Panhellenic Post - The Online Newspaper of Hellenism
http://PanhellenicPost.com
http://PanhellenicPost.com
Aθήνα
Την εκτίμηση ότι οι πιέσεις στο Χρηματιστήριο Αθηνών και στην ελληνική αγορά ομολόγων δεν συνδέονται με τη δημοκρατική διαδικασία των εκλογών, αλλά με τον κίνδυνο της πολιτικής ασυνέχειας και μιας σοβαρής σύγκρουση ανάμεσα στην Ελλάδα και τους διεθνείς δανειστές της εκφράζει η Goldman Sachs σε έκθεση που έδωσε σήμερα, Παρασκευή, στη δημοσιότητα.
Η επενδυτική τράπεζα αναφέρει στην ανάλυσή της πως το 10ετές ελληνικό ομόλογο διαπραγματεύεται με απόδοση 9,1% σε σύγκριση με 5,5% τον Σεπτέμβριο και το χρηματιστήριο της Αθήνας διαπραγματεύεται 32% χαμηλότερα σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα. «Αυτή η επιδείνωση των συνθηκών της αγοράς έλαβε χώρα παρά τη συνεχή βελτίωση των μακροοικονομικών δεικτών», σημειώνεται στην ανάλυση
Η Goldman Sachs αναφέρει πως το 2015 είναι ένα κρίσιμο έτος για την Ελλάδα, καθώς αν και η ανάκαμψη κερδίζει έδαφος οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι εξακολουθούν να παραμονεύουν, κάτι που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την ελληνική οικονομία ξανά σε ύφεση. Ειδικότερα, οι αναλυτές της τράπεζας σημειώνουν πως το 2015 είναι το τελευταίο έτος που η ελληνική η κυβέρνηση αντιμετωπίζει μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες και ως εκ τούτου θα χρειασθούν πρόσθετα κεφάλαια για να εξασφαλιστεί πως η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Σύμφωνα με την έκθεση, το Eurogroup αποφάσισε την προηγούμενη Δευτέρα να δοθεί στην Ελλάδα μια προληπτική πιστωτική γραμμή υπό την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρώσει την εν εξελίξει αναθεώρηση έως το τέλος του Φεβρουαρίου. Κατά την GS υπάρχουν τρία κύρια στοιχεία που πρέπει να συμφωνηθούν ώστε η τρέχουσα επανεξέταση να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα: α) περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στις αγορές εργασίας, β) περαιτέρω μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, και γ) περαιτέρω περικοπές στο προϋπολογισμό. «Το πιθανότερο είναι η Ελλάδα να παραμείνει κάτω από στενή οικονομική επιτήρηση στη συνέχεια», σημειώνεται σχετικά.
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες Η Goldman εκτιμά πως οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας το 2015 ανέρχονται σε 27 δισ. ευρώ, ποσό που μειώνεται στα 24 δισ. ευρώ εάν αφαιρέσει κανείς το πρωτογενές πλεόνασμα 3 δισ. ευρώ. Αν και αναγνωρίζει πως οι ανάγκες αυτές θα μπορούσαν να περιορισθούν κατά 5,5 δισ. ευρώ, μέσω μη καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών (2,5 δισ. ευρώ) και την μετακύλισης βραχυπρόθεσμου χρέους (3 δισ. ευρώ), ωστόσο τονίζει πως πρέπει να πληρωθούν τόκοι 5,3 δισ. ευρώ, να αποπληρωθεί μέρος του δανείου του ΔΝΤ (8,6 δισ. ευρώ), αλλά να γίνουν πληρωμές 6,5 δισ. ευρώ, οι οποίες κυρίως αφορούν ομόλογα της ΕΚΤ που ωριμάζουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Αναφορικά με τις πηγές κάλυψης των χρηματοδοτικών αναγκών η τράπεζα αναφέρει πως σε αυτές περιλαμβάνονται το πρωτογενές πλεόνασμα 3 δισ. ευρώ, τα δυνητικά έσοδα από αποκρατικοποιήσεις 2 δισ. ευρώ, τα έσοδα 2 δισ. ευρώ που θα επιστρέφουν από το πρόγραμμα SMP της ΕΚΤ. Ακόμη, η Goldman Sachs εκτιμά πως μέσω εισροών από τη γενική κυβέρνηση, αλλά και την εξαγορά προνομιούχων μετοχών εκ μέρους των τραπεζών το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να βρει άλλα 9 δισ. ευρώ μέσα στο 2015.
«Για να καλύψει η Ελλάδα αυτές τις χρηματοδοτικές ανάγκες , υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια 7,1 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ τα οποία θα δοθούν εφόσον η Ελλάδα ανταποκριθεί στα προαπαιτούμενα του προγράμματος. Ωστόσο το πιθανότερο είναι η Ελλάδα να χρειασθεί να εξέλθει στις αγορές για πρόσθετα κεφάλαια. Ο ECCL (σ.σ. η προληπτική γραμμή στήριξης του ESM) θα είναι σε ετοιμότητα να προσφέρει πρόσθετη χρηματοδότηση από τον επίσημο τομέα στην περίπτωση που η έξοδος στις αγορές παραμείνει ασύμφορη» (αλλά αυτό θα γίνει με προαπαιτούμενα)», σημειώνει χαρακτηριστικά η Goldman Sachs
Οι πολιτικές περιπλοκές
Η Goldman Sachs αναφέρεται στις πολιτικές περιπλοκές που ανακύπτουν με τις προεδρικές εκλογές. Όπως τονίζει σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα, το ελληνικό κοινοβούλιο πρέπει να εκλέγει Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κάθε πέντε χρόνια. Η προεδρική ψηφοφορία απαιτεί μια εκτεταμένη πλειοψηφία. Η θητεία του απερχόμενου Πρόεδρου Κάρολου Παπούλια, λήγει στις αρχές Μαρτίου 2015. Το Κοινοβούλιο θα πρέπει να ξεκινήσει η διαδικασία της εκλογής νέου προέδρου, τουλάχιστον ένα μήνα πριν – από τις αρχές Φεβρουαρίου το αργότερο. Σε περίπτωση που το κοινοβούλιο αποτύχει να εκλέξει πρόεδρο, θα πρέπει να διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές.
Στην έκθεση υποστηρίζεται πως λόγω των στενών χρονικών περιθωρίων μεταξύ της νέας προθεσμίας για την ολοκλήρωση της αναθεώρησης του προγράμματος και την λήξη της προθεσμίας για τις προεδρικές εκλογές, η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να επιταχύνει τη διαδικασία της ψηφοφορίας. «Όπως έχουν τα πράγματα, η κυβερνητική πλειοψηφία δεν αρκεί για να εκλέξει πρόεδρο και να αποφύγει τις εκλογές. Θα πρέπει να συναινέσουν 25 ανεξάρτητοι βουλευτές και βουλευτές από τα μικρά κόμματα», αναφέρεται στην έκθεση.
Η Goldman εκτιμά πως σε περίπτωση που το κοινοβούλιο εκλέξει πρόεδρο, η κυβέρνηση και η τρόικα θα επαναλάβουν τις διαπραγματεύσεις και είναι πιθανό να επιτευχθεί συμφωνία. Έτσι, οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι θα μειωθούν και τα ελληνικά assets θα ανακάμψουν. Σε περίπτωση που το κοινοβούλιο αποτύχει να εκλέξει πρόεδρο, θα διεξαχθούν γενικές εκλογές και η αβεβαιότητα στην αγορά όσο και οι πιέσεις θα επεκταθούν.
«Οι πιέσεις της αγοράς δεν συνδέονται με τη δημοκρατική διαδικασία των εκλογών, ούτε με ενδεχόμενη αλλαγή κυβέρνησης, ανεξάρτητα ποιος μπορεί να είναι ο επακόλουθος σχηματισμός κυβέρνησης. Συνδέονται με τον κίνδυνο της πολιτικής ασυνέχειας και σοβαρής σύγκρουσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τους διεθνείς δανειστές», αναφέρει η Goldman Sachs, εκφράζοντας την άποψη πως το περιθώριο η Ελλάδα να υπαναχωρήσει ουσιαστικά από τις μεταρρυθμίσεις είναι πολύ περιορισμένο. «Οποιαδήποτε τέτοια απόπειρα θα οδηγούσε σε διακοπή της επίσημης χρηματοδότησης προς την Ελλάδα», αναφέρει.
Ασύμφορη η σύγκρουση
Η Goldman Sachs –κάνοντας ένα βήμα παραπέρα- υποστηρίζει πως ακόμη και σε περίπτωση αλλαγής της κυβέρνησης, θα υπήρχε χώρος για μια συνεργατική λύση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Όπως αναφέρει η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις από το 2012 και το χάσμα μεταξύ του τι έχει ήδη υλοποιηθεί και τι απομένει να γίνει, δεν είναι ανυπέρβλητο. Επίσης, εκτιμά πως δεν υπάρχουν ουσιαστικά κίνητρα για μια σύγκρουση.
«Κάθε ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε να επωφεληθεί από την ορμή της οικονομικής δραστηριότητας, αντί να προκαλέσει αποδιοργάνωση και φυγή κεφαλαίων που θα οδηγούσε την Ελλάδα σε ύφεση διπλού πυθμένα (double-dip). Επιπλέον, δεδομένου ότι πάνω από το 80% του ελληνικού χρέους βρίσκεται στην κατοχή του επίσημου τομέα και δεδομένου ότι οποιαδήποτε OSI (σ.σ. κούρεμα επίσημου τομέα) θα ήταν εφικτό μόνο ως μέρος μιας συμφωνίας με την ευρω-ζώνη, υπάρχει ένα κίνητρο για μια ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει τις συνεταιριστικές λύσεις», αναφέρει η ανάλυση.
Πάντως, η επενδυτική τράπεζα αναφέρει πως η ιστορία της κρίσης της ευρωζώνης έχει δείξει ότι η πιθανότητα ενός «ατυχήματος» δεν μπορεί ποτέ να απορριφθεί. Και για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό για τις αγορές να είναι σε θέση να κατανοήσουν και να ποσοτικοποιήσουν τις πτυχές ενός πιθανού σεναρίου, όπου επίσημη χρηματοδότηση προς την Ελλάδα διακόπτεται. Σε μια τέτοια περίπτωση ο μεγαλύτερος κίνδυνος θα ήταν η διακοπή της χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ, καθώς όπως αναφέρει η GS η οικονομία χρειάζεται «δανειστή έσχατης ανάγκης» προκειμένου το τραπεζικό σύστημα να διατηρήσει την παροχή ρευστότητας.
Όπως αναφέρει σε περίπτωση σύγκρουσης με τους πιστωτές μια πιθανή διακοπή της παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια κρίση ανάλογη με αυτή της Κύπρου.
Η επίδραση στην ευρωζώνη
Απαντώντας στο ερώτημα κατά πόσον assets της ζώνης του ευρώ (όπως περιφερειακά ομόλογα, το ευρώ, κλπ), καθώς και οι μετοχές είναι πιθανό να επηρεαστούν από την ελληνική κρίση η Goldman Sachs εκτιμά πως αυτό είναι μάλλον απίθανο να συμβεί.
Εκτιμά πως ακόμη και σε περίπτωση που οι οικονομικές πιέσεις από την Ελλάδα επεκταθούν σε περιφερειακές χώρες που έχουν εξέλθει από πρόγραμμα (Ιρλανδία και Πορτογαλία), μπορεί να υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις για την αποτροπή της μετάδοσης του σοκ σε τοπικό επίπεδο.
Επιπλέον, κατά την άποψή της GS, η ΕΚΤ είναι πιθανό να εμπλακεί σε οριστικές αγορές κρατικών ομολόγων ως μέρος των πράξεων νομισματικής πολιτικής της στο πρώτο εξάμηνο 2015. «Δεν πιστεύουμε ότι η μεταβλητότητα από την Ελλάδα είναι πιθανό να εκτροχιάσει την απόφαση για QE (ποσοστική χαλάρωση)», αναφέρει η ανάλυση.
Αναφορικά με τον κίνδυνο της ευρύτερης μετάδοσης της κρίσης αν η συμμετοχή της Ελλάδα στην ΟΝΕ τεθεί και πάλι υπό αμφισβήτηση, οι αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας αναφέρουν ότι αυτό συγκεντρώνει μικρή πιθανότητα, καθώς η πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού εξακολουθεί να τάσσεται υπέρ της συμμετοχής στην ΟΝΕ και όλα τα μεγάλα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα κρίνουν σήμερα μια ευρω-έξοδο ως ανεπιθύμητη.
Θανάσης Κουκάκης
Newsroom ΔΟΛ
