22 Απριλίου 2010

Το SDO της NASA δείχνει τον Ήλιο όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί



Τα πρώτα, θεαματικά βίντεο που μετέδωσε το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO) της NASA δείχνουν τον Ήλιο με πρωτοφανή λεπτομέρεια και ήδη αποκαλύπτουν νέα στοιχεία για τις ηλιακές καταιγίδες που ενίοτε απειλούν τη Γη.
Το SDO εκτοξεύτηκε στις 11 Φεβρουαρίου και παρακολουθεί το άστρο όλο το 24ωρο, μεταδίδοντας εικόνες από διάφορα μήκη κύματος με ανάλυση 10 φορές μεγαλύτερη από ό,τι στην τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας.
Για διάστημα τουλάχιστον μιας πενταετίας, ο καινούργιος δορυφόρος θα μεταδίδει δεδομένα με ταχύτητα 150 Megabit ανά δευτερόλεπτο, σχεδόν 50 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη προηγούμενη αποστολή της NASA.
Το πρώτο βίντεο μεταδόθηκε στις 30 Μαρτίου και παρακολουθεί μια σχετικά μικρή έκρηξη στην επιφάνεια του Ήλιου. Η κάμερα κατέγραψε την υπεριώδη ακτινοβολία που εκπέμπει το ιονισμένο αέριο ήλιο σε θερμοκρασία γύρω στους 50.000 βαθμούς Κελσίου.
Το επόμενο βίντεο ξεκινά με το μαγνητόγραμμα του Ήλιου, δηλαδή ένα χάρτη του μαγνητικού πεδίου, και συνεχίζει με εικόνες που ελήφθησαν σε επτά επιμέρους μήκη κύματος. Η βιντεοσκόπηση σε ένα τόσο μεγάλο εύρος θερμοκρασιών ακτινοβολίας «θα απαντήσει σημαντικά ερωτήματα για τη θερμοκρασία και τη δομή ενέργειας της ηλιακής ατμόσφαιρας».
Το τρίτο βίντεο παρακολουθεί τις γραμμές του μαγνητικού πεδίου γύρω από μια ηλιακή κηλίδα. Οι περιοδικοί αυτοί σχηματισμοί είναι περιοχές χαμηλής θερμοκρασίας που δημιουργούνται από διαταραχές των μαγνητικών γραμμών και σχετίζονται με τις λεγόμενες ηλιακές εκλάμψεις που στέλνουν διάπυρο υλικό μέχρι τη Γη.
Όπως δήλωσε ο Ρίτσαρντ Φίσερ, διευθυντής του Τμήματος Ηλιακής Φυσικής της NASA, το βίντεο δεν συμφωνεί με τις προβλέψεις των επιστημόνων για την εξέλιξη των ηλιακών κηλίδων.
Η εκτόξευση του παρατηρητηρίου έρχεται σε μια ιδανική στιγμή: Έπειτα από μια διετία ασυνήθιστα χαμηλής δραστηριότητας, ο Ήλιος δίνει ενδείξεις ότι αρχίζει να ξυπνά, μια διαδικασία που θα μελετηθεί για πρώτη φορά με τόση ακρίβεια.
Η δραστηριότητα του Ήλιου ακολουθεί έναν κύκλο αυξομείωσης με περίοδο 11 ετών. Σήμερα βρίσκεται στο λεγόμενο ηλιακό ελάχιστο, μια περίοδο στην οποία μειώνεται η συνολική ισχύς του άστρου αλλά και ο αριθμός των ηλιακών κηλίδων στην επιφάνειά του.
Τα τρία όργανα του SOD θα μπορέσουν επίσης να διεισδύσουν στον πυρήνα του Ήλιου, εκεί όπου τα ρεύματα υπέρθερμου πλάσματος σχηματίζουν το μαγνητικό πεδίο του άστρου το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει πολλές άλλες διεργασίες.