24 Δεκεμβρίου 2015

Αθέατοι κομήτες «απειλούν τη Γη περισσότερο από ό,τι οι αστεροειδείς»

Λονδίνο
Μεγάλοι κομήτες που κινούνται σε ασταθείς τροχιές στη μεθόριο του Ηλιακού Συστήματος, και είναι συνήθως αόρατοι, απειλούν τη Γη περισσότεροι από ό,τι οι αστεροειδείς, στους οποίους εστιάζονται μέχρι σήμερα τα προγράμματα πλανητικής προστασίας.

Η προειδοποίηση έρχεται από βρετανούς αστρονόμους, οι οποίοι εκτιμούν ότι ένα τέτοιο σώμα πλησιάζει την γειτονιά της Γης κάθε περίπου 30.000 χρόνια.

Η μελέτη τους αφορά τους λεγόμενους κενταύρους, σώματα από σκόνη και πάγο των οποίων οι τροχιές τέμνουν τις τροχιές του Δία, του Κρόνου, του Ουρανού και του Ποσειδώνα. Τα βαρυτικά πεδία των γιγάντιων αυτών πλανητών μπορούν να εκτρέπουν τους κομήτες από την κανονική πορεία τους και να τους στέλνουν προς το εσώτερο Ηλιακό Σύστημα.

Ακόμα και για τα ισχυρότερα τηλεσκόπια, οι πλησιέστεροι κένταυροι μόλις που διακρίνονται ως φωτεινές κουκκίδες. Η καλύτερη εικόνα για αυτά τα σώματα προέρχονται από παρατηρήσεις της Φοίβης, ενός μικρού φεγγαριού φεγγάρι του Κρόνου, το οποίο εκτιμάται ότι είναι στην πραγματικότητα κένταυρος που αιχμαλωτίστηκε σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.

Οι κένταυροι έχουν συνήθως διάμετρο 50 μέχρι 100 χιλιόμετρα, αν και πολλοί εκτιμάται ότι είναι αρκετά μεγαλύτεροι. Συγκριτικά, το αντικείμενο που προσέκρουσε στη Γη πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια και εξαφάνισε τους δεινόσαυρους εκτιμάται ότι είχε διάμετρο μόλις 10 χιλιόμετρα.

Όταν ένας κένταυρος τύχει να εισέλθει στο εσώτερο Ηλιακό Σύστημα μπορεί να διαλυθεί σε μεγάλα κομμάτια, τα οποία θα γέμιζαν το χώρο γύρω από τη Γη και θα μπορούσαν δυνητικά να χτυπήσουν τον πλανήτη.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, αυτό συνέβη τελευταία φορά πριν από 30.000 χρόνια, όπως μαρτυρούν οι κρατήρες μικρομετεωριτών στη Σελήνη. Κένταυροι δεν αποκλείεται επίσης να σχετίζονταν με προσκρούσεις στη Γη πριν από 12.800 και 4.300 χρόνια.

Ακόμα και το σώμα που οδήγησε στην εξαφάνιση των δεινοσαύρων δεν αποκλείεται να ήταν κι αυτό κένταυρος, λέει η ερευνητική ομάδα.

«Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχουμε επενδύσει πολλά στην παρακολούθηση αστεροειδών και την ανάλυση του κινδύνου πρόσκρουσης στη Γη» σχολιάζει ο Μπιλ Νάπιερ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μπάκινχαμ και πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στο Astronomy and Geophysics, μια επιθεώρηση της βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας Αστρονομίας.

«Η μελέτη μας υποδεικνύει ότι πρέπει να κοιτάξουμε και πέρα από τη διαστημική γειτονιά μας, και να αναζητήσουμε κενταύρους πέρα από την τροχιά του Δία. Αν έχουμε δίκιο, τότε αυτοί οι μακρινοί κομήτες αποτελούν σημαντικό κίνδυνο και πρέπει να τους κατανοήσουμε καλύτερα».

Μια καλύτερη εικόνα για αυτά τα σώματα θα μπορούσε να έρθει από την αποστολή New Horizons, η οποία προσπέρασε τον Πλούτωνα το φετινό καλοκαίρι και κινείται τώρα προς ένα μακρινό παγωμένο σώμα, διαμέτρου 45 χιλιομέτρων, το οποίο θα φτάσει στα τέλη του 2018.

Αν το σώμα αυτό είναι όντως κομήτης, οι αστρονόμοι θα μπορέσουν για πρώτη φορά να δουν από κοντά έναν κένταυρο.

Βαγγέλης Πρατικάκης
Newsroom ΔΟΛ