Τρίπολη, Λιβύη
Συνθλίβοντας το λαό του προσπαθεί ο Μουαμάρ Καντάφι να διατηρήσει τον έλεγχο της Τρίπολης. Στα ανατολικά, Βεγγάζη και Τομπρούκ, πλήθη διαδηλωτών υψώνουν τις προ Καντάφι σημαίες της Λιβύης και γιορτάζουν την «απελευθέρωση». Στην πρωτεύουσα, μάρτυρες αναφέρουν ότι στρατιώτες και μισθοφόροι σπέρνουν τον τρόμο. Στην πόλη Μισράτα διαδηλωτές και δυνάμεις του Καντάφι συγκρούονται, και υπάρχουν πληροφορίες για πολλούς νεκρούς.
Ο ίδιος ο Μουαμάρ Καντάφι αναμένεται να μιλήσει σύντομα στην πόλη Αλ Ζαουίγια, 50 χιλιόμετρα δυτικά της Τρίπολης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι στρατεύματα πιστά στον Καντάφι έχουν επιτεθεί εναντίον αντικυβερνητικών διαδηλωτών στην πόλη. Αυτόπτης μάρτυρας δήλωσε στο δίκτυο Αλ Αραμπίγια πως η πόλη έχει μετατραπεί σε «σφαγείο» και είναι δύσκολο να πει κανείς πόσοι άνθρωποι έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί.
Το δίκτυο Αλ Αραμπίγια μεταδίδει πληροφορίες για 10.000 νεκρούς και 50.000 τραυματίες στη Λιβύη. Στρατιώτες, υπουργοί και διπλωμάτες εγκαταλείπουν τον Καντάφι, Οι κυβερνήσεις διεθνώς δίνουν αγώνα για τον επαναπατρισμό των υπηκόων τους με αεροπλάνα και πλοία, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση -κυρίως Ιταλία, Ελλάδα και Μάλτα- ετοιμάζεται να βρεθεί μπροστά σε τεράστιο κύμα προσφύγων.
Το αεροδρόμιο της Βεγγάζης δεν λειτουργεί και στο αεροδρόμιο της Τρίπολης επικρατούν χαοτικές συνθήκες. Αρκετές πτήσεις έχουν αναχωρήσει και περισσότερα αεροσκάφη και πλοία κατευθύνονται στη Λιβύη, για να απομακρύνουν ξένους υπηκόους. Διεθνείς εταιρείες απομακρύνουν το προσωπικό τους.
Aνώτερος Eυρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας την Πέμπτη ότι η ΕΕ δεν αποκλείει μια στρατιωτική επέμβαση για ανθρωπιστικούς λόγους στη Λιβύη, ώστε να βοηθήσει στην απομάκρυνση των πολιτών της.
«Είναι μία πιθανότητα πάνω στην οποία εργαζόμαστε» δήλωσε ο αξιωματούχος. Μεταξύ των σεναρίων που μελετώνται, θα μπορούσε να υπάρχει και μία κινητοποίηση στρατιωτικών μέσων για ανθρωπιστικούς λόγους, για να βοηθήσουν στην απομάκρυνση πολιτών, διευκρίνισε. Ωστόσο τίποτε δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, όπως υπογράμμισε.
«Είναι μία πιθανότητα πάνω στην οποία εργαζόμαστε» δήλωσε ο αξιωματούχος. Μεταξύ των σεναρίων που μελετώνται, θα μπορούσε να υπάρχει και μία κινητοποίηση στρατιωτικών μέσων για ανθρωπιστικούς λόγους, για να βοηθήσουν στην απομάκρυνση πολιτών, διευκρίνισε. Ωστόσο τίποτε δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, όπως υπογράμμισε.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Άντερς Φογκ Ράσμουσεν δήλωσε ότι η Συμμαχία δεν πρόκειται να επέμβει στη σύγκρουση στη Λιβύη. Ο Ράσμουσεν τόνισε ότι το ΝΑΤΟ δεν έχει λάβει κανένα τέτοιο αίτημα, και σε κάθε περίπτωση η όποια επέμβαση πρέπει να βασίζεται σε εντολή των Ηνωμένων Εθνών.
Την ίδια ώρα, η νότια Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο ενός τεράστιου μεταναστευτικού κύματος από τη βόρεια Αφρκή, και τονίζει πως η κατάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Μάλτα και Κύπρος ζήτησαν σε έκτακτη υπουργική συνάντηση στη Ρώμη τη δημιουργία ενός ταμείου αλληλεγγύης. Η Ρώμη εκφράζει φόβους για «βιβλικών διαστάσεων έξοδο», ένα κύμα τουλάχιστον 200.000 έως 300.000 μεταναστών από τη Λιβύη.
Ο Καντάφι προσπαθεί να «κρατήσει» την Τρίπολη
Ο Μουαμάρ Καντάφι βύθισε τη Λιβύη σε εμφύλιο πόλεμο με ένα παραληρηματικό διάγγελμα, στο οποίο διακήρυξε ότι θα πεθάνει ως μάρτυρας και θα συνθλίψει την εξέγερση. Η ανατολική Λιβύη έχει φύγει από τα χέρια του και πλέον προσπαθεί να διατηρήσει τον έλεγχο στην Τρίπολη, καθώς και σε δυτικές πόλεις, όπου οι πολίτες έχουν αρχίσει επίσης να ξεσηκώνονται κατά του καθεστώτος.
Το μεγαλύτερο τμήμα της Τρίπολης είναι έρημο. Στους δρόμους βρίσκονται μόνο αστυνομικοί και στρατιώτες πιστοί στο καθεστώς, καθώς και μισθοφόροι, που σύμφωνα με πληροφορίες ανοίγουν πυρ, λεηλατούν και σπέρνουν τον τρόμο. Μαρτυρίες γιατρών από τη Λιβύη αναφέρουν ότι ένοπλοι πυροβολούν ανθρώπους σε νοσοκομεία.
Οι Λίβυοι φαίνεται πως έχουν κλειστεί στα σπίτια τους και ελπίζουν πως διαδηλωτές από τα ανατολικά μαζί με στρατιώτες που έχουν λιποτακτήσει θα έλθουν αν τους βοηθήσουν. Κάτοικος της Τρίπολης δήλωσε στην αραβική υπηρεσία του BBC ότι η αντιπολίτευση βρίσκεται σε επαφή με τις ελεύθερες πόλεις στα ανατολικά και για την Πέμπτη προετοιμάζεται πορεία στην Τρίπολη.
Το καθεστώς φέρεται κατ' άλλες πληροφορίες να έχει στρέψει δύο πολεμικά πλοία να «κοιτούν» την πρωτεύουσα...
Αντικυβερνητικοί διαδηλωτές φέρεται να έχουν τον έλεγχο της πόλης Ζουάρα, περίπου 120 χιλιόμετρα δυτικά της Τρίπολης, όπως δήλωσαν Αιγύπτιοι εργάτες που πέρασαν στην Τυνησία.
Ο γιος του Μουαμάρ Καντάφι, Σαΐντ, αρνήθηκε την Πέμπτη ότι η κυβέρνηση εξαπέλυσε αεροπορικούς βομβαρδισμούς σε λιβυκές πόλεις, χαρακτηρίζοντας παράληλα υπερβολικές τις εκτιμήσεις για τον αριθμό των νεκρών.
«Ελεύθερη» Βεγγάζη
Στη Βεγγάζη και το Τουμπρούκ οι διαδηλωτές πανηγυρίζουν κρατώντας τις προ Καντάφι σημαίες και πανό που γράφουν «Ελεύθερη Λιβύη», σύμφωνα με εικόνες που έδειξε το Αλ Τζαζίρα. Ανταποκριτής του Guardian που έφθασε στη Βεγγάζη μετέδωσε ότι στρατιώτες μαζεύουν στην αυλή ενός αστυνομικού τμήματος τόνους όπλων και πυρομαχικών για να μην πέσουν στα χέρια δυνάμεων πιστών στον Λίβυο ηγέτη.
Πιλότος φέρεται, εν τω μεταξύ, να αρνήθηκε να υπακούσει σε εντολή να βομβαρδίσει τη Βεγγάζη και να έριξε το αεροπλάνο του, έχοντας χρησιμοποιήσει πρώτα το σύστημα εκτόξευσης.
Κάτοικοι της Βεγγάζης έχουν φυλακίσει άνδρες που θεωρούν μισθοφόρους και δημιούργησαν επιτροπές οι οποίες κυβερνούν την πόλη. Ανταποκριτής του Reuters είδε περίπου δέκα ανθρώπους, οι οποίοι σύμφωνα με τους κατοίκους της Βεγγάζης είναι μισθοφόροι που δρουν για λογαριασμό του Καντάφι, να κρατούνται σε κτίριο των δικαστηρίων της πόλης,
Ένας δικηγόρος δήλωσε ότι η επιτροπή ασφαλείας που δημιούργησαν οι κάτοικοι της πόλης τη Δευτέρα, αφού πήραν τον έλεγχο της Βεγγάζης, έχει συλλάβει 36 μισθοφόρους από το Τσαντ, το Νίγηρα και το Σουδάν, τους οποίους είχε προσλάβει η Πραιτωριανή Φρουρά του Καντάφι.
Ένας δικηγόρος δήλωσε ότι η επιτροπή ασφαλείας που δημιούργησαν οι κάτοικοι της πόλης τη Δευτέρα, αφού πήραν τον έλεγχο της Βεγγάζης, έχει συλλάβει 36 μισθοφόρους από το Τσαντ, το Νίγηρα και το Σουδάν, τους οποίους είχε προσλάβει η Πραιτωριανή Φρουρά του Καντάφι.
Εξάλλου, σύμφωνα με άρθρο της ουκρανικής εφημερίδας Segodnya μισθοφόροι πιλότοι από την Ουκρανία πετούν λιβυκά πολεμικά αεροπλάνα, προσφέροντας υποστήριξη στο καθεστώς του Καντάφι, και πληρώνονται 2.000 με 8.000 δολάρια το μήνα.
H εταιρεία στρατηγικών αναλύσεων Stratfor ανακοίνωσε την Τρίτη ότι οι Ουκρανοί μισθοφόροι χειρίζονταν τα αεροσκάφη που βομβάρδισαν εκατοντάδες διαδηλωτές κοντά στην Τρίπολη. Πάντως, η εκπρόσωπος Τύπου της ουκρανικής πρεσβείας στη λιβυκή πρωτεύουσα διέψευσε τις πληροφορίες.
Στρατιώτες, υπουργοί και διπλωμάτες «εγκαταλείπουν» τον Καντάφι
Στρατιώτες, υπουργοί και διπλωμάτες «εγκαταλείπουν» τον Καντάφι
Στρατιώτες, Λίβυοι διπλωμάτες, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και υπουργοί εγκαταλείπουν τον Καντάφι και τάσσονται με το μέρος των διαδηλωτών. Ανάμεσά τους, ο υπουργός Εσωτερικών, στρατηγός Αμπντούλ Φατάχ Γιουνές. Ο ίδιος δήλωσε στο δίκτυο Αλ Αραμπίγια ότι δεν ευθύνεται για τη σφαγή των τελευταίων ημερών, επιβεβαίωσε ότι η Βεγγάζη βρίσκεται στα χέρια των διαδηλωτών και τόνισε ότι τώρα όλοι έχουν στα χέρια τους όπλα.
«Το καθεστώς Καντάφι έχει τελειώσει» δήλωσε ο πρώην υπουργός. Ο Καντάφι δεν θα φύγει από τη χώρα, πιθανότατα θα αυτοκτονήσει, ανέφερε. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Μουσταφά Αμπντετζαλίλι, ο οποίος επίσης εγκατέλειψε τον Καντάφι, έδωσε την ίδια ώρα συνέντευξη στη σουηδική Expressen, λέγοντας ότι ο Καντάφι είχε δώσει προσωπικά την εντολή για το βομβαρδισμό του αεροσκάφους της Pan Am στο Λόκερμπι το 1998.
Εν τω μεταξύ, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης δήλωσε σε πρεσβευτές της ΕΕ στην Τρίπολή ότι η Αλ Κάιντα έχει εγκαθιδρύσει «ισλαμικό εμιράτο» στη Ντέρνα στην ανατολική Λιβύη και επικεφαλής είναι ένας πρώην κρατούμενος στη βάση του Γκουαντάναμο. Ωστόσο, κάτοικοι της πόλης δήλωσαν σε δημοσιογράφους ότι αυτοί είναι ισχυρισμοί με τους οποίους η λιβυκή κυβέρνηση προσπαθεί να φοβίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η διεθνής κοινότητα ζητά να μπει τέλος στη βία και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι - Μουν τονίζει ότι «οι υπαίτιοι για αυτό το λουτρό αίματος πρέπει να τιμωρηθούν».
Στο προσκήνιο βγαίνει, εν τω μεταξύ, και ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, δηλώνοντας βέβαιος ότι το κύμα αναταραχής στη Μέση Ανατολή θα εξαπλωθεί στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική για να «φέρει το τέλος κυβερνήσεων που καταπιέζουν και ταπεινώνουν τους λαούς τους».
Επιστροφή ξένων πολιτών
Δύο πλοία που μετέφεραν συνολικά 3.028 Τούρκους και 59 υπηκόους άλλων χωρών, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από την Λιβύη, έφθασαν με ασφάλεια στη Μαρμαρίδα της Τουρκίας. Περισσότεροι από 5.000 από τους 25.000 Τούρκους πολίτες που ζουν στη Λιβύη έχουν μέχρι στιγμής απομακρυνθεί από τη χώρα, στο πλαίσιο της «μεγαλύτερης επιχείρησης εκκένωσης στην τουρκική ιστορία», όπως την αποκάλεσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου.
Τα τουρκικά πλοία έφθασαν στη Μαρμαρίδα αργά το βράδυ της Τετάρτης ύστερα από ταξίδι 20 ωρών από το λιμάνι της Βεγγάζης.
Αλλοι 343 Τούρκοι, οι οποίοι εργάζονται για δύο ιδιωτικές εταιρίες στη Λιβύη, μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη με ναυλωμένο αεροπλάνο. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι μετά την αλλαγή των πληρωμάτων και τον ανεφοδιασμό τους, τα πλοία θα κατευθυνθούν και πάλι στη Λιβύη για να παραλάβουν περισσότερους ανθρώπους.
Επίσης, τέσσερα αεροπλάνα της ρωσικής Πολιτικής Αεροπορίας απομάκρυναν από τη Λιβύη εκατοντάδες Ρώσους, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά, όπως ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.
Ανάμεσα στους απομακρυνθέντες είναι και επικεφαλής ρωσικών κρατικών εταιριών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στη Λιβύη, όπως η Gazprom, η Lukoil και η ρωσική υπηρεσία εθνικών σιδηροδρόμων
Ανάμεσα στους απομακρυνθέντες είναι και επικεφαλής ρωσικών κρατικών εταιριών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στη Λιβύη, όπως η Gazprom, η Lukoil και η ρωσική υπηρεσία εθνικών σιδηροδρόμων
