ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ
Τον περασμένο Ιούλιο, ο Αμερικανός σκηνοθέτης Μάικλ Μουρ είχε γράψει τους «5 λόγους για τους οποίους ο Τραμπ θα κερδίσει» στις αμερικανικές εκλογές. Σήμερα, μπορεί να αισθάνεται δικαιωμένος.
Μολονότι ο Μουρ δεν υποστήριξε τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο, πίστευε ακράδαντα από τότε ότι αυτός θα ήταν ο μεγάλος νικητής των εκλογών. Και το υποστήριζε με επιχειρήματα.
Οπως έγραφε τότε ο διάσημος σκηνοθέτης, «δεν χρειάζεται κανείς να είναι προφήτης:
η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ είναι μια λογική και αναπόφευκτη συνέχεια». Σε άρθρο στο προσωπικό του σάιτ, ο Μουρ περιέγραφε ένα ανησυχητικό σενάριο: πίστευε ότι ο Τραμπ, «άθλιος, αμόρφωτος, επικίνδυνος κλόουν τον μισό χρόνο και κοσμικός τον υπόλοιπο», θα είναι ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ. Για τους εξής 5 λόγους, έγραφε τότε:
1. Για μαθηματικούς λόγους
Η προεδρική εκλογή στην Αμερική δεν είναι απευθείας. Γίνεται σε κάθε πολιτεία και οι πιο πολυπληθείς πολιτείες είναι οι πιο στρατηγικές. Ωστόσο και οι αναποφάσιστες πολιτείες παίζουν καθοριστικό ρόλο. Βάσει αυτής της λογικής, ο Μάικλ Μουρ παρατηρεί ότι το Μίτσιγκαν, το Οχάιο, η Πενσιλβάνια και το Ουισκόνσιν, πολιτείες παραδοσιακά δημοκρατικές, εξέλεξαν από το 2010 Ρεπουμπλικανούς κυβερνήτες.
Ο Μουρ πιστεύει ότι αυτή η αλλαγή οφείλεται σε νόμο που έφερε ο Κλίντον το 1994 για τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με τη βόρεια Αμερική (Alena). Αυτές οι τέσσερις πολιτείες, των οποίων η οικονομία στηρίζεται στις επιχειρήσεις μεταποίησης, στο μέταλλο και στη βιομηχανία αυτοκινήτων, υποφέρουν τρομερά από αυτή τη συμφωνία. Είναι λοιπόν λογικό που ο λαϊκιστικός λόγος του Ντόναλντ Τραμπ βρίσκει απήχηση εκεί.
Ο σκηνοθέτης θυμίζει ότι αυτές οι 4 πολιτείες εκπροσωπούν 64 ψήφους στο συμβούλιο επιτρόπων που θα εκλέξει τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Αυτές οι 64 ψήφοι, λέει ο Μουρ, θα πάνε στον Τραμπ, είτε από εκδίκηση είτε από θυμό εναντίον της Χίλαρι Κλίντον, τη σύζυγο εκείνου που υπέγραψε τη συμφωνία.
2. Το πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ, αλλά η Χίλαρι
«Η ψήφος της υπέρ του πολέμου στο Ιράκ με έκανε να ορκιστώ ότι δεν θα την ψηφίσω ποτέ» γράφει ο Μουρ. Παραδέχεται, ωστόσο, ότι ο Τραμπ τον έκανε να αλλάξει γνώμη, αλλά φοβάται ότι πολλοί Αμερικανοί θα κάνουν την ίδια σκέψη. «Το πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ αλλά η Χίλαρι», γράφει. Ο σκηνοθέτης στηρίζει την άποψή του σε μια δημοσκόπηση σύμφωνα με την οποία το 70% των ψηφοφόρων πιστεύουν ότι η Χίλαρι δεν είναι άξια εμπιστοσύνης και ότι είναι ανειλικρινής. Ο Μουρ προσθέτει ότι η Χίλαρι είναι πολύ αντιδημοφιλής και επειδή εν πολλοίς η εκλογή προέδρου στις ΗΠΑ παίζεται με το παιχνίδι της γοητείας και την ικανότητα να κινητοποιεί κάποιος τον λαό, το στοίχημα είναι χαμένο εκ των προτέρων για την Χίλαρι.
3. Η απογοήτευση των ψηφοφόρων του Σάντερς
Ο έτερος υποψήφιος των Δημοκρατικών Μπέρνι Σάντερς, ο οποίος έχασε στην κούρσα για τον Λευκό Οίκο, κάλεσε τελικά τους ψηφοφόρους του να ψηφίσουν υπέρ της Χίλαρι. Ωστόσο, σημειώνει ο Μουρ, αυτοί οι ψηφοφόροι θα πάνε στην κάλπη με κρύα καρδιά και χωρίς να κινητοποιήσουν τους δικούς του να ψηφίσουν. «Πολλοί από αυτούς θα μείνουν σπίτι τους», σημειώνει ο Μουρ.
4. Η πληγωμένη τιμή του λευκού Αμερικανού
Σύμφωνα με τον Μουρ, όλες οι υποσχέσεις υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, των ομοφυλόφιλων, των τρανσέξουαλ και των μειονοτήτων τραυμάτισαν την περηφάνια του κλασικού ετεροφυλόφιλου λευκού Αμερικανού. Αυτός ο λευκός Αμερικανός αναγκάστηκε να παρακολουθήσει στο ημίχρονο του Super Bowl «τη συναυλία της Beyoncé και μιας στρατιάς μαύρων γυναικών με το μεσαίο δάχτυλο υψωμένο, φωνάζοντας για ισότητα», γράφει ο Μουρ. Ο σκηνοθέτης αμφιβάλλει αν ο μέσος Αμερικανός, ο οποίος ανέχθηκε τις οδηγίες ενός μαύρου προέδρου επί οκτώ χρόνια, θα αντέξει την ιδέα να δέχεται εντολές από μια γυναίκα.
5. Ψήφος ριάλιτι
«Εκατομμύρια Αμερικανοί θα ψηφίσουν Τραμπ. Οχι γιατί συμφωνούν μαζί του, ούτε γιατί αγαπούν το τεράστιο εγώ του, αλλά απλά από περιέργεια», γράφει ο Μουρ. Οπως λέει, ορισμένοι ψηφοφόροι που κανονικά θα ψήφιζαν Δημοκρατικούς, θα πουν «άντε, θα ψηφίσω Τραμπ για να δω τι θα συμβεί». Ο Μουρ πιστεύει ότι το εκλογικό σώμα έγινε ένα κοινό σαν αυτά που ψηφίζουν στα ριάλιτι σόου και επομένως ψηφίζουν με βάση ό,τι τους διασκεδάζει περισσότερο. Και ο Τραμπ είναι μακράν ο πιο διασκεδαστικός που είδαμε ποτέ στην Αμερική, γράφει ο Μουρ.
Να σημειωθεί ότι ο Μουρ έχει προβοκάρει πολλές φορές τον Τραμπ. Τον αποκάλεσε «φασίστα» σε μια συνέντευξη στον Guardian, ενώ είχε στηθεί έξω από τον πύργο του Τραμπ στη Νέα Υόρκη κρατώντας πανό που έγραφε «We are all Muslim» («Είμαστε όλοι μουσουλμάνοι»).
Μολονότι ο Μουρ δεν υποστήριξε τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο, πίστευε ακράδαντα από τότε ότι αυτός θα ήταν ο μεγάλος νικητής των εκλογών. Και το υποστήριζε με επιχειρήματα.
Οπως έγραφε τότε ο διάσημος σκηνοθέτης, «δεν χρειάζεται κανείς να είναι προφήτης:
η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ είναι μια λογική και αναπόφευκτη συνέχεια». Σε άρθρο στο προσωπικό του σάιτ, ο Μουρ περιέγραφε ένα ανησυχητικό σενάριο: πίστευε ότι ο Τραμπ, «άθλιος, αμόρφωτος, επικίνδυνος κλόουν τον μισό χρόνο και κοσμικός τον υπόλοιπο», θα είναι ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ. Για τους εξής 5 λόγους, έγραφε τότε:
1. Για μαθηματικούς λόγους
Η προεδρική εκλογή στην Αμερική δεν είναι απευθείας. Γίνεται σε κάθε πολιτεία και οι πιο πολυπληθείς πολιτείες είναι οι πιο στρατηγικές. Ωστόσο και οι αναποφάσιστες πολιτείες παίζουν καθοριστικό ρόλο. Βάσει αυτής της λογικής, ο Μάικλ Μουρ παρατηρεί ότι το Μίτσιγκαν, το Οχάιο, η Πενσιλβάνια και το Ουισκόνσιν, πολιτείες παραδοσιακά δημοκρατικές, εξέλεξαν από το 2010 Ρεπουμπλικανούς κυβερνήτες.
Ο Μουρ πιστεύει ότι αυτή η αλλαγή οφείλεται σε νόμο που έφερε ο Κλίντον το 1994 για τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με τη βόρεια Αμερική (Alena). Αυτές οι τέσσερις πολιτείες, των οποίων η οικονομία στηρίζεται στις επιχειρήσεις μεταποίησης, στο μέταλλο και στη βιομηχανία αυτοκινήτων, υποφέρουν τρομερά από αυτή τη συμφωνία. Είναι λοιπόν λογικό που ο λαϊκιστικός λόγος του Ντόναλντ Τραμπ βρίσκει απήχηση εκεί.
Ο σκηνοθέτης θυμίζει ότι αυτές οι 4 πολιτείες εκπροσωπούν 64 ψήφους στο συμβούλιο επιτρόπων που θα εκλέξει τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Αυτές οι 64 ψήφοι, λέει ο Μουρ, θα πάνε στον Τραμπ, είτε από εκδίκηση είτε από θυμό εναντίον της Χίλαρι Κλίντον, τη σύζυγο εκείνου που υπέγραψε τη συμφωνία.
2. Το πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ, αλλά η Χίλαρι
«Η ψήφος της υπέρ του πολέμου στο Ιράκ με έκανε να ορκιστώ ότι δεν θα την ψηφίσω ποτέ» γράφει ο Μουρ. Παραδέχεται, ωστόσο, ότι ο Τραμπ τον έκανε να αλλάξει γνώμη, αλλά φοβάται ότι πολλοί Αμερικανοί θα κάνουν την ίδια σκέψη. «Το πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ αλλά η Χίλαρι», γράφει. Ο σκηνοθέτης στηρίζει την άποψή του σε μια δημοσκόπηση σύμφωνα με την οποία το 70% των ψηφοφόρων πιστεύουν ότι η Χίλαρι δεν είναι άξια εμπιστοσύνης και ότι είναι ανειλικρινής. Ο Μουρ προσθέτει ότι η Χίλαρι είναι πολύ αντιδημοφιλής και επειδή εν πολλοίς η εκλογή προέδρου στις ΗΠΑ παίζεται με το παιχνίδι της γοητείας και την ικανότητα να κινητοποιεί κάποιος τον λαό, το στοίχημα είναι χαμένο εκ των προτέρων για την Χίλαρι.
3. Η απογοήτευση των ψηφοφόρων του Σάντερς
Ο έτερος υποψήφιος των Δημοκρατικών Μπέρνι Σάντερς, ο οποίος έχασε στην κούρσα για τον Λευκό Οίκο, κάλεσε τελικά τους ψηφοφόρους του να ψηφίσουν υπέρ της Χίλαρι. Ωστόσο, σημειώνει ο Μουρ, αυτοί οι ψηφοφόροι θα πάνε στην κάλπη με κρύα καρδιά και χωρίς να κινητοποιήσουν τους δικούς του να ψηφίσουν. «Πολλοί από αυτούς θα μείνουν σπίτι τους», σημειώνει ο Μουρ.
4. Η πληγωμένη τιμή του λευκού Αμερικανού
Σύμφωνα με τον Μουρ, όλες οι υποσχέσεις υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, των ομοφυλόφιλων, των τρανσέξουαλ και των μειονοτήτων τραυμάτισαν την περηφάνια του κλασικού ετεροφυλόφιλου λευκού Αμερικανού. Αυτός ο λευκός Αμερικανός αναγκάστηκε να παρακολουθήσει στο ημίχρονο του Super Bowl «τη συναυλία της Beyoncé και μιας στρατιάς μαύρων γυναικών με το μεσαίο δάχτυλο υψωμένο, φωνάζοντας για ισότητα», γράφει ο Μουρ. Ο σκηνοθέτης αμφιβάλλει αν ο μέσος Αμερικανός, ο οποίος ανέχθηκε τις οδηγίες ενός μαύρου προέδρου επί οκτώ χρόνια, θα αντέξει την ιδέα να δέχεται εντολές από μια γυναίκα.
5. Ψήφος ριάλιτι
«Εκατομμύρια Αμερικανοί θα ψηφίσουν Τραμπ. Οχι γιατί συμφωνούν μαζί του, ούτε γιατί αγαπούν το τεράστιο εγώ του, αλλά απλά από περιέργεια», γράφει ο Μουρ. Οπως λέει, ορισμένοι ψηφοφόροι που κανονικά θα ψήφιζαν Δημοκρατικούς, θα πουν «άντε, θα ψηφίσω Τραμπ για να δω τι θα συμβεί». Ο Μουρ πιστεύει ότι το εκλογικό σώμα έγινε ένα κοινό σαν αυτά που ψηφίζουν στα ριάλιτι σόου και επομένως ψηφίζουν με βάση ό,τι τους διασκεδάζει περισσότερο. Και ο Τραμπ είναι μακράν ο πιο διασκεδαστικός που είδαμε ποτέ στην Αμερική, γράφει ο Μουρ.
Να σημειωθεί ότι ο Μουρ έχει προβοκάρει πολλές φορές τον Τραμπ. Τον αποκάλεσε «φασίστα» σε μια συνέντευξη στον Guardian, ενώ είχε στηθεί έξω από τον πύργο του Τραμπ στη Νέα Υόρκη κρατώντας πανό που έγραφε «We are all Muslim» («Είμαστε όλοι μουσουλμάνοι»).