23 Οκτωβρίου 2014

Δέκα μύθοι για τη μετανάστευση


Αρθογράφοι των εφημερίδων Guardian, Le Monde, El País, Süddeutsche Zeitung και La Stampa αντιμετωπίζουν κάποιους κοινούς μύθους για την μετανάστευση. Ιδού τι υποστηρίζουν:
«Παίρνουν τις δουλειές μας»
Οι μετανάστες αντιπροσωπεύουν το 9% του ενεργού πληθυσμού στη Γαλλία και συνεισφέρουν 8,9% στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με μια μελέτη του 2012 για τη γαλλική κυβέρνηση. Βιώνουν επίσης περισσότερη ανεργία από ό,τι οι μη-μετανάστες: 16,1% έναντι 9,1%, σύμφωνα με στοιχεία του ίδιου έτους από το γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών.
Οι μετανάστες συνήθως εργάζονται σε τομείς όπου απαιτούνται λιγότερα προσόντα ή και καθόλου, όπως οι κατασκευές, η τροφοδοσία ή η εποχική γεωργία. Σύμφωνα με μια μελέτη της κυβέρνησης που πραγματοποιήθηκε στο τέλος του 2012, οι μετανάστες αποτελούν περίπου το ένα τρίτο των οικιακών βοηθών και το ένα τέταρτο των ατόμων που εργάζονται στη βαριά κατασκευή και την οικοδομική βιομηχανία. Επίσης, η πλειοψηφία των μελετών υποστηρίζουν ότι η γήρανση του πληθυσμού της Γαλλίας σημαίνει ότι η μετανάστευση είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστεί ένα σταθερό επίπεδο στις εισφορές των μισθών.
Le Monde
«Καταστρέφουν τους προϋπολογισμούς πρόνοιας»
Στη Γαλλία δεν υπάρχουν διαφορετικές κατηγορίες στους μετανάστες και στους Γάλλους όσον αφορά τις πολιτικές κοινωνικής πρόνοιας. Είναι, επομένως, δύσκολο να γνωρίζουμε ποιος κερδίζει και τι λαμβάνει από αυτό. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι οι περισσότεροι μετανάστες διεκδικούν επιδόματα ανεργίας από ό,τι οι μη-μετανάστες. Ωστόσο, μια μελέτη του 2005 του οικονομολόγου Xavier Chojnicki αποκάλυψε ότι ενώ οι μετανάστες λαμβάνουν περισσότερα επιδόματα για τη στέγαση και την ανεργία από ό,τι οι μη-μετανάστες, επίσης συνεισφέρουν περισσότερα από τους άλλους.
Le Monde
«Δεν ενσωματώνονται»
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, πολλές ιταλικές πόλεις βιώσαν την άνθιση της κινέζικης πιτσαρίας. Νέοι μετανάστες από την Κίνα αγόρασαν τα παλιά εστιατόρια και τα μετέτρεψαν σε πολυσύχναστα κέντρα. Συνέχισαν να έχουν τους παλιούς φούρνους και σεφ και να φτιάχνουν τις σπεσιαλιτέ τους. Η συνύπαρξη είναι ζήτημα θέλησης και σεβασμού των δικαιωμάτων του άλλου. Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, έχει σημειώσει ότι σε χώρες όπως η Ουγγαρία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η εκλογική συμμετοχή των μεταναστών μακροπρόθεσμα είναι υψηλότερη από εκείνη των μη μεταναστών πολιτών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επίσης βρει ότι ένας υποψήφιος με ξένο όνομα, συχνά πρέπει να κάνει αίτηση σε διπλάσιες θέσεις για να πάρει μια δουλειά. Επίσης, οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις λένε ότι μέχρι το 2061, το ένα τέταρτο του πληθυσμού θα ζει εκτός της χώρας καταγωγής του.
Marco Zatterin, La Stampa
«Έρχονται παράνομα»
Μετά την αραβική άνοιξη, 140.000 άνδρες και γυναίκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους και ήρθαν στην Ευρώπη. Ο Frontex τους υπολόγισε σε 107.000 μόνο το 2013. Φέτος, ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί και μερικοί λένε ότι έχει διπλασιαστεί. Αυτοί οι άνθρωποι είναι παράνομοι μετανάστες επειδή δεν έχουν καταγραφεί, αν και μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτούς έρχονται στην Ευρώπη για οικονομικά κίνητρα. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που φεύγουν από τη φρίκη του πολέμου και της πολιτικής κρίσης στη Συρία, τη Μέση Ανατολή, την Αίγυπτο, το Κέρας της Αφρικής, τη Λιβύη, το Μάλι και τη Νιγηρία. Παρ 'όλα αυτά, αυτό παραμένει ένα μικρό ποσοστό του συνόλου και είναι λιγότερο από το 10% των μεταναστευτικών κινήσεων σε όλη την ήπειρο.
Marco Zatterin, La Stampa
«Όπου υπάρχουν μετανάστες γίνονται εγκλήματα»
Πολλοί όροι παραπέμπουν στην επιφυλακτικότητα: γκετοποίηση, απαγορευμένη περιοχή, μαφία. Ακούγεται σαν να υπάρχουν σκοτεινά δίκτυα που διακινούν εγκληματίες μετανάστες γύρω από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Αλλά η θεωρία ότι οι μετανάστες είναι από τη φύση τους πιο εγκληματικοί από τους αυτόχθονες πληθυσμούς είναι λάθος. Μια έρευνα του γερμανού εγκληματολόγου Christian Walburg καθιστά σαφές ότι οι ενήλικες μετανάστες στη Γερμανία δεν είναι περισσότερο διατεθειμένοι να διαπράττουν εγκλήματα από έναν Γερμανό.
Όταν πρόκειται για νεότερους μετανάστες η ιστορία είναι διαφορετική. Υπάρχουν περισσότερου μη-Γερμανοί νέοι ύποπτοι. Ωστόσο, τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι απολύτως σαφή: οι νέοι με γερμανικό διαβατήριο μετράνε ως Γερμανοί στα στατιστικά στοιχεία, ακόμα και αν έχουν μεταναστευτικό υπόβαθρο. Ο Walburg λέει ότι η όρεξη για τη βία και το έγκλημα έχει περισσότερο να κάνει με την κοινωνική περιθωριοποίηση, παρά με την προέλευση των θυμάτων.
Isabel Pfaff, Süddeutsche Zeitung
«Απαξιώνουν τις αξίες μας»
Οι αξίες δεν είναι στατικές αλλά ούτε και ξεκάθαρες. Ποτέ δεν είναι ίδιες για όλους σε μια κοινωνία και αλλάζουν. Στη δεκαετία του 1970, μια γυναίκα στη Γερμανία θα έπρεπε να έχει την άδεια του συζύγου της για να πάρει μια δουλειά. Σήμερα έχουμε απορρίψει τέτοιες ιδέες - και παρόλα αυτά επικρίνουμε τους μετανάστες για την υποτιθέμενη διάκριση τους σε βάρος των γυναικών.
Οι αξίες διαφέρουν επίσης ανάμεσα σε έναν υποστηρικτή του Πράσινου κόμματος και ενός οπαδού της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) της Άνγκελα Μέρκελ. Πώς μπορεί ένας μετανάστης να τις απαξιώσει; Θα μπορούσε να είναι μέλος του κόμματος CDU, όπως η Cemile Giousouf, η πρώτη Γερμανίδα πολιτικός με τουρκική εθνικότητα που έχει εκλεγεί στο κόμμα. Το C στο CDU, λέει, αντιπροσωπεύει τις αξίες που μοιράζεται με τους Χριστιανούς ως μουσουλμάνα.
Isabel Pfaff, Süddeutsche Zeitung
«Δεν μαθαίνουν την γλώσσα»
Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών που ζουν στη Βρετανία, δεν χρειάζεται να μάθουν αγγλικά, καθώς ήδη μιλούν αγγλικά. Η πιο πρόσφατη απογραφή του 2011 έδειξε ότι μόνο 138.000 από τα 7,5 εκατομμύρια όσων δεν γεννήθηκαν στο Ηνωμένο Βασιλείου δεν μπορούν να μιλήσουν αγγλικά. Έχει αναγνωριστεί ότι από τους 138.000 που δεν μπορούν να μιλήσουν αγγλικά, πολλές είναι Ασιάτισσες παλαιότερης γενιάς που ποτέ δεν έμαθαν αγγλικά και δεν εργάστηκαν ποτέ έξω από το σπίτι ή την κοινότητά τους. Στο παρελθόν, η κυβέρνηση χρηματοδότησε τα αγγλικά ως δεύτερη γλώσσα για να βελτιώσει τις πιθανότητες ένταξης των νέων μεταναστών και εκείνων που έχουν εγκατασταθεί σε κλειστές κοινωνίες. Όμως, τα τελευταία χρόνια η χρηματοδότηση έχει κοπεί και πολλοί αναγκάζονται να πληρώσουν πάνω από 1000 λίρες για ένα μάθημα. Παρόλα αυτά, τα μαθήματα έχουν υπερκαλυφθεί - μια ένδειξη της ισχυρής επιθυμίας των πιο νέων μεταναστών να ενσωματωθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Alan Travis, η Guardian
«Η χαλαρή νομοθεσία για τη μετανάστευση θα οδηγήσει την χώρα σε διάλυση»
Υπήρξαν κινδυνολογικές προβλέψεις ότι η απόφαση σε όλη την Ευρώπη για την άρση των υπόλοιπων περιορισμών στην αγορά εργασίας για τους Ρουμάνους και τους Βούλγαρους εργαζομένους, θα προκαλέσει μια εισροή εκατοντάδων χιλιάδων. Τελικά, μόνο περίπου 7.000 Ρουμάνοι και Βούλγαροι ήρθαν να εργαστούν στη Βρετανία κατά τους τρεις πρώτους μήνες του 2014 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2013.
Η απουσία μαζικής εισροής Ρουμάνων και Βουλγάρων φέτος δεν αποδεικνύει ότι η διάλυση όλων των συνοριακών ελέγχων της Βρετανίας δεν θα οδηγήσει σε μια μαζική εισροή μεταναστών από όλο τον κόσμο. Αλλά αποδεικνύει ότι οι σκληροί έλεγχοι για τη μετανάστευση είναι μόνο ένας παράγοντας για τον προσδιορισμό της μαζικής μετακίνησης των ανθρώπων διαμέσου των συνόρων. Στην περίπτωση της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, εκείνοι που ήταν να μεταναστεύσουν ίσως να τον έκαναν πριν από επτά χρόνια, όταν η ΕΕ άνοιξε τις πόρτες της για αυτούς, ακόμα κι αν ήταν σε περιορισμένη κλίμακα. Οι περισσότεροι πήγαν στην Ιταλία και την Ισπανία και όχι στη Βρετανία όπου η γλώσσα, το κλίμα και οι κοινότητες τους είχαν πολύ περισσότερα να προσφέρουν.
Alan Travis, the Guardian
«Βασικές υπηρεσίες όπως τα νοσοκομεία και τα σχολεία καταρρέουν»
Αυτό είναι ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν όσοι είναι εχθρικοί προς τους μετανάστες. Αν έρθουν στην Ευρώπη ως πολίτες με δικαιώματα, δεν θα καταχραστούν το πιο πολύτιμο όφελος μας, το κράτος πρόνοιας; «Δεν υπήρξε καμία μελέτη που να δείχνει αυτό το σύνδεσμο μεταξύ της μετανάστευσης και της κατάχρησης των κοινωνικών υπηρεσιών» λέει ο Sergio Carrera, ένας ερευνητής στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής, ένα από τα πιο σημαντικά thinktanks στην Ευρώπη.
Ορισμένοι ειδικοί έχουν προσπαθήσει να υπολογίσουν τι αποφέρουν οι μετανάστες στους δημόσιους προϋπολογισμούς και τι δαπάνες απομυζούν. Μια πρόσφατη μελέτη από το Κέντρο Μεταναστευτικής Πολιτικής, χρησιμοποιώντας στοιχεία από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, δείχνει ότι οι ξένοι ξεκάθαρα συνεισφέρουν (προσθέτουν στο κράτος δηλαδή περισσότερα από όσα δαπανώνται για αυτούς), σχεδόν σε ολόκληρη την ήπειρο, εκτός από επτά χώρες (ανάμεσα σε αυτές και η Ισπανία).
El País
«Δεν επιστρέφουν στις χώρες τους, όταν η κατάστασή τους βελτιώνεται»
Κάθε χώρα ακολουθεί στενά την εξέλιξη του πληθυσμού της και ιδιαίτερα το ρυθμό των μεταναστών που φτάνουν στις ακτές της. Πολύ σπάνια μαθαίνουμε πόσοι ξένοι έχουν αποφασίσει να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Η ΕΕ δεν διαθέτει λεπτομερή στοιχεία, αλλά σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, περίπου 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι εγκατέλειψαν τα κράτη μέλη το 2012. Συνολικά, 541.000 από αυτούς - σχεδόν οι μισοί - ήταν πολίτες μιας τρίτης χώρας.
Τα ταξίδια μετ 'επιστροφής από εκείνους που θεωρούνται μετανάστες, ακόμα και αν έχουν ένα διαβατήριο της ΕΕ, μπορεί να είναι ακόμη περισσότερα. Πολλοί από αυτούς τους πολίτες επιστρέφουν μόλις αποκτήσουν την υπηκοότητα της χώρας όπου έχουν ζήσει, και οι στατιστικές δεν τους επισημαίνουν ως ξένους. Ένα άλλο εμπόδιο είναι η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το πού μπορούν να μεταναστεύσουν: ένας αλλοδαπός πολίτης θα μπορούσε να φύγει από την Πορτογαλία λόγω των κακών συνθηκών εργασίας και να κινηθεί προς τη Γερμανία. Έτσι, δεν φεύγει από την ΕΕ.
El País