Βερολίνο, Γερμανία
Την αρχική έγκριση για την αποδέσμευση της δόσης των 44 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα αναμένεται να δώσει το κρίσιμο Eurogroup της Τρίτης, αλλά τα κεφάλαια θα εκταμιευτούν για την Αθήνα στις 5 Δεκεμβρίου και υπό τον απαράβατο όρο ότι θα πληρούνται όλες οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, σύμφωνα με πηγές του Reuters.
Εκτός της πολιτικής συμφωνίας για την εκταμίευση της δόσης, στο Eurogroup αναμένεται και η έγκριση προτάσεων για τη μείωση του χρέους και την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού από τη διετή επιμήκυνση.
Στο ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα των βημάτων που θα ακολουθήσουν περιλαμβάνεται η έγκριση των προτάσεων από τα εθνικά κοινοβούλια, τελικός έλεγχος από την τρόικα, νέο Eurogroup στις 3 Δεκεμβρίου, υπογραφή αναθεωρημένου μνημονίου στις 4 Δεκεμβρίου.
Πάντως σε ό,τι αφορά τις προαπαιτούμενες ενέργειες από την πλευρά της Ελλάδας, ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης όταν ρωτήθηκε για τις δηλώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι έχει εκπληρώσει όλες τις βασικές προϋποθέσεις που απαιτούνται σε αυτό το στάδιο απάντησε:
«Το έχουν κάνει. Δύο μικρά σημεία μένουν να ολοκληρωθούν πριν την εκταμίευση».
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Reuters, αξιωματούχοι που γνωρίζουν τις προετοιμασίες για την συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης αύριο (Τρίτη) αναμένουν μια «καταρχήν πολιτική συμφωνία» για την αποδέσμευση της δόσης του δανείου προς την Ελλάδα.
Παράλληλα, προσθέτουν, θα υπάρξει και συζήτηση για τον τρόπο μείωσης του χρέους της Ελλάδας, αλλά και για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που θα προκύψει από την διετή επιμήκυνση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας.
Από την πλευρά της η Ελλάδα θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι αποφασισμένη να εφαρμόσει το σύνολο των μεταρρυθμίσεων, τις «προαπαιτούμενες ενέργειες», πριν εκταμιευτεί η όποια δόση.
Το χρονοδιάγραμμα των βημάτων
Μόλις δώσουν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης την πολιτική έγκρισή τους για την εκταμίευση της δόσης, οι προτάσεις για τη μείωση του ελληνικού χρέους και για την παροχή επιπλέον χρηματοδότησης στην Ελλάδα θα σταλούν στα εθνικά κοινοβούλια προς έγκριση.
Η διαδικασία αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τις 30 Νοεμβρίου.
Αυτό θα δώσει στην Αθήνα χρόνο να ολοκληρώσει τις λίγες «προαπαιτούμενες ενέργειες» που εκκρεμούν.
Στις 28 Νοεμβρίου, η τρόικα θα ελέγξει αν οι εναπομείνασες μεταρρυθμίσεις είναι σε καλό δρόμο.
Στις 3 Δεκεμβρίου, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα λάβουν την τελική απόφαση για την εκταμίευση της δόσης- σύμφωνα πάντα με το χρονοδιάγραμμα στο οποίο είχε πρόσβαση το Reuters.
Η Ελλάδα και η Κομισιόν θα συνυπογράψουν ένα αναθεωρημένο μνημόνιο στις 4 Δεκεμβρίου και η χώρα θα λάβει τη δόση του δανείου στις 5 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των αποφάσεων για την Ελλάδα στο οποίο φέρεται να έχει συμφωνήσει η ευρωζώνη.
Η πρόταση του Βερολίνου για το χρέος
Η Γερμανία θέλει η κυβέρνηση της Ελλάδας να προχωρήσει στην ανταλλαγή των μισών κυκλοφορούντων ομολόγων της που διακρατούν ιδιώτες πιστωτές της στο 25% της αξίας τους, σύμφωνα με πηγή ενήμερη για τις προετοιμασίες ενόψει του Eurogroup της Τρίτης, την οποία επικαλείται το Reuters.
Η πρόταση εθελοντικής ανταλλαγής των ομολόγων θα σήμαινε ότι οι ιδιώτες πιστωτές που διακρατούν ελληνικό χρέος και έχουν ήδη δει το μεγαλύτερο μέρος των αποδόσεων των επενδύσεών τους να παραγράφεται θα εισέπρατταν μόνο μερικά λεπτά ανά ευρώ, την ώρα που τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης αξιώνουν να τους επιστραφεί το 100% του κεφαλαίου που έχουν δανείσει ως κρατικός τομέας (χώρες και κεντρικές τράπεζες), σημειώνει το ίδιο πρακτορείο ειδήσεων.
Η γερμανική πρόταση τέθηκε προς συζήτηση σε προπαρασκευαστικές επαφές μεταξύ αξιωματούχων ενόψει του Eurogroup.
Θεωρητικά, θα επέτρεπε στην Ελλάδα να μειώσει το χρέος της, που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στο 190% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της το 2013, κατά 11% του ΑΕΠ της και πλέον.
Ακόμη και μετά την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους στην ιστορία, τον Μάρτιο —όταν ιδιώτες πιστωτές δέχθηκαν να συμμετάσχουν εθελοντικά στο "κούρεμα"— ιδιώτες πιστωτές διακρατούν ακόμη κάπου 60 δισεκ. ευρώ σε ομόλογα, ή περίπου το 30% του ελληνικού ΑΕΠ.
Το υπόλοιπο χρέος της Ελλάδας διακρατούν πλέον πιστωτές του λεγόμενου επίσημου τομέα, δηλαδή χώρες της ΕΕ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η ευρωζώνη και το ΔΝΤ δεν έχουν ακόμα συμφωνήσει για το εάν θα ζητήσουν από την Ελλάδα να μειώσει το λόγο χρέους προς ΑΕΠ στο 144% ως το 2020 ή εάν θα της δώσουν περιθώριο ως το 2022.
Η Αθήνα ζητάει περισσότερο χρόνο, καθώς σημειώνει πως η περιστολή δαπανών και η αύξηση των φόρων με μεγάλη ταχύτητα ακυρώνουν κάθε πιθανότητα ανάπτυξης και κάνουν το βάρος του χρέους μεγαλύτερο.
Η κυβέρνηση της Γερμανίας, που είναι η χώρα που έχει συμβάλει το μεγαλύτερο ποσό από αυτά που δάνεισαν στην Ελλάδα οι Ευρωπαίοι εταίροι της, πιστεύει ότι τα 7,5 δισεκ. ευρώ που θα απαιτούνταν για την εθελοντική ανταλλαγή των ομολόγων σε κυκλοφορία στα χέρια των ιδιωτών πιστωτών θα μπορούσαν να αντληθούν εξ ημισείας —το 50% από την ελληνική κυβέρνηση και το υπόλοιπο από τα κέρδη που προβλέπεται να έχει η ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα.
Τα κέρδη της ΕΚΤ, βάσει μιας συμφωνίας που είχε σημειωθεί το Φεβρουάριο, επρόκειτο να επιστραφούν από τις κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της ευρωζώνης στις κυβερνήσεις τους που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να τα καταστήσουν διαθέσιμα στην Ελλάδα.
Άλλες χώρες υποστηρίζουν την ιδέα να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό τα κέρδη από το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, σύμφωνα με την πηγή που επικαλείται το Reuters.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το νέο ταμείο «διάσωσης» της ευρωζώνης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) επεξεργάζονται το πώς θα μπορούσε να γίνει η επαναγορά και η ανταλλαγή των ομολόγων.
Νομικοί σύμβουλοι της ΕΕ ετοίμαζαν μια νομική γνωμοδότηση ενόψει του αυριανού (Τρίτης) συμβουλίου των υπουργών.
Αυτό που τους απασχολεί κυρίως είναι το ερώτημα εάν η εθελοντική ανταλλαγή θα σήμαινε ότι πυροδοτούνται ρήτρες συλλογικής δράσης όσον αφορά τα ομόλογα, αφού εάν συμφωνήσει η πλειονότητα των ομολογιούχων σε αναδιάρθρωση, αυτή θα προσλάβει δεσμευτικό χαρακτήρα για όλους.
Ακόμα, αξιωματούχοι της ευρωζώνης εξετάζουν το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων των διμερών δανείων προς την Ελλάδα που είχε καθοριστεί βάσει του πρώτου μνημονίου καθώς και επιμήκυνση της περιόδου ως την «ωρίμανση» των δανείων.
Το επιτόκιο βρίσκεται στις 150 μονάδες βάσης πάνω από το κόστος της συγκέντρωσης των χρημάτων για την Ελλάδα.
Η πηγή που επικαλείται το Reuters είπε ότι θα μπορούσε να μειωθεί κατά 70 και πλέον μονάδες.
Πάντως υπάρχει συμφωνία στην ευρωζώνη ότι δεν πρέπει να υπάρξει "κούρεμα" στα κέρδη των κρατών και των κεντρικών τραπεζών από τα δάνεια και τις αγορές ελληνικών ομολόγων— ή, στο ιδιόλεκτο της ΕΕ, συμμετοχή του κρατικού τομέα (Official Sector Involvement, OSI).
Άλλες προτάσεις που εξετάζονται είναι να παραταθεί ο χρόνος αποπληρωμής των δανείων, ή να μειωθούν τα έξοδα σύνταξης φακέλου για τα δάνεια που είχαν δοθεί τουλάχιστον από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Αξιωματούχοι θεωρούν ότι ένας συνδυασμός τέτοιων μέτρων θα μείωνε το λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά περίπου 20% φέροντάς τον πιο κοντά στο 120%, ένα ποσοστό το οποίο θεωρείται βιώσιμο.
Την περασμένη Δευτέρα, η ευρωζώνη αποφάσισε να παρατείνει την προθεσμία στην Αθήνα για να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% από το 2014 στο 2016, αν και η Γερμανία ήθελε το ποσοστό-στόχος να αυξηθεί στο 5%, σύμφωνα με την πηγή του Reuters.
Εκτός της πολιτικής συμφωνίας για την εκταμίευση της δόσης, στο Eurogroup αναμένεται και η έγκριση προτάσεων για τη μείωση του χρέους και την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού από τη διετή επιμήκυνση.
Στο ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα των βημάτων που θα ακολουθήσουν περιλαμβάνεται η έγκριση των προτάσεων από τα εθνικά κοινοβούλια, τελικός έλεγχος από την τρόικα, νέο Eurogroup στις 3 Δεκεμβρίου, υπογραφή αναθεωρημένου μνημονίου στις 4 Δεκεμβρίου.
Πάντως σε ό,τι αφορά τις προαπαιτούμενες ενέργειες από την πλευρά της Ελλάδας, ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης όταν ρωτήθηκε για τις δηλώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι έχει εκπληρώσει όλες τις βασικές προϋποθέσεις που απαιτούνται σε αυτό το στάδιο απάντησε:
«Το έχουν κάνει. Δύο μικρά σημεία μένουν να ολοκληρωθούν πριν την εκταμίευση».
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Reuters, αξιωματούχοι που γνωρίζουν τις προετοιμασίες για την συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης αύριο (Τρίτη) αναμένουν μια «καταρχήν πολιτική συμφωνία» για την αποδέσμευση της δόσης του δανείου προς την Ελλάδα.
Παράλληλα, προσθέτουν, θα υπάρξει και συζήτηση για τον τρόπο μείωσης του χρέους της Ελλάδας, αλλά και για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που θα προκύψει από την διετή επιμήκυνση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας.
Από την πλευρά της η Ελλάδα θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι αποφασισμένη να εφαρμόσει το σύνολο των μεταρρυθμίσεων, τις «προαπαιτούμενες ενέργειες», πριν εκταμιευτεί η όποια δόση.
Το χρονοδιάγραμμα των βημάτων
Μόλις δώσουν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης την πολιτική έγκρισή τους για την εκταμίευση της δόσης, οι προτάσεις για τη μείωση του ελληνικού χρέους και για την παροχή επιπλέον χρηματοδότησης στην Ελλάδα θα σταλούν στα εθνικά κοινοβούλια προς έγκριση.
Η διαδικασία αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τις 30 Νοεμβρίου.
Αυτό θα δώσει στην Αθήνα χρόνο να ολοκληρώσει τις λίγες «προαπαιτούμενες ενέργειες» που εκκρεμούν.
Στις 28 Νοεμβρίου, η τρόικα θα ελέγξει αν οι εναπομείνασες μεταρρυθμίσεις είναι σε καλό δρόμο.
Στις 3 Δεκεμβρίου, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα λάβουν την τελική απόφαση για την εκταμίευση της δόσης- σύμφωνα πάντα με το χρονοδιάγραμμα στο οποίο είχε πρόσβαση το Reuters.
Η Ελλάδα και η Κομισιόν θα συνυπογράψουν ένα αναθεωρημένο μνημόνιο στις 4 Δεκεμβρίου και η χώρα θα λάβει τη δόση του δανείου στις 5 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των αποφάσεων για την Ελλάδα στο οποίο φέρεται να έχει συμφωνήσει η ευρωζώνη.
Η πρόταση του Βερολίνου για το χρέος
Η Γερμανία θέλει η κυβέρνηση της Ελλάδας να προχωρήσει στην ανταλλαγή των μισών κυκλοφορούντων ομολόγων της που διακρατούν ιδιώτες πιστωτές της στο 25% της αξίας τους, σύμφωνα με πηγή ενήμερη για τις προετοιμασίες ενόψει του Eurogroup της Τρίτης, την οποία επικαλείται το Reuters.
Η πρόταση εθελοντικής ανταλλαγής των ομολόγων θα σήμαινε ότι οι ιδιώτες πιστωτές που διακρατούν ελληνικό χρέος και έχουν ήδη δει το μεγαλύτερο μέρος των αποδόσεων των επενδύσεών τους να παραγράφεται θα εισέπρατταν μόνο μερικά λεπτά ανά ευρώ, την ώρα που τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης αξιώνουν να τους επιστραφεί το 100% του κεφαλαίου που έχουν δανείσει ως κρατικός τομέας (χώρες και κεντρικές τράπεζες), σημειώνει το ίδιο πρακτορείο ειδήσεων.
Η γερμανική πρόταση τέθηκε προς συζήτηση σε προπαρασκευαστικές επαφές μεταξύ αξιωματούχων ενόψει του Eurogroup.
Θεωρητικά, θα επέτρεπε στην Ελλάδα να μειώσει το χρέος της, που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στο 190% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) της το 2013, κατά 11% του ΑΕΠ της και πλέον.
Ακόμη και μετά την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους στην ιστορία, τον Μάρτιο —όταν ιδιώτες πιστωτές δέχθηκαν να συμμετάσχουν εθελοντικά στο "κούρεμα"— ιδιώτες πιστωτές διακρατούν ακόμη κάπου 60 δισεκ. ευρώ σε ομόλογα, ή περίπου το 30% του ελληνικού ΑΕΠ.
Το υπόλοιπο χρέος της Ελλάδας διακρατούν πλέον πιστωτές του λεγόμενου επίσημου τομέα, δηλαδή χώρες της ΕΕ, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η ευρωζώνη και το ΔΝΤ δεν έχουν ακόμα συμφωνήσει για το εάν θα ζητήσουν από την Ελλάδα να μειώσει το λόγο χρέους προς ΑΕΠ στο 144% ως το 2020 ή εάν θα της δώσουν περιθώριο ως το 2022.
Η Αθήνα ζητάει περισσότερο χρόνο, καθώς σημειώνει πως η περιστολή δαπανών και η αύξηση των φόρων με μεγάλη ταχύτητα ακυρώνουν κάθε πιθανότητα ανάπτυξης και κάνουν το βάρος του χρέους μεγαλύτερο.
Η κυβέρνηση της Γερμανίας, που είναι η χώρα που έχει συμβάλει το μεγαλύτερο ποσό από αυτά που δάνεισαν στην Ελλάδα οι Ευρωπαίοι εταίροι της, πιστεύει ότι τα 7,5 δισεκ. ευρώ που θα απαιτούνταν για την εθελοντική ανταλλαγή των ομολόγων σε κυκλοφορία στα χέρια των ιδιωτών πιστωτών θα μπορούσαν να αντληθούν εξ ημισείας —το 50% από την ελληνική κυβέρνηση και το υπόλοιπο από τα κέρδη που προβλέπεται να έχει η ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα.
Τα κέρδη της ΕΚΤ, βάσει μιας συμφωνίας που είχε σημειωθεί το Φεβρουάριο, επρόκειτο να επιστραφούν από τις κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της ευρωζώνης στις κυβερνήσεις τους που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να τα καταστήσουν διαθέσιμα στην Ελλάδα.
Άλλες χώρες υποστηρίζουν την ιδέα να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό τα κέρδη από το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, σύμφωνα με την πηγή που επικαλείται το Reuters.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το νέο ταμείο «διάσωσης» της ευρωζώνης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) επεξεργάζονται το πώς θα μπορούσε να γίνει η επαναγορά και η ανταλλαγή των ομολόγων.
Νομικοί σύμβουλοι της ΕΕ ετοίμαζαν μια νομική γνωμοδότηση ενόψει του αυριανού (Τρίτης) συμβουλίου των υπουργών.
Αυτό που τους απασχολεί κυρίως είναι το ερώτημα εάν η εθελοντική ανταλλαγή θα σήμαινε ότι πυροδοτούνται ρήτρες συλλογικής δράσης όσον αφορά τα ομόλογα, αφού εάν συμφωνήσει η πλειονότητα των ομολογιούχων σε αναδιάρθρωση, αυτή θα προσλάβει δεσμευτικό χαρακτήρα για όλους.
Ακόμα, αξιωματούχοι της ευρωζώνης εξετάζουν το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων των διμερών δανείων προς την Ελλάδα που είχε καθοριστεί βάσει του πρώτου μνημονίου καθώς και επιμήκυνση της περιόδου ως την «ωρίμανση» των δανείων.
Το επιτόκιο βρίσκεται στις 150 μονάδες βάσης πάνω από το κόστος της συγκέντρωσης των χρημάτων για την Ελλάδα.
Η πηγή που επικαλείται το Reuters είπε ότι θα μπορούσε να μειωθεί κατά 70 και πλέον μονάδες.
Πάντως υπάρχει συμφωνία στην ευρωζώνη ότι δεν πρέπει να υπάρξει "κούρεμα" στα κέρδη των κρατών και των κεντρικών τραπεζών από τα δάνεια και τις αγορές ελληνικών ομολόγων— ή, στο ιδιόλεκτο της ΕΕ, συμμετοχή του κρατικού τομέα (Official Sector Involvement, OSI).
Άλλες προτάσεις που εξετάζονται είναι να παραταθεί ο χρόνος αποπληρωμής των δανείων, ή να μειωθούν τα έξοδα σύνταξης φακέλου για τα δάνεια που είχαν δοθεί τουλάχιστον από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Αξιωματούχοι θεωρούν ότι ένας συνδυασμός τέτοιων μέτρων θα μείωνε το λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά περίπου 20% φέροντάς τον πιο κοντά στο 120%, ένα ποσοστό το οποίο θεωρείται βιώσιμο.
Την περασμένη Δευτέρα, η ευρωζώνη αποφάσισε να παρατείνει την προθεσμία στην Αθήνα για να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% από το 2014 στο 2016, αν και η Γερμανία ήθελε το ποσοστό-στόχος να αυξηθεί στο 5%, σύμφωνα με την πηγή του Reuters.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters
