδωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Χ.Αθανασίου παρουσιάζοντας και όλες τις ενέργειες που προωθούνται για βελτίωση της κατάστασης.

Οι κρατούμενοι για κλοπές και ληστείες είναι η πολυπληθέστερη ομάδα στις φυλακές που φιλοξενούν 12.000 κρατουμένους, ενώ η χωρητικότητα τους είναι για 9.800. Ακολουθούν οι κρατούμενοι για ναρκωτικά και παράνομη μεταφορά μεταναστών. Από τους 11.988 κρατούμενους στα καταστήματα κράτησης, οι 7.000 είναι αλλοδαποί, ποσοστό που αγγίζει το 63%.

Πλέον η διακομματική επιτροπή της Βουλής για το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας έχει στα χέρια της τα αναλυτικά στοιχεία για το πρόβλημα συνωστισμού στα καταστήματα κράτησης της χώρας και την ανθρωπογεωγραφία των κρατουμένων στις φυλακές.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, ενημέρωσε ταυτόχρονα τους βουλευτές για όλες τις ενέργειες που βρίσκονται σε εξέλιξη με επίκεντρο την αποσυμφόρηση των φυλακών και τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων. Σε αυτές περιλαμβάνονται το πρόγραμμα λειτουργίας νέων καταστημάτων κράτησης, οι ευεργετικές διατάξεις για αποφυλάκιση κρατουμένων αφού εκτίσουν μέρος της ποινής, η μεταφορά οροθετικών σε ειδικά διαμορφωμένη πτέρυγα του Παραρτήματος Γυναικών του Καταστήματος Κράτησης Κορυδαλλού, καθώς και η λειτουργία της ηλεκτρονικής επιτήρησης.

Ακόμη ο υπουργός ανακοίνωσε την κατάθεση νέου σωφρονιστικού κώδικα. Μεταξύ των προβλέψεων του νέου κώδικα η παροχή της δυνατότητα σε κρατουμένους, άντρες ή γυναίκες, να συνευρίσκονται ερωτικά με τις/τους συντρόφους τους εντός του χώρου των φυλακών.

Ακόμη ο υπουργός ενημέρωσε ότι προχωρούν οι διαδικασίες υλοποίησης του πιλοτικού προγράμματος για το λεγόμενο «ηλεκτρονικό βραχιολάκι», την (ηλεκτρονική) παρακολούθηση των καταδίκων και πλέον βρίσκεται στο στάδιο κατάθεσης της οικονομικής προσφοράς από την εταιρεία που θα το αναλάβει. Με βάση τον νόμο, το κόστος για τη συσκευή θα το καταβάλει εκείνος που θα κάνει χρήση του μέτρου, εκτός από τους οικονομικά αδύναμους, για τους οποίους το κόστος θα βαρύνει το δημόσιο. Όπως ειπώθηκε, το ημερήσιο κόστος θα αγγίζει τα 15 ευρώ (μαζί με ΦΠΑ).

Αλλοδαποί το 63% των κρατουμένων

Τα στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης αναφορικά με τον αριθμό των κρατουμένων δείχνουν ότι την 1η Νοεμβρίου 2014 αυτοί ανέρχονται σε 11.988, με τον αριθμό των θέσεων να ανέρχεται σε 9.886 για όλα τα καταστήματα κράτησης. Όπως επισήμανε ο υπουργός το ποσοστό των αλλοδαπών κρατουμένων αγγίζει το 63%.

Από το σύνολο των κρατουμένων, την 1.1.2014:

- 2.560 είναι υπόδικοι.

- 7.025 είναι αλλοδαποί κρατούμενοι.

- Οι κρατούμενες γυναίκες είναι 588.

- Οι ανήλικοι κρατούμενοι είναι 380.

- Οι κρατούμενοι για υποθέσεις ναρκωτικών είναι 2.994.

- Οι κρατούμενοι για χρέη είναι 12.

- Οι κατάδικοι με ισόβια κάθειρξη είναι 979.

- 3.026 κρατούμενοι είναι με ποινές από 5- 10 έτη.

- 1.873 κρατούμενοι είναι με ποινές από 10- 15 έτη.

- 2.207 κρατούμενοι είναι με ποινές από 15 έτη και πάνω.

- 83 κρατούμενοι είναι με ποινές έως 6 μήνες.

- 126 κρατούμενοι είναι ποινές από 6 μήνες έως 1 έτος.

- 199 κρατούμενοι είναι με ποινές από 1-2 έτη.

- 471 κρατούμενοι είναι με ποινές από 2-5 έτη.

- 455 είναι φιλοξενούμενοι.

Η γεωγραφία των φυλακών με βάση τα αδικήματα

Ο υπουργός Δικαιοσύνης παρουσίασε στη διακομματική επιτροπή αναλυτικά στοιχεία που συνθέτουν την ανθρωπογεωγραφία των φυλακών. Τα στοιχεία για τον αριθμό των κρατουμένων με βάση τα αδικήματα δείχνουν ότι η πολυπληθέστερη ομάδα όσων κρατούνται είναι για αδικήματα κατά της ιδιοκτησίας (υπεξαίρεση, κλοπή, ληστεία) και αυτοί ανέρχονται σε 3.607.

Μεγάλος είναι ο αριθμός όσων κρατούνται για ναρκωτικά, καθώς ανέρχεται σε 3.093 κρατούμενους. Ακολουθούν ως πολυπληθέστερη ομάδα 1.241 κρατούμενοι για παράνομη μεταφορά μεταναστών και 1.204 κρατούμενοι για εγκλήματα κατά της ζωής.

Την 1η Νοεμβρίου του 2014, στις φυλακές κρατούνται 149 άτομα για φοροδιαφυγή και χρέη στο δημόσιο και 16 άτομα για ξέπλυμα χρήματος.

Αναλυτικότερα στις φυλακές σήμερα:

- Για προσβολές κατά της πολιτειακής εξουσίας (167-182 Π.Κ.), - στάση, απόδραση, οι κρατούμενοι είναι 73.

- Για επιβουλή της δημόσιας τάξης (183-197 Π.Κ.)-εγκληματική οργάνωση, είναι 634 κρατούμενοι.

- Για εγκλήματα σχετικά με το νόμισμα (207-215 Π.Κ.)-Παραχάραξη, κρατούνται 58 άτομα.

- Για εγκλήματα σχετικά με τα υπομνήματα-Πλαστογραφία, ψευδής βεβαίωση (216-223 Π.Κ.): κρατούνται 160 άτομα.

- Για κοινώς επικίνδυνα εγκλήματα (264-289 Π.Κ.) Εμπρησμός-έκρηξη: 104 κρατούμενοι.

- Για εγκλήματα κατά της ζωής (299-307 Π.Κ.)-ανθρωποκτονία: 1.204 κρατούμενοι.

- Για σωματικές βλάβες (308-315 Π.Κ.)-απλές επικίνδυνες: 120 κρατούμενοι.

- Για εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας (322-335 Π.Κ.)-αρπαγή, παράνομη κατακράτηση, απαγωγή: 279 κρατούμενοι.

- Για εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας (336-353 Π.Κ.)-βιασμός, ασέλγεια, αποπλάνηση, μαστροπεία, σωματεμπορία: 516 κρατούμενοι.

- Για εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας-υπεξαίρεση, κλοπή, ληστεία (372-384 Π.Κ.): 3607 κρατούμενοι.

- Για εγκλήματα κατά περιουσιακών δικαιωμάτων (385-406 Π.Κ.)-απάτη, εκβίαση, αποδοχή προϊόντων εγκλήματος: 219 κρατούμενοι.

- Για παράνομη υιοθεσία: 12 κρατούμενοι.

- Για αρχαιοκαπηλία: 6 κρατούμενοι.

- Για φοροδιαφυγή-χρέη στο δημόσιο: 149 κρατούμενοι.

- Για ναρκωτικά: 3.093 κρατούμενοι.

- Για παράνομη μεταφορά λαθρομεταναστών (Ν. 3386/05): 1241 κρατούμενοι.

- Για παράνομη είσοδο στη χώρα: 53 κρατούμενοι.

- Για πνευματική ιδιοκτησία (Ν. 2121/93): 18 κρατούμενοι.

- Για ξέπλυμα χρήματος: 16 κρατούμενοι.

- Για παράνομη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων: 2 κρατούμενοι.

- Για λοιπές κατηγορίες αδικημάτων: 424 κρατούμενοι.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης ενημέρωσε τους βουλευτές για το πρόγραμμα λειτουργίας νέων καταστημάτων κράτησης, προκειμένου να αυξηθεί η χωρητικότητα του Σωφρονιστικού Συστήματος και αναφέρθηκε και στις νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί για την αποσυμφόρηση των φυλακών, τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης και τη στήριξη ιδιαιτέρως ευπαθών ομάδων του πληθυσμού των κρατουμένων.

«Το σωφρονιστικό σύστημα της χώρας μας- δεν πρέπει να κρυβόμαστε- αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα υπερπληθυσμού και υποστελέχωσης. Αυτό είναι κάτι που μας στενοχωρεί» είπε ο υπουργός ενημερώνοντας για όλα τα μέτρα που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Αποφυλάκιση με ευεργετικές διατάξεις

Βάσει των ευεργετικών διατάξεων του ν. 4274/2014 έχουν ήδη αποφυλακισθεί περίπου 800 κρατούμενοι, ενώ ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, καθώς δεν έχουν ακόμη συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για αποφυλάκιση το σύνολο των κρατουμένων που δύναται να ευεργετηθεί από αυτές.

Αναλυτικότερα, έως 12.8.2014 αποφυλακίσθηκαν:

- 467 κρατούμενοι, με έκτιση των 2/5 της ποινής (Ν. 4274/2014).

- 216 κρατούμενοι, με έκτιση του 1/10 της ποινής (Ν. 4043/2012).

- 42 κρατούμενοι, με έκτιση του 1/5 της ποινής (Ν. 4043/2012).

- 39 κρατούμενοι, με έκτιση του 1/3 της ποινής (Ν. 4139/2013).

- 124 αλλοδαποί κρατούμενοι αποφυλακίστηκαν τυπικά, αλλά παραμένουν έγκλειστοι ως φιλοξενούμενοι, μέχρι είτε να καταστεί εφικτή η απέλασή τους είτε να αρθεί το μέτρο ασφαλείας της απελάσεως τους με την παρέλευση 18μηνου που προβλέπεται από το Ν. 4055/2012.

- 36 κρατούμενοι έχουν υποβάλει αιτήσεις, οι οποίες εκκρεμούν προς εξέταση.

Μεταγωγές

Ο κ. Αθανασίου ενημέρωσε τη διακομματική επιτροπή για πρόσφατη υπουργική απόφαση με την οποία καθίστανται ευνοϊκότερες οι προϋποθέσεις μεταγωγής σε Αγροτικές Φυλακές και Κεντρικές Αποθήκες Υλικού Φυλακών (ΚΑΥΦ), ούτως ώστε να αποσυμφορηθούν τα Κλειστά Καταστήματα Κράτησης της Χώρας προκειμένου να δύνανται να απορροφήσουν τον πλεονάζοντα πληθυσμό των κρατητηρίων των Αστυνομικών Τμημάτων αλλά και να καλυφθούν τα κενά των Αγροτικών Καταστημάτων με εργατικά χέρια.

Οροθετικοί κρατούμενοι

Ο υπουργός είπε ότι αναμένεται να βελτιωθούν σημαντικά οι συνθήκες κράτησης των οροθετικών και λοιπών κρατουμένων στο Νοσοκομείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, με τη μεταφορά ικανού αριθμού οροθετικών σε ειδικά διαμορφωμένη πτέρυγα του Παραρτήματος Γυναικών του Καταστήματος Κράτησης Κορυδαλλού, η οποία έχει ανακαινισθεί και μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα αναμένεται να ολοκληρωθούν τεχνικές λεπτομέρειες.

Υφ' όρων απόλυση

Ήδη έχει επιτευχθεί αποσυμφόρηση του πληθυσμού του Νοσοκομείου Κρατουμένων Κορυδαλλού κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4242/2014, με την αποφυλάκιση ικανού αριθμού κρατουμένων. Όπως ειδικότερα έκανε γνωστό ο υπουργός Δικαιοσύνης:

- Υπεβλήθησαν 49 αιτήματα για υφ' όρων απόλυση.

- Αποφυλακίστηκαν 33 άτομα.

- Απορρίφθηκαν 6 αιτήματα.

- Εκκρεμούν 9 αιτήματα προς εξέταση από την αρμόδια εισαγγελία.

- Αναμένεται να υποβληθούν άλλα 6 αιτήματα.

Ηλεκτρονική επιτήρηση

Ο υπουργός Δικαιοσύνης χαρακτήρισε πρωτοποριακές τις διατάξεις για το «βραχιολάκι» και ενημέρωσε την επιτροπή ότι κατατέθηκαν προσφορές από τρεις εταιρείες. Δύο από αυτές προσέφυγαν στη δικαιοσύνη για την απόφαση της αρμόδιας επιτροπής για τον ανάδοχο. Οι προσφυγές τους απορρίφθηκαν από τη δικαιοσύνη και αυτή τη στιγμή η υπόθεση της ηλεκτρονικής επιτήρησης βρίσκεται στο στάδιο της οικονομικής προσφοράς.

Με βάση τον νόμο, το κόστος για τη συσκευή θα το καταβάλει εκείνος που θα κάνει χρήση του μέτρου, εκτός από τους οικονομικά αδύναμους, για τους οποίους το κόστος θα βαρύνει το δημόσιο. Το σύνολο της δαπάνης υπολογίζεται στα 15 ευρώ και αφορά τον κάθε κρατούμενο σε ημερήσια βάση.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ