Απανωτές είναι οι αποφάσεις των δικαστηρίων οι οποίες δικαιώνουν υπερχρεωμένους πολίτες και υποχρεώνουν τις τράπεζες να διαγράψουν ακόμη και το 50% των απαιτήσεών τους από δάνεια και κάρτες και να μειώσουν κατακόρυφα τις δόσεις των οφειλετών.Πανω από 30-40 δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες στην πλειοψηφία τους είναι θετικές για τους προσφυγόντες πολίτες εκτιμάται ότι έχουν εκδοθεί από τον περασμένο Μάιο, από τα ειρηνοδικεία όλης της χώρας.
Με εκρηκτικούς ρυθμούς αυξάνονται και οι προσφυγές δανειοληπτών στα Ειρηνοδικεία μέσω δικηγορικών γραφείων και καταναλωτικών οργανώσεων, ξεπερνώντας πλέον τις 7.000 σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή.
Δεδομένου δε ότι στις τράπεζες τα αιτήματα για εξωδικαστικό συμβιβασμό (πρώτο στάδιο του νόμου 3869/2010) εκτιμάται ότι έχουν φτάσει τις 50.000-60.000 (δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία) και ελάχιστα μόνο γίνονται δεκτά, θεωρείται σίγουρο ότι από το φθινόπωρο και μετά οι περισσότερες από αυτές τις υποθέσεις θα καταλήξουν στα δικαστήρια.
Η κυβέρνηση εκτιμούσε αρχικά ότι τουλάχιστον 150.000 δανειολήπτες θα έκαναν χρήση του νόμου, ωστόσο οι ολοένα και επιδεινούμενες οικονομικές συνθήκες δείχνουν ότι ο αριθμός αυτός θα είναι τελικά πολύ μεγαλύτερος.
Μετά την απόφαση-σταθμό του Ειρηνοδικείου Αθηνών για τη διαγραφή χρέους 200.000 ευρώ σε συνταξιούχο, ακολούθησε σωρεία ανάλογων αποφάσεων. Τέσσερις από αυτές που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα παρουσιάζει σήμερα η «Ελευθεροτυπία»:
1 Συγκεκριμένα εξεδόθη απόφαση που δικαιώνει άνεργη πολύτεκνη μητέρα με μια κύρια κατοικία και ένα όχημα στην κυριότητά της, η οποία είχε οφειλές ύψους 204.000 ευρώ σε τράπεζες. Η πολύτεκνη μητέρα προσέφυγε στο Ειρηνοδικείο, το οποίο αποφάσισε ότι πλέον θα καταβάλλει για μια τετραετία το ποσόν των 220 ευρώ μηνιαίως. Συνολικά θα πληρώσει 20.447 ευρώ σε μια τετραετία. Προστατεύτηκε επίσης από την εκποίηση η κύρια οικία και για το σκοπό αυτό αποφάσισε το Ειρηνοδικείο η αιτούσα να καταβάλλει το ποσόν των 250 ευρώ μηνιαίως για μια εικοσαετία, δηλαδή 60.000 ευρώ για τη διάσωση της κυρίας οικίας της, ενώ οι καταβολές θα ξεκινήσουν το 2013. Επιπλέον δεν κρίθηκε απαραίτητη η εκποίηση του οχήματός της.
2 Σε άλλη περίπτωση άνεργος οικογενειάρχης με επίδομα ανεργίας 499,75 ευρώ ως μηνιαίο εισόδημα και άνεργη σύζυγο και χωρίς ιδιόκτητη κατοικία και οφειλή ύψους 18.000 ευρώ σε μια τράπεζα, έκανε την αίτησή του στο Ειρηνοδικείο και το δικαστήριο αποφάσισε ότι ο άνεργος πρέπει να μην πληρώνει τίποτα απολύτως καθώς βρίσκεται σε πλήρη αδυναμία καταβολής και ελάχιστου ποσού. Το δικαστήριο ανέβαλε τη συζήτηση και όρισε νέα δικάσιμο για να ξαναδεί την υπόθεση του αιτούντος τον Ιανουάριο του 2012. Εως τότε ο άνεργος δεν θα πληρώνει ούτε ένα ευρώ στην τράπεζα.
3 Σε άλλη περίπτωση συνταξιούχος με σύνταξη 1.160 ευρώ μηνιαίως χωρίς οικία και οφειλές ύψους 56.697 ευρώ, προσέφυγε στο Ειρηνοδικείο και το δικαστήριο διέγραψε το μισό του χρέους αποφασίζοντας ότι πρέπει η συνταξιούχος από εδώ και πέρα να καταβάλλει το ποσόν των 460 ευρώ μηνιαίως για 4 έτη. Δηλαδή από εκεί που χρώσταγε 56.000 ευρώ, τώρα οφείλει περίπου 22.000 ευρώ.
4 Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η απόφαση του Ειρηνοδικείου Νέας Ιωνίας, το οποίο έκρινε ότι η πρώτη κατοικία οφειλετών προστατεύεται από μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης που κινούν οι τράπεζες, εφόσον ο οφειλέτης καταθέσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων.
Η υπεράσπιση του οφειλέτη κατέθεσε λοιπόν, αίτηση ασφαλιστικών μέτρων και πέτυχε να εκδοθεί απόφαση που «μπλόκαρε» ουσιαστικά τις επιθετικές κινήσεις της τράπεζας και προστάτευσε την κατοικία του έως ότου εκδοθεί η απόφαση του Ειρηνοδικείου.
Δικηγόροι αλλά και μέλη καταναλωτικών οργανώσεων που ασχολούνται ενεργά με το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά επισημαίνουν ότι παρά τον καταιγισμό ευνοϊκών αποφάσεων από τα Ειρηνοδικεία, οι περισσότερες τράπεζες συνεχίζουν να μη συναινούν στις προσπάθειες για εξωδικαστικό συμβιβασμό με οφειλέτες που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. «Ενοχλούν με απειλητικά τηλεφωνήματα, δίνουν παραπλανητικές πληροφορίες και στις περισσότερες περιπτώσεις αποθαρρύνουν τους οφειλέτες από το να καταφύγουν στο Ειρηνοδικείο λέγοντας ότι δεν θα κερδίσουν τίποτα», λέει χαρακτηριστικά στην «Ε» δικηγόρος που ασχολείται με το θέμα.
Από τις υπάρχουσες πληροφορίες, πάντως, προκύπτει πως ακόμη καμία τράπεζα δεν έχει προσφύγει κατά απόφασης Ειρηνοδικείου.
