Φεράρι, χαβιάρι, στο Βόσπορο για ψάρι

Η κρίση φαίνεται ότι αγγίζει πολύ λιγότερο τα φουσκωμένα πορτοφόλια. Για κάποιους οι καταναλωτικές συνήθειες ελάχιστα αναπροσαρμόστηκαν στην εποχή του ΔΝΤ, παρ' ότι δεν παραπέμπουν στο ξέφρενο πάρτι των περασμένων ετών ή την προκλητική επίδειξη πλούτου, με ακριβά αυτοκίνητα κ.λπ.
*Ακόμη και σήμερα, οι πωλήσεις στο χαβιάρι δεν παρουσιάζουν καμία κάμψη. Τι κι αν τα 50 γραμμάρια κοστίζουν 587 ευρώ, όσο περίπου και το μηνιάτικο ενός χαμηλοσυνταξιούχου; Είναι τόσο μεγάλη η ζήτηση, που παρατηρείται μέχρι και έλλειψη στην αγορά! Το ίδιο και η σαμπάνια των 1.100 ευρώ, οι εισαγωγές της οποίας συνεχίζονται αμείωτες. Αποτελούν την εξαίρεση; Οχι, αφού τα ακριβά brands δείχνουν να αντέχουν και, σε κάθε περίπτωση, επηρεάζονται λιγότερο σε σχέση με τις πωλήσεις προϊόντων λαϊκής κατανάλωσης.

*Στα ακριβά ξενοδοχεία μπορεί να καταγράφεται μεγάλη μείωση στις κρατήσεις για σουίτες, αλλά αυτή είναι η μία όψη. Οι έλληνες μεγαλοαστοί έχουν γίνει οι καλύτεροι πελάτες στα αντίστοιχα υπερπολυτελή εκτός της χώρας: «δραπετεύουν» στην Κωνσταντινούπολη, το Μιλάνο και το Παρίσι. Τη στροφή εκτός των συνόρων προδίδει η κατακόρυφη αύξηση 30% στις κρατήσεις business class στις αεροπορικές μετακινήσεις προς προορισμούς του εξωτερικού! Δεν θέλουν να... προκαλούν εντός της χώρας;


*Στο ίδιο μήκος κύματος και οι πωλήσεις αυτοκινήτων πολυτελείας. Αν και μειωμένες, δεν ακολουθούν την κατρακύλα (μείον 48%) των οχημάτων της μικρομεσαίας και της μεσαίας κατηγορίας. Και, ναι, ακόμη και φέτος, πωλήθηκαν εν Ελλάδι Ferrari, Lotus, Mazerati και Aston Martin. Οσο για τα θηριώδη Hummer; Καταγράφουν πτώση πωλήσεων μόλις 14%...


Ο πλούτος και η επίδειξη έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν αχώριστο ζευγάρι. Στην Ελλάδα περίσσεψαν και τα δύο όλα τα προηγούμενα χρόνια, σ' ένα ατελείωτο «πάρτι» που περιελάμβανε διαμονή στις σουίτες των πολυτελών ξενοδοχείων, ακριβά ταξίδια στην business class των αεροπλάνων και αγορά πανάκριβων γιοτ με τα οποία πλημμύρισαν οι μαρίνες της Αττικής.
Ενα πάρτι στο οποίο μετείχαν παραδοσιακά και νέα επιχειρηματικά τζάκια, που μοιράστηκαν τα δημόσια έργα, τις κρατικές επιδοτήσεις και το κοινοτικό χρήμα των τελευταίων χρόνων. «Καλεσμένα» και τα γκόλντεν μπόις -υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων- τα οποία διαχειρίστηκαν όλο αυτό το χρήμα για λογαριασμό των αφεντικών τους.


Λιγότεροι στο πάρτι


Η κρίση, ωστόσο, αλλάζει τα δεδομένα, και τους τελευταίους μήνες η κίνηση εμφανίζεται αισθητά μειωμένη για τις σουίτες των πολυτελέστερων ξενοδοχείων της Αττικής, της Ελούντας, της Μυκόνου, του Ναυπλίου, το ίδιο και για τα εισιτήρια business class των αεροπορικών εταιρειών, ενώ πολυτελή ιδιωτικά γιοτ βγαίνουν στο σφυρί από τους ιδιοκτήτες τους ή κατάσχονται από τις τράπεζες.
Ανώτερα στελέχη γνωστών πολυτελών μονάδων της Ελούντας (Κρήτη) αναφέρουν ότι η μείωση της ζήτησης φθάνει το 30%, ενώ ένα από τα πολυτελέστερα ξενοδοχεία της Μυκόνου αναφέρει μείωση 20%, η οποία άρχισε από το περασμένο καλοκαίρι. Μειωμένη 20%-30% εκτιμούν στελέχη της αγοράς ότι είναι η κίνηση στα πολυτελή συγκροτήματα στη Βουλιαγμένη και το Λαγονήσι.


Ο «Αστέρας» Βουλιαγμένης αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Οπως εξηγεί στέλεχος του συγκροτήμτος, οι έλληνες εύποροι πελάτες αποτελούν παραδοσιακά το 35% της πελατείας του. Ολα τα προηγούμενα χρόνια, αρκετοί από αυτούς έκαναν κράτηση στο πολυτελές συγκρότημα που έφθαναν τις τέσσερις, οκτώ ή και τις είκοσι εβδομάδες.


Επειδή πολλοί δεν μπορούσαν φύγουν για διακοπές, έκαναν μεγάλης διάρκειας κρατήσεις ώστε να μένουν οι οικογένειές τους και οι ίδιοι συνδύαζαν διακοπές κοντά στο γραφείο τους». Ομως, φέτος, κλείνουν για μικρότερο διάστημα και μόλις δυο τρεις μέρες πριν πάνε. «Είμαστε βέβαιοι ότι θα είμαστε και πάλι γεμάτοι όλο το καλοκαίρι, αλλά πέρυσι οι σχετικές κρατήσεις είχαν γίνει από τον Μάρτιο...»


Αυτή η κατάσταση έχει ρίξει τις τιμές στις σουίτες τις καθημερινές, ενώ τα Σαββατοκύριακα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Ετσι, μια καμπάνα στον «Αστέρα» Βουλιαγμένης μπορεί να κοστίζει περί τα 250 ευρώ, ενώ τα Σαββατοκύριακα (όταν υπάρχει υψηλή ζήτηση) έως και 900 ευρώ. Στο Ναύπλιο τα πολυτελή ξενοδοχεία δέχονται πλέον κρατήσεις ακόμα και για μία μέρα, πράγμα αδιανόητο τα προηγούμενα χρόνια.


Υψηλόβαθμα στελέχη πολυτελών ξενοδοχείων επισημαίνουν, παράλληλα, το γεγονός ότι πολλοί εύποροι έλληνες προτιμούν τους τελευταίους μήνες να φεύγουν στο εξωτερικό για τις πολυτελείς αποδράσεις τους. Κυρίως, λένε, για να αποφεύγουν να προκαλούν το κοινό αίσθημα ιδιαίτερα αυτή την περίοδο.


Ετσι, οι έλληνες μεγαλοαστοί έχουν γίνει ο καλύτεροι πελάτες στα πολυτελή ξενοδοχεία του Βόσπορου στην Κωνσταντινούπολη αλλά και του Μιλάνου ή του Παρισιού.


Tα Σαββατοκύρικα πολλοί Ελληνες μένουν στο υπερπολυτελές «Ciragan Palace Kempinski» με τη μοναδική θέα στον Βόσπορο (600 ευρώ το δωμάτιο, 1.800-7.000 ευρώ τη βραδιά οι σουίτες). Το ίδιο συμβαίνει και στο «Bulgari» του Μιλάνου, ενώ πρώτη επιλογή τους αποτελούν τα «Four Seasons» σε Κωνσταντινούπολη, Μιλάνο και Παρίσι (600-800 ευρώ το δωμάτιο).
Ανοδος στην business class
Η τάση φυγής στο εξωτερικό των Ελλήνων της ανώτερης τάξης αποτυπώνεται και στη ζήτηση για εισιτήρια business class των αεροπλάνων. Σύμφωνα με στοιχεία της Aegean, από την αρχή του χρόνου μέχρι την περασμένη εβδομάδα η μείωση κρατήσεων στην business class των δρομολογίων εσωτερικού φθάνει το 35% (προς Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο κυρίως) σε σχέση με πέρυσι. Αντίθετα, στα δρομολόγια εξωτερικού -ιδιαίτερα προς Λονδίνο, Βρυξέλλες και προορισμούς της Γερμανίας- οι κρατήσεις στην business class καλπάζουν με αύξηση 28%-30%.


Η κρίση αγγίζει τους τελευταίους μήνες και τα γιοτ, τα οποία αρκετοί ιδιοκτήτες τους βγάζουν στο σφυρί. Πρόκειται για σκάφη που κοστίζουν από 80.000 έως 180.000 ευρώ (ιστιοπλοϊκά) ή motor yachts κου αγοράστηκαν 1-2 εκατ. ευρώ το ένα από «δεύτερο χέρι». Στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι παρκαρισμένα στις μαρίνες Ζέας, Φαλήρου και ΣΕΦ και είναι δηλωμένα ως «επαγγελματικά» τουριστικά.
Πόσο «στριμώχτηκαν» οικονομικά πολλοί ισχυροί ή μικρότερης επιφάνειας επιχειρηματίες άρχισε να φαίνεται από το 2008. Οι αγορές ακριβών σκαφών έπεσαν κατακόρυφα και η κατάσταση αυτή εξακολουθεί η ίδια μέχρι σήμερα. Γνωστός επιχειρηματίας του χώρου αναφέρει ότι κάθε χρόνο πουλούσε σε πελάτες με μεγάλη επιφάνεια 7-10 σκάφη. Τώρα, οι πωλήσεις έχουν παγώσει εντελώς. Επιπλέον, οι τράπεζες έχουν αρχίσει να κατάσχουν κότερα, οι ιδιοκτήτες των οποίων βρέθηκαν σε αδυναμία να εξοφλήσουν τα δάνεια που είχαν πάρει για να τα αποκτήσουν.


Στη μαρίνα Ζέας, επισήμως βρίσκονται δεμένα 7 σκάφη που έχουν κατασχεθεί από τράπεζες, ενώ φήμες οργιάζουν ότι είναι πολύ περισσότερα, αλλά δεν δημοσιοποιούνται για να προστατευθεί η φήμη επώνυμων πελατών. Την ίδια στιγμή, μεσάζοντες έχουν πάρει εντολή από ιδιοκτήτες πολυτελών γιοτ να βρουν αγοραστές. Ακόμα και όσο όσο, καθώς αρκετοί έχουν πρόβλημα ρευστότητας και ψάχνουν ζεστό χρήμα εδώ και τώρα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση τραπεζίτη μικρής τράπεζας ο οποίος απέκτησε ένα motor yacht έναντι 2,5 εκατ. ευρώ με δάνειο από την τράπεζά του, αλλά αναγκάστηκε να το πουλήσει 1,3 εκατ. ευρώ, για να γλιτώσει τα χειρότερα.
Aρθρο Παναγ Υφαντη