Προς τον ευλαβή κλήρο και λαό,
Τέκνα εν Κυρίω προσφιλέστατα,
«Ὅπου Θεός δέ βούλεται νικᾶται φύσεως τάξις»
(Ύμνος από τον όρθρο των Χριστουγέννων)
Απρόσμενοι οι τρόποι με τους οποίους ενεργεί ο Θεός. Ασύλληπτοι στην ανθρώπινη λογική. Τα γεγονότα των Χριστουγέννων επιβεβαιώνουν αυτή την αλήθεια. Ο Ιησούς Χριστός, ο Λυτρωτής του κόσμου, δεν εισέρχεται στην ιστορία της ανθρωπότητος ως στρατηλάτης ή πανίσχυρος κυβερνήτης. Δεν επιβάλλεται με εξωτερική ισχύ, πλούτο, σοφία. Γεννιέται σε τόπο φτωχικό, στη φάτνη ενός στάβλου, σε περιβάλλον αφιλόξενο, αδιάφορο έως εχθρικό. Η στοργική μητέρα Του «ἐσπαργάνωσεν αὐτόν, καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι»(Λουκ.2:7).
Η ενανθρώπηση του Λόγου του Θεού είναι συνυφασμένη με αντίξοες συνθήκες, ποικίλα αδιέξοδα. Προ της Γεννήσεως ο δίκαιος Ιωσήφ, σκανδαλίζεται και θέλει να εγκαταλείψει την πάναγνη μητέρα του Χριστού. Οι κάτοικοι της Βηθλεέμ δείχνουν πλήρη αδιαφορία για την ετοιμόγεννη Παναγία. Βρέφος ακόμη απειλείται από τη μανία του παρανοϊκού Ηρώδη. Στις απειλές αυτές, η έκβαση έρχεται με τη θεία ενέργεια και τη συνέργεια της ανθρώπινης αρετής του «δικαίου» Ιωσήφ και της άχραντης Μαρίας.
Οι διηγήσεις των Ευαγγελιστών για τη Γέννηση αποκαλύπτουν ότι η πρόνοια του Θεού ακολουθεί πρωτόγνωρους δρόμους. Αυτό ισχύει σε όλη την ανθρώπινη ιστορία. Και την δική μας, την προσωπική. Όσο περισσότερο συνδεόμαστε με τον Χριστό, με πίστη βαθιά και ολοκληρωτική υπακοή στο θέλημά Του, τα ποικίλα προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα λύνονται ειρηνικά. Συγχρόνως με τη δική Του έμπνευση και δύναμη μπορούμε κι εμείς να συμβάλουμε στην υπέρβαση ποικίλων αδιεξόδων: Ανοίγοντας περάσματα κατανοήσεως και καταλλαγής εκεί που όλα είναι σφραγισμένα από τη σκληρότητα, την καχυποψία, τη μικρόνοια, το μίσος ή τον φανατισμό.
Παράλληλα, τα ιστορικά γεγονότα της Γεννήσεως του Χριστού καθορίζουν το πρότυπο ζωής για όσους Τον ακολουθούν. Ο Ιησούς ταπεινώθηκε, τονίζοντας την αξία των ταπεινών. Γεννήθηκε σε τόπο φτωχικό, για να μην περιφρονούνται οι φτωχοί. Διώχθηκε, προβάλλοντας την αξιοπρέπεια των αδίκως διωκομένων. Υπέφερε, εμπνέοντας τη συμπάθεια στους πάσχοντες. Ταλαιπωρήθηκε ως παιδί, για να μη λησμονούμε τα δικαιώματα και τις ανάγκες των παιδιών όλου του κόσμου.
***
Υπάρχει όμως η και άλλη διάσταση των Χριστουγέννων, η θεολογική και κοσμολογική. Αυτήν αποκαλύπτει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης επισημαίνοντας ότι το μεγάλο Μυστήριο της Γεννήσεως συνδέεται με όλη τη δημιουργία. «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος ... Καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν»(Ιω. 1: 1,14). Ο Ευαγγελιστής ρίχνει φως στο μυστήριο της Σαρκώσεως που συνιστά την υπέρβαση του αδυνάτου και μας καλεί να δούμε το βαθύτερο νόημα και την προοπτική του.
Παρά τις εξωτερικές συνάφειες με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και την εβραϊκή επεξεργασία της, η έννοια του λόγου λαμβάνει στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο μια νέα θεολογική σημασία. Ο Λόγος είναι ο Ιησούς Χριστός, ο δημιουργός του σύμπαντος, το φως και η ζωή της ανθρωπότητος, ο Οποίος έγινε άνθρωπος για τη σωτηρία του κόσμου. Ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος συνοψίζει περιεκτικά: «Και μην αναζητάς το πώς. Επειδή όπου θέλει ο Θεός, υπερβαίνεται της φύσεως η τάξη. Το θέλησε, το κατέστησε δυνατό. Κατέβηκε (στη γη) έσωσε… Αλλά δεν έγινε άνθρωπος με αλλοίωση της θεότητος ούτε πάλι έγινε Θεός με προοδευτική εξέλιξη. Αλλά ως Λόγος απαθής χωρίς καμία αλλοίωση, έλαβε σάρκα, χωρίς η θεία Του φύση να μεταβληθεί». (Στο πρωτότυπο: «Καὶ μὴ ζήτει πῶς· ὅπου γὰρ βούλεται Θεὸς, νικᾶται φύσεως τάξις. Ἠβουλήθη γὰρ, ἠδυνήθη· κατῆλθεν, ἔσωσε… Οὐδὲ γὰρ κατ' ἔκστασιν θεότητος γέγονεν ἄνθρωπος, οὐδὲ πάλιν κατὰ προκοπὴν ἐξ ἀνθρώπου γέγονε Θεός· ἀλλὰ Λόγος ὢν, διὰ τὸ ἀπαθὲς σὰρξ ἐγένετο, ἀμεταβλήτου μεν ούσης τῆς φύσεως.» (Migne P.G.56:385-386). Στο πρόσωπο του Χριστού έσμιξαν η θεία και η ανθρώπινη φύση.
Ο άπειρος και απρόσιτος Θεός προσέλαβε την ανθρώπινη φύση επισημαίνοντας την απέραντη αξία του ανθρώπου, τόσο κατά τη πνευματική όσο και τη σωματική του οντότητα. Εκείνο, συνεπώς που δίνει στον κάθε άνθρωπο αξία δεν είναι η καταγωγή, η φυλή, οι γνώσεις, οι ικανότητες, το φύλο, η εξωτερική εμφάνιση, ο πλούτος, αλλά το ότι είναι άνθρωπος.
Πολλοί, δεν αποδέχονται την αλήθεια της σαρκώσεως του Λόγου. «Οὐ γὰρ πάντων ἡ πίστις»(Β΄ Θεσ. 3:2). Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης το επισημαίνει: «Εἰς τὰ ἴδια ἦλθε καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον.»(Ιω. 1:11). Οι Ιουδαίοι, που Τον περίμεναν ως Μεσσία, δεν Τον αναγνώρισαν ως Σωτήρα. Άλλοι χαρακτήρισαν «αδύνατο» το γεγονός ότι ο «Θεός ἐφανερώθη ἐν σαρκί» (Α΄ Τιμ. 3:16), «Ὅσοι δὲ ἔλαβον αὐτόν, ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ...» (Ιω.1:12). Χάρη στην πίστη τους, ο Θεός τούς δωρίζει την ικανότητα και την εξουσία να γίνουν όχι απλώς ακόλουθοί Του, άλλα, «Τέκνα Θεού», ανοίγοντάς τους δρόμους για την υπέρβαση της αμαρτίας και του θανάτου, ώστε να γίνουν «κοινωνοί θείας φύσεως»(Β' Πέτρ. 1: 3-4). Αυτή η μοναδική δυνατότητα ενεργοποιείται μέσα στο μυστικό Σώμα του Χριστού «ὅ ἐστίν ἡ Ἐκκλησία», με την εξαγιαστική Χάρη των Μυστηρίων.
Αυτές οι αλήθειες δεν επιβάλλονται, βεβαίως, με σχήματα νοητικά. Προσεγγίζονται και βιώνονται «ἐν πίστει». Και η Εκκλησία μάς καλεί σ’ αυτή την προσέγγιση, ιδιαίτερα στις μεγάλες εορτές.
**
«Ὅπου Θεός δέ βούλεται νικᾶται φύσεως τάξις»
Η εορτή των Χριστουγέννων, αδελφοί μου, μας θυμίζει τις ιδιαίτερες συνθήκες και δυσκολίες μέσα στις οποίες βάδισε από βρέφος ο Ιησούς Χριστός. Αλλά, κυρίως, ότι Αυτός είναι ο Λόγος ο Οποίος «ἐσαρκώθη… καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». Κι εμείς συχνά αντιμετωπίζουμε ανυπέρβλητες αντιξοότητες. Ας μην τα χάνουμε. Η πίστη στον Χριστό χαρίζει την πεποίθηση ότι δεν είμαστε μόνοι σε ένα έναν κόσμο σκληρό. Ο ένσαρκος Λόγος του Θεού παραμένει αδιάκοπα μαζί μας. Αυτός δίνει νόημα, φως και δύναμη σε κάθε φάση της ζωής μας. Αυτός ανοίγει περάσματα σε δύσβατους τόπους Προσφέρει τη δυνατότητα υπερβάσεως του ανθρωπίνως αδυνάτου. Με τη βεβαιότητα ότι «τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκ. 18:27) ,ας εορτάσουμε τα Χριστούγεννα, αντλώντας έμπνευση, αντοχή και ελπίδα στις μικρές ή μεγάλες δοκιμασίες, στα προσωπικά και κοινωνικά μας προβλήματα.
Ευλογημένα Χριστούγεννα, ειρηνοφόρος ο νέος χρόνος.
- See more at: http://www.amen.gr/article20144#sthash.ROEVHzqc.dpuf
