γεννήθηκε το 1952 στο Σαιντ Πωλ (St Paul) της Μιννεσότα (Minnesota), Η.Π.Α., όπου ο πατέρας του, ο μετέπειτα πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, κατείχε πανεπιστημιακή έδρα. Είναι επίσης εγγονός του πρώην πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου. Γενέτειρα της οικογενείας Παπανδρέου είναι το Καλέντζι της Αχαΐας.
Σπούδασε κοινωνιολογία στο Amherst College στη Μασσαχουσέττη (Massachusetts), ΗΠΑ, την περίοδο 1970-1975, πήρε μεταπτυχιακό δίπλωμα στην κοινωνιολογία της ανάπτυξης στο London School of Economics, Ηνωμένο Βασίλειο (1975-1977).
Έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στη Στοκχόλμη και παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα στο Κέντρο Διεθνών Σχέσεων στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.
Έχει ζήσει και εργαστεί σε διάφορες χώρες (Η.Π.Α., Σουηδία, Καναδάς). Μιλάει αγγλικά και σουηδικά.
Είναι παντρεμένος με την Άντα Παπαπάνου και έχει δύο παιδιά, τον Ανδρέα (γενν. 1982) και τη Μαργαρίτα-Έλενα (γενν. 1990).
Εκλεγόταν από το 1981 έως το 1996 βουλευτής με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ στην Αχαΐα και αργότερα στην Α΄ Αθηνών και, ως αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, στην Α΄ Θεσσαλονίκης.
Βουλευτικές θητείες
Βουλευτής Αχαΐας (1981-1996)
Βουλευτής Α' Αθήνας (1996-2004)
Βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης (Μάρτιος 2004-Σεπτ. 2007)
Βουλευτής Αχαΐας (Σεπτ. 2007)
Υπουργικές θητείες
Υφυπουργός Πολιτισμού (Ιούλιος 1985 - Φεβρουάριος 1987)
Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (1988 - 1989)
Υφυπουργός Εξωτερικών (Οκτώβριος 1993 - Ιούλιος 1994)
Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Ιούλιος 1994 - Σεπτέμβριος 1996)
Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών (Σεπτέμβριος 1996 - Φεβρουάριος 1999)
Υπουργός Εξωτερικών (Φεβρουάριος 1999 - Φεβρουάριος 2004)
Είναι παντρεμένος με την Άντα Παπαπάνου και έχει δύο παιδιά, τον Ανδρέα (γενν. 1982) και τη Μαργαρίτα-Έλενα (γενν. 1990).
Εκλεγόταν από το 1981 έως το 1996 βουλευτής με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ στην Αχαΐα και αργότερα στην Α΄ Αθηνών και, ως αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, στην Α΄ Θεσσαλονίκης.
Βουλευτικές θητείες
Βουλευτής Αχαΐας (1981-1996)
Βουλευτής Α' Αθήνας (1996-2004)
Βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης (Μάρτιος 2004-Σεπτ. 2007)
Βουλευτής Αχαΐας (Σεπτ. 2007)
Υπουργικές θητείες
Υφυπουργός Πολιτισμού (Ιούλιος 1985 - Φεβρουάριος 1987)
Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (1988 - 1989)
Υφυπουργός Εξωτερικών (Οκτώβριος 1993 - Ιούλιος 1994)
Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Ιούλιος 1994 - Σεπτέμβριος 1996)
Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών (Σεπτέμβριος 1996 - Φεβρουάριος 1999)
Υπουργός Εξωτερικών (Φεβρουάριος 1999 - Φεβρουάριος 2004)
Σαν Υπουργος εξωτερικων με 6ετη θητεια χαρακτηρηστικε απο πολλους αρχηγους κρατων σαν ο Καλλιτερος ΥΠΕΞ της Ελλαδας, και πολλες εφημεριδες στην Ελλαδα και εξωτερικου αφιερωναν πρωτοσελιδα αρθρα εγκωμιαζοντας τον τροπο που χειριζετο τα εθνικα θεματα ακομα και Τουρκικες εφημεριδες με το περιφημο πρωτοσελιδο πηχαιο τιτλο "BRAVO YORGOS" (Hurryet)
Είναι μέλος του ΔΣ του Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών, αντιπρόεδρος του Κέντρου Μελετών και Αυτομόρφωσης, ιδρυτικό μέλος του Helsinki Citizen Assembly και της Πρωτοβουλίας για τη Συνεργασία στα Βαλκάνια.
Ως υπουργός Εθνικής Παιδείας θέλησε να καθιερώσει το Εθνικό Απολυτήριο
Ο επόμενος υπουργός Εθνικής Παιδείας, Γεράσιμος Αρσένης, έθεσε το Εθνικό Απολυτήριο στο ψυγείο
Ως υπουργός Εξωτερικών δραστηριοποιήθηκε στην προσέγγιση και στην επίλυση των διαφορών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία και πήρε πολλές ειρηνευτικές πρωτοβουλίες παγκόσμια όπως η προώθηση της ιδέας της Ολυμπιακής Εκεχειρίας.
Ως υπουργός Εξωτερικών δραστηριοποιήθηκε στην προσέγγιση και στην επίλυση των διαφορών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία και πήρε πολλές ειρηνευτικές πρωτοβουλίες παγκόσμια όπως η προώθηση της ιδέας της Ολυμπιακής Εκεχειρίας.
Στις
Οι υποστηρικτές της πολιτικής του προσέγγισης τη θεωρούσαν σημαντική θεωρώντας ότι έφερνε νέο πολιτικό ήθος στην ελληνική πολιτική σκηνή .
Οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές ηγέτες του εμπιστεύθηκαν,χωρίς να υπάρχει άλλος υποψήφιος
Μετά την ήττα του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007, ο Γιώργος Παπανδρέου δήλωσε το βράδυ της ίδιας μέρας ότι θα ζητήσει την ανανέωση της εμπιστοσύνης της βάσης του κόμματος.
Λίγο αργότερα ο Ευάγγελος Βενιζέλος δήλωσε εμμέσως πλην σαφώς ότι θα είναι και αυτός υποψηφιος για την αρχηγεια του ΠΑΣΟΚ
Αναδείχτηκε ομως και πάλι πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 11ης Νοεμβρίου, με τον Ευάγγελο Βενιζέλο να βρίσκεται στη δεύτερη θέση και τον Κώστα Σκανδαλίδη στην τρίτη.
Στις 30 Ιουνίου του 2008 επεναξελέγη ομόφωνα πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, κατά το 23ο συνέδριο της οργάνωσης στο Λαγονήσι.
Στις 7 Ιουνίου 2009 κέρδισε στις ευρωεκλογές με 36,7 % (4,4 μονάδες περισσότερο από την Νέα Δημοκρατία). Είναι η πρώτη του νίκη από τις αναμετρήσεις με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή
