Του Μηνά Τσαμόπουλου«Η Πολιτεία και τα συνδικαλιστικά σωματεία δεν εκμεταλλεύονται τη δυναμική της ελληνικής ναυτιλίας για τη μείωση της ανεργίας». Η τοποθέτηση του προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρου Βενιάμη, επανέφερε δυναμικά στο προσκήνιο το θέμα της ναυτικής εκπαίδευσης και της ναυτολόγησης Ελλήνων στα ελληνόκτητα πλοία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΕΕ έχει έτοιμο το σχέδιο για την προσέλκυση νέων στηριζόμενη στην ήδη υπάρχουσα νομοθεσία. Οι δρόμοι είναι τρεις και αγκαλιάζουν όλα τα μορφωτικά επίπεδα:
1. Οι απόφοιτοι γυμνασίου έχουν τη δυνατότητα να ναυτολογηθούν ως ναυτόπαιδες, λιπαντές, κ.α. και σε τέσσερα χρόνια θα μπορούν να δώσουν εξετάσεις για να πάρουν δίπλωμα κυβερνήτη σκάφους (όχι δίπλωμα πλοιάρχου).
2. Οι απόφοιτοι Λυκείου μπορούν να ναυτολογηθούν και να φθάσουν να γίνουν υποπλοίαρχοι-ανθυποπλοίαρχοι.
3. Οι δε απόφοιτοι ανώτερων και ανώτατων σχολών μπορούν να ναυτολογηθούν με μισθό που αρχίζει από τα 5.000 ευρώ. Προτίμηση υπάρχει για μηχανολόγους-ηλεκτρολόγους αφού τα πλοία πλέον είναι εφοδιασμένα με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και τέτοιες ειδικότητες είναι απαραίτητες. Υπάρχει η προοπτική οι συγκεκριμένοι επιστήμονες να βγουν αργότερα στη στεριά σε ναυτιλιακά γραφεία και να έχουν την εποπτεία του στόλου.
2. Οι απόφοιτοι Λυκείου μπορούν να ναυτολογηθούν και να φθάσουν να γίνουν υποπλοίαρχοι-ανθυποπλοίαρχοι.
3. Οι δε απόφοιτοι ανώτερων και ανώτατων σχολών μπορούν να ναυτολογηθούν με μισθό που αρχίζει από τα 5.000 ευρώ. Προτίμηση υπάρχει για μηχανολόγους-ηλεκτρολόγους αφού τα πλοία πλέον είναι εφοδιασμένα με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και τέτοιες ειδικότητες είναι απαραίτητες. Υπάρχει η προοπτική οι συγκεκριμένοι επιστήμονες να βγουν αργότερα στη στεριά σε ναυτιλιακά γραφεία και να έχουν την εποπτεία του στόλου.
Το πρόβλημα
«Το σπουδαιότερο πρόβλημα εστιάζεται αφενός στην εξεύρεση τρόπου απασχόλησης όσο το δυνατόν περισσότερων Ελλήνων ναυτικών, ιδιαίτερα των κλάδων κατωτέρων πληρωμάτων, και αφετέρου στην δημιουργία νέων στελεχών μέσα από τις διαδικασίες των φορέων της ναυτικής εκπαίδευσης» επισημαίνει ο Μιχάλης Λάμπρος, Γενικός Διευθυντής Majestic International Cruises, από τα εμπειρότερα στελέχη της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας με περισσότερα από 50 χρόνια πρoϋπηρεσίας:
«Τα ελληνικά και τα ελληνόκτητα ποντοπόρα πλοία απασχολούν σήμερα περίπου 3.000-3.500 Έλληνες ναυτικούς, κυρίως αξιωματικούς Γέφυρας και Μηχανής. Τα επιβατηγά πλοία με ελληνική σημαία απασχολούν επίσης 4.500-5.000 Έλληνες ναυτικούς, ενώ τα κρουαζιερόπλοια απασχολούν δυστυχώς περίπου 300-400».
«Τα ελληνικά και τα ελληνόκτητα ποντοπόρα πλοία απασχολούν σήμερα περίπου 3.000-3.500 Έλληνες ναυτικούς, κυρίως αξιωματικούς Γέφυρας και Μηχανής. Τα επιβατηγά πλοία με ελληνική σημαία απασχολούν επίσης 4.500-5.000 Έλληνες ναυτικούς, ενώ τα κρουαζιερόπλοια απασχολούν δυστυχώς περίπου 300-400».
Μισθολογικές απαιτήσεις
Ειδική αναφορά κάνει ο Μιχάλης Λάμπρος στα μισθολογικά θέματα: «Ο πρόεδρος της Ε.Ε.Ε. σε πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε ότι εάν οι μισθολογικές απαιτήσεις των Ελλήνων ναυτικών ειδικοτήτων κατωτέρων πληρωμάτων μειωθούν στα διεθνώς ισχύοντα μισθολόγια της International Transport Workers’ Federation – ITF, ούτως ώστε να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών και των ελληνόκτητων πλοίων, τότε θα έχουμε ραγδαία αύξηση ναυτολόγησης Ελλήνων ναυτικών. Επεσήμανε ότι σε κάθε ένα πλοίο από τα περίπου 5.000 ελληνικά και ελληνόκτητα, απασχολούνται περίπου 18 άτομα ειδικοτήτων κατωτέρου πληρώματος. Εάν ισχύσουν τα διεθνή μισθολόγια, τότε θα μπορούσαν να απασχοληθούν σταδιακά από 10.000 έως και 50.000 Ελληνόπουλα που σήμερα δυστυχώς αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας» τόνισε.
Το ερώτημα είναι πού θα βρεθούν τόσες χιλιάδες νέοι για να επανδρώσουν τα πλοία.
«Η απάντηση είναι απλή» συνεχίζει ο ίδιος: «Κάθε χρόνο οι υποψήφιοι νέοι με τα απαιτούμενα προσόντα για εισαγωγή στις δημόσιες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης είναι περίπου 6.000-7.000 και στο τέλος εισάγονται μόνο 1.000-1.200. Εάν λειτουργούσαν παράλληλα ιδιωτικές σχολές ναυτικής εκπαίδευσης, μη κερδοσκοπικές, θα μπορούσαν σε λίγα χρόνια να δημιουργηθούν αξιόλογα στελέχη που θα καλύψουν τις ανάγκες των ελληνικών και των ελληνόκτητων πλοίων και των κρουαζιερόπλοιων» και συνεχίζει:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Έλληνες πλοιοκτήτες είναι ένα και μοναδικό και εστιάζεται στην μη ανταγωνιστικότητα των ελληνικών και των ελληνόκτητων πλοίων, εφόσον χρησιμοποιούν ελληνικά πληρώματα λόγω της τεράστιας μισθολογικής διαφοράς με τα διεθνώς ισχύοντα μισθολόγια της ITF.
Για να είμαι ειλικρινής, εδώ που φθάσαμε δεν φταίνε μόνο οι εκάστοτε ιθύνοντες των ναυτεργατικών ενώσεων. Φταίνε σίγουρα σε κάποιο ποσοστό και οι φορείς των εφοπλιστικών ενώσεων όταν συμφωνούσαν με τις ναυτεργατικές ενώσεις σε υπέρογκες αυξήσεις μισθών και επιδομάτων κατά τις ετήσιες διαπραγματεύσεις ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων» και καταλήγει:
Για να είμαι ειλικρινής, εδώ που φθάσαμε δεν φταίνε μόνο οι εκάστοτε ιθύνοντες των ναυτεργατικών ενώσεων. Φταίνε σίγουρα σε κάποιο ποσοστό και οι φορείς των εφοπλιστικών ενώσεων όταν συμφωνούσαν με τις ναυτεργατικές ενώσεις σε υπέρογκες αυξήσεις μισθών και επιδομάτων κατά τις ετήσιες διαπραγματεύσεις ανανέωσης των συλλογικών συμβάσεων» και καταλήγει:
«Όταν το ποσοστό του πληθωρισμού στη χώρα μας ήταν 4-5% ετησίως και όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις της ξηράς έπαιρναν ως αύξηση μισθών αυτήν την τιμαριθμική αναπροσαρμογή, οι συλλογικές συμβάσεις των ναυτικών αυξάνονταν σε πολλαπλάσια επίπεδα. Έτσι φθάσαμε πριν από 4-5 χρόνια να είναι πέρα για πέρα ασύμφορη η ναυτολόγηση Ελληνικών πληρωμάτων κατωτέρων ειδικοτήτων.
Σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές την επόμενη πενταετία θα χρειασθούν περίπου 100.000 ναυτικοί όλων των ειδικοτήτων, κυρίως Αξιωματικοί, για να επανδρώσουν τα νέα πλοία που θα κατασκευασθούν. Θα είναι πέρα για πέρα άδικο να μην απασχολήσουν τα νέα κρουαζιερόπλοια ή τα νέα ποντοπόρα πλοία ένα μεγάλο αριθμό Ελλήνων ναυτικών, εφόσον τα ναυτεργατικά σωματεία και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αποδεχτούν τα διεθνώς ισχύοντα μισθολόγια της ITF και όχι εκείνα των Ελληνικών Συλλογικών Συμβάσεων που έχουν λήξει εδώ και πολλά χρόνια».
Ο Μιχάλης Λάμπρος θεωρεί ότι η λύση είναι μία: «Να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι Υπουργείο – Εργοδοσία – ναυτεργατικά σωματεία και να βάλουν νερό στο κρασί τους, κυρίως τα ναυτεργατικά σωματεία. Έχομε φθάσει σε αδιέξοδο. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για χάσιμο χρόνου διότι εκτός από την ραγδαία αύξηση του ναυτεργατικού δυναμικού των χωρών της Ασίας με σημαιοφόρο τις Φιλιππίνες, αυξάνονται σε μεγάλο ποσοστό και οι προσφερόμενοι για ναυτολόγηση ναυτικοί των γειτονικών μας χωρών και μας παίρνουν κυριολεκτικά την μπουκιά από το στόμα».