ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ
Του Σεβ. Μητροπολίτου Ζιμπάμπουε Σεραφείμ Κυκκώτη
Οι απανταχού Απόδημοι Έλληνες μεταδίδοντας εκεί που ζουν μακρυά από την πρώτη Πατρίδα τις Ελληνορθόδοξες Παραδόσεις των προγόνων τους καθιέρωσαν στις χώρες που ζουν την εορτή της Παναγίας ως το Πάσχα του καλοκαιριού.
Οι μεγάλοι και ξεχωριστοί εορτασμοί για τη Παναγία μας γίνονται αφορμή οι τοπικοί λαοί να γνωρίσουν περισσότερα πράγματα από την Ελληνορθόδοξη Παράδοση κι ιδιαίτερα για το σεβασμό που έχουμε όλοι μας στο άγιο πρόσωπο της Παναγίας μας.
Στις 15 Αυγούστου κτυπούν χαρμόσυνα οι καμπάνες της Ορθοδοξίας σε περισσότερους από χίλιους Ορθόδοξους ναούς στις χώρες της Αφρικής.
Μπορεί ιστορικά από τον πρώτο αιώνα μέχρι σήμερα, όση και η ιστορία του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, να έχουμε διαχρονικά τη παρουσία της Ορθοδοξίας στη πόλη που δημιούργησε ο Μέγας Αλέξανδρος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, τα μεγάλα όμως ιεραποστολικά άλματα στη νεώτερη εποχή, να απλωθεί η Ορθοδοξία στην Αφρικανική Ήπειρον, πέραν από τις χώρες της Βορείου Αφρικής όπου η Ορθοδοξία και ο Ελληνισμός συρρυκνώθησαν σταδιακά με την επικράτησιν του Ισλάμ, η λαμπρή παρουσία της Ορθοδοξίας προήλθεν σε μεγάλο βαθμό από το χώρον των Αποδήμων Ελλήνων.
Οι εθνικές τραγωδίες της Μικρασιατικής καταστροφής, οι πικρές δοκιμασίες και η πείνα της Γερμανικής κατοχής του ’40 και η βάρβαρη εισβολή της Τουρκίας στη Κύπρο το 1974 έγιναν αφορμή ξεριζωμένοι, καταδιωγμένοι Έλληνες πρόσφυγες να βρεθούν σε απομακρυσμένες Αφρικανικές χώρες για αγώνα για φυσική επιβίωση, χωρίς όμως ν’ αμελούν και διά την ελληνορθόδοξη εθνική επιβίωση των παιδιών τους.
Με τη ποιμαντική καθοδήγηση του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας οι ξεριζωμένοι και καταδιωκόμενοι Έλληνες με πίστη στο Θεό και σκληρή εργασία ρίζωσαν για καλά στις ξένες χώρες που βρέθησαν οργανώνοντας Ελληνικές Κοινότητες με κέντρον το κτίσιμο ελληνορθόδοξου ναού, Ελληνικού σχολείου και Αίθουσας εκδηλώσεων. Οι μισοί από τους ναούς αυτούς είναι αφιερωμένοι στη Παναγίας μας.
Το Ελληνορθόδοξον Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για να βελτιώσει τη ποιμαντική του διακονία άρχισε να οργανώνει νέες Μητροπόλεις και νέες Επισκοπές.
Ταυτόχρονα μέσα από το Ελληνορθόδοξον ποίμνιο του Πατριαρχείου, η Ορθοδοξία άρχισε να μεταδίδεται και στους λαούς της Αφρικής. Σήμερα στις 53 χώρες της Αφρικής, εκτός από την Αρχιεπισκοπή της Αλεξάνδρειας, λειτουργούν 22 Μητροπόλεις και 7 Επισκοπές. Ανάμεσα στο ποίμνιο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, εκτός από τους Απόδημους Έλληνες και τους ιθαγενείς από τους τοπικούς πληθυσμούς της Αφρικής, είναι και οι Άραβες κι όσοι ζουν σε χώρες της Αφρικής και προέρχονται από Ορθόδοξες χώρες, Ρώσοι, Σέρβοι, Ρουμάνοι, Γεωργιανοί, Βούλγαροι, Ουκρανοί, Λευκωρώσιοι και άλλοι.
Παλαιότερα ο μεγαλύτερος αριθμός των Ορθοδόξων στην Αφρική ήσαν Απόδημοι Έλληνες, σήμερα που η Ορθοδοξία άνοιξε τα φτερά της κι απλώθηκε ανάμεσα στους λαούς της Αφρικής, ο μεγάλος αριθμός των Ορθοδόξων ιθαγενών είναι η νέα ιστορική πραγματικότητα της παρουσίας της Ορθοδοξίας στην Αφρική.
Περισσότεροι από 800 ορθόδοξοι Ναοί από τους χίλιους εκατό ναούς που λειτουργούν σήμερα στην Αφρική αποτελούνται από ορθόδοξους πιστούς που προέρχονται από τους τοπικούς λαούς της Αφρικής.
Το μεγάλο θαύμα της παρουσίας της Ορθόδοξης Ιεραποστολής στην Αφρικανική Ήπειρον οφείλεται εν πολλοίς τόσο στην ηθική και υλική στήριξη των Αποδήμων Ελλήνων, όσο και στο μεγάλο αριθμό ευσεβών χριστιανών από Ελλάδα και Κύπρο, που μέσα από τις Εκκλησιαστικές τους αρχές και τους Ιεραποστολικούς Συνδέσμους βρίσκονται στη πρώτη γραμμή ποιμαντικής δράσης της Ορθόδοξης Ιεραποστολής.
Στη Μητρόπολη Ζιμπάμπουε το τριήμερον του Δεκαπενταυγούστου ήταν μια μεγάλη ευλογία για όλους μας.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν το Σάββατο 13 Αυγούστου με Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Ιεραποστολικό Κέντρο του αγίου Νεκταρίου που βρίσκεται έξω από το Χαράρε. Το θεμελίωσε η γνωστή σύγχρονη Ιεραποστολική μορφή του μακαριστού Πατριάρχη Πέτρου και εγκαινίασε ο σημερινός Προκαθήμενος κ. Θεόδωρος.
Κατά τη διάρκεια της θείας Λειτουργίας χειροτονήθηκε σε διάκονον ο ιθαγενής απόφοιτος της Εκκλησιαστικής μας Σχολής «Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’» Σάββας, παίρνοντας το όνομα Πέτρος για να τιμηθεί η μνήμη του μακαριστού Πατριάρχη Πέτρου.
Στο τέλος της θείας λειτουργίας με τη βοήθεια της Μητρόπολης και της οικογένειας Ψύλλου διενεμήθησαν τρόφιμα στους περισσότερους από οκτακόσιους παρευρισκόμενους Ορθόδοξους ιθαγενείς, ανάμεσα σ’ αυτούς αρκετά άπορα και ορφανά παιδιά.
Παρόντες ήσαν ο Πρόξενος της Κύπρου κ. Νέστορος, η Αρχόντισσα των Εκκλησιών κ. Ψύλλου, η επίτιμος Πρόεδρος των Ελληνίδων κυριών κ. Διβάρη κι ο νέος Πρόεδρος του Συλλόγου «Φίλοι της Ιεραποστολής Ζιμπάμπουε» κ. Μαραγκός.
Ευσεβείς χριστιανοί από Ελλάδα και Κύπρο με μηνιαίες εισφορές βοηθούν αρκετά άπορα και ορφανά παιδιά με τη παραχώρηση υποτροφιών.
Στο ίδιο Ιεραποστολικό Κέντρο λειτουργεί κλινική με τη παραχώρηση δωρεάν ιατρικής περίθαλψης προς άπορους ασθενείς από το τοπικό πληθυσμό.
Δίπλα λειτουργεί Σχολείο που φέρει το όνομα του γνωστού οσίου Ιεραπόστολου Κοσμά Γρηγοριάτη με 230 μαθητές. Τελευταίως στον ίδιο χώρο ο Παγκύπριος Σύνδεσμος καταπολεμήσεως της Μάστιγας της πείνας μας βοήθησε ν’ ανοίξουμε διάτρηση για να έχουμε πόσιμο νερό για το τοπικό πληθυσμό.
Οι εορτασμοί του Δεκαπενταυγούστου συνεχίσθησαν την επομένη, 14 Αυγούστου, με ποιμαντική επίσκεψη στον πρώτο Ελληνορθόδοξο Ναό που κτίσθηκε από τους Απόδημους Έλληνες το 1931, στη Τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Ζιμπάμπουε στο Μουτάρε, 300 χιλιόμετρα από το Χαράρε, τη πρωτεύουσα της χώρας. Ο Ναός είναι αφιερωμένος στη Κοίμηση της Παναγίας και εγκαινιάσθηκε το 1934 από τον πρώτον Μητροπολίτη Ιωαννουπόλεως Ισίδωρον.
Κάποτε ζούσαν στην περιοχή τρεις χιλιάδες Απόδημοι Έλληνες, σήμερα απόμειναν γύρω στους πενήντα. Μετά την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία είχαμε συνάντηση με το Πρόεδρο του Συμβουλίου της Κοινότητας κ. Κώστα Δοπρόπουλο και τα Μέλη της Επιτροπής του, όπου συζητήσαμε την προοπτική, μέχρι που να χειροτονηθεί κάποιος Έλληνας διά να τους εξυπηρετεί για τις ποιμαντικές τους ανάγκες, προσωρινά ένας ελληνομαθής ιθαγενής νέος εκ των αποφοίτων της Εκλησιαστικής μας Σχολής «Άγιος Αθανάσιος Αλεξανδρείας» θα χειροτονηθεί διά να ξεκινήσει το έργο της Ιεραποστολής στο Παρεκκλήσιο του Ευαγγελισμού στη Φάρμα των αδελφών Δοπρόπουλος από τη Λήμνο.
Γύρω στους 500 ιθαγενείς που εργάζονται στη Φάρμα μας ζήτησαν να φροντίσουμε την ορθόδοξη κατήχηση τους διά να γνωρίσουν τον Χριστό.
Στα τριγύρω χωριά περισσότεροι από πέντε χιλιάδες ιθαγενείς που πιστεύουν στα δέντρα και στα ποτάμια της φύσης θέλουν να γίνουν χριστιανοί. Οι χώρες είναι έτοιμες προς θερισμόν και χρειάζονται θεριστές. Ο λόγος του Ευαγγελίου ισχύει απόλυτα στη σημερινή πραγματικότητα των λαών της Αφρικής.
Το μεγάλο όνειρο της Ορθόδοξης Ιεραποστολής στη περιοχή του Ότζι το ενέπνευσε στην οικογένεια ο σημερινός Προκαθήμενος της Αλεξανδρινής Εκκλησίας Πατριάρχης Θεόδωρος όταν διακονούσε ως Μητροπολίτης Ζιμπάπουε. Έτσι σήμερα η οικογένεια Δοπρόπουλος παραχωρεί δωρεά στη Μητρόπολη μεγάλη έκταση γης για να κτισθούν στη περιοχή όταν βρεθούν ευσεβείς δωρητές σχολείο και κλινική για τις ανάγκες των άπορων και των φτωχών της περιοχής.
Μαζί μου στη ποιμαντική μας περιοδεία ήσαν η επίτιμος Πρόεδρος των Ελληνίδων κυριών κ. Διβάρη, ο ιθαγενής διάκονος π. Νεκτάριος κι οι απόφοιτοι ιθαγενείς φοιτητές μας από τις Εκκλησιαστικές μας Σχολές Αλεξανδρείας και Ναϊρόμπις Γεώργιος και Τζόσουα. Σήμερα φοιτούν στις Σχολές αυτές δέκα ιθαγενείς νέοι από το Ζιμπάμπουε για να χειροτονηθούν στο μέλλον κληρικοί για το τοπικό πληθυσμό.
Στο μεταξύ εκεί που έχουμε ελληνορθόδοξους ναούς και δεν έχουμε Έλληνες κληρικούς, οι ελληνομαθείς ιθαγενείς κληρικοί μας άρχισαν να εξυπηρετούν και τις Ελληνικές μας κοινότητες με τη τέλεση της θείας λειτουργίας στα ελληνικά.
Το μεγαλείο της Ορθόδοξης Ιεραποστολής απλώνεται με θαυματουργικό τρόπο στην Αφρική.
Μπορεί να διανύσαμε περισσότερα από 700 χιλιόμετρα οδικώς σε ένα δρόμο της Αφρικής που δεν είναι όπως εκείνους της Ευρώπης, αλλά η κούραση δεν μας εμπόδισε το βράδυ να επιστρέψουμε στο Χαράρε για να προλάβουμε τον Μέγα Εσπερινό της εορτής της Κοιμήσεως της Παναγίας μας στο Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος στο Χαράρε με τα Μέλη της Ελληνικής Παροικίας. Στο τέλος της εσπερινής ακολουθείας μετά την Αρτοκλασία ψάλλαμε με κατάνυξη τα εγκώμια της Παναγίας.
Ήταν η καλύτερη πνευματική ξεκούραση από την κούραση της ημέρας που ξεκίνησε πολύ ενωρίς από τις 4 τα ξημερώματα. Ήταν ως να γευθήκαμε το άρωμα του Παραδείσου του Ουρανού στη γή.
Την επομένη, ανήμερα της μεγάλης εορτής της Παναγίας μας, στον ίδιο Ναό τελέσθηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία μαζί με τον Αρχιερατικό Επίτροπο της Μητροπόλεως π. Γεώργιο. Οι αγγελικές ψαλμωδίες της μελών της χορωδίας των Ελληνίδων κυριών με επικεφαλής την Πρόεδρο της Ομοσπονδίας κ. Ελλούς Κουμίδου, μας ανέβασαν νοερώς στο Θρόνον της Παναγίας μας, που με τη Μετάστασή της στους Ουρανούς δεν εγκατέλειψε τον κόσμο, αλλά συνεχίζει ως φιλόστοργος Μητέρα να δέεται για όλους μας, δικαιώνοντας την κραυγή της μητέρας που αγωνιά την ώρα του κινδύνου για το παιδί της: «Παναγία μου σώσε το παιδί μου»
Μετά την Αρτοκλασία διά τους εορτάζοντες, προσευχηθήκαμε διά τους αδικοχαμένους νεαρούς Έλληνες φαντάρους του Ναυτικού που βυθήσθησαν με το θωρηκτό «Έλλη» στο Λιμάνι της Τήνου ύπουλα από τους Ιταλούς του Μουσολίνι, ως επίσης και για τους ήρωες της δεύτερης φάσης της βάρβαρης τουρκικής εισβολής στη Κύπρο στις 14 και 15 Αυγούστου το 1974, για τα θύματα της αεροπορικής τραγωδίας του Ηλίου πριν έξι χρόνια στο Γραμματικό και για τους πρόσφατους ηρωομάρτυρες της τραγωδίας της Ναυτικής βάσης «Φλωράκης» στη Κύπρο.
Το Δεκαπεντάυγουστο στην Αφρική είναι μια ζωντανή παρουσία του Ελληνισμού και της Ορθόδοξης Ιεραποστολής. Ο πόνος, η χαρά, η ζωή και ο θάνατος είναι μέρος της ζωής μας, είναι η ζωή μας.
Η παρουσία της Ορθόδοξης Ιεραποστολής μέσα από τη πνευματική δύναμη της Ελληνορθόδοξης Παράδοσης μας δίνει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον τόσο των λαών της Αφρικής όσο και του Έθνους για να φυλάμε Θερμοπύλες και να προστατεύουμε τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το αγαθόν της Ειρήνης και τη συμφιλίωση των Λαών.
Ενορία αγίου Νεκταρίου
Μυστήριο Θείας Ευχαρστίας
Ο Ελληνορθόδοξος Ναός της Κοιμήσεως της Παναγίας στο Μουτάρε
Μέλη της Ελληνικής Παροικίας στο Μουτάρε
Το Παρεκκλήσιο του Ευαγγελισμού στη φάρμα της οικογένειας των αδελφών Δοπρόπουλος
Μέλη Παροικίας μας στο Χαράρε κατά την εορτή της Παναγίας με επικεφαλής τον Πρέσβυ της Ελλάδας κ. Σαλαμάνη.
