Πέφτει σήμερα στο Βερολίνο η αυλαία της 46ης Διεθνούς Εκθεσης Τουρισμού (ΙΤΒ). Είναι η μεγαλύτερη έκθεση του είδους στον κόσμο και θεωρείται βαρόμετρο της παγκόσμιας τουριστικής κίνησης. Εδώ καταγράφονται όλες οι τάσεις της τουριστικής βιομηχανίας, κάτι που διασαφηνίζεται και στον αριθμό των εκθετών. Περισσότεροι από 10.600 εκθέτες από 187 χώρες έδωσαν το «παρών» στη φετινή ΙΤΒ, αψηφώντας την κρίση χρέους και τα πρώτα σημάδια της ύφεσης στην Ευρώπη. Ξεπέρασαν τις 110 χιλιάδες οι εμπορικοί επισκέπτες. «Είναι η πιο πολιτική ΙΤΒ όλων των εποχών», έγραψαν πολλοί αναλυτές, παραπέμποντας στις θεματικές ενότητες της κρίσης χρέους, των πολιτικών ανακατατάξεων στον αραβικό κόσμο και της προστασίας του κλίματος. Το τουριστικό προϊόν «εξειδικεύεται κάθε χρόνο περισσότερο και προσαρμόζεται στις ανάγκες και προτιμήσεις των ανθρώπων αλλά και στα τεχνολογικά επιτεύγματα», επισήμαναν οι διοργανωτές. Οι bloggers, τα Smartphones και οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης θεωρούνται πλέον αναπόσπαστο στοιχείο του τουρισμού. Ο οικολογικός τουρισμός διευρύνεται και εμπλουτίζεται, ενώ πληθαίνουν οι εξειδικευμένες προσφορές που απευθύνονται στις νέες κοινωνικές επιμέρους κουλτούρες.
Τιμώμενη χώρα η Αίγυπτος
Φέτος τιμώμενη χώρα ήταν η Αίγυπτος, που προσπαθεί να καλύψει τις απώλειες που προκάλεσαν στον τουρισμό της οι πολιτικές ταραχές. Την προηγούμενη σεζόν η Αίγυπτος έχασε το ένα τρίτο των επισκεπτών της. Παρά την παρουσία του Αιγύπτιου υπουργού Τουρισμού Αμπντέλ Νουρ στην έκθεση και τις διαβεβαιώσεις του προς τα γερμανικά ΜΜΕ, η Αίγυπτος δεν φαίνεται να έχει πείσει ακόμη και ειδικούς του τουριστικού κλάδου ότι είναι ασφαλής προορισμός.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, που έχει πείσει τους ειδικούς, αλλά όχι ακόμη τους δυνητικούς πελάτες της, ένα μεγάλο μέρος των οποίων διστάζει ακόμη να «κλείσει» τις διακοπές του στις μαγευτικές ελληνικές παραλίες. Η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο του δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος, όχι τόσο εξαιτίας της αξιοπρεπούς της παρουσίας στους εκθεσιακούς χώρους της ΙΤΒ, αλλά κυρίως εξαιτίας της μείωσης των κρατήσεων για τα καλοκαιρινά πακέτα διακοπών η οποία καταγράφεται. Μεγάλοι tour operators, όπως οι όμιλοι TUI, Thomas Cook, REWE και Alltours, κάνουν λόγο για υποχώρηση των κρατήσεων σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα που φτάνει το 30%. Ολοι αποδίδουν την υποχώρηση της ζήτησης για το ελληνικό τουριστικό προϊόν στην αρνητική για την Ελλάδα ειδησεογραφία. «Εάν ο Γερμανός επισκέπτης δεν αισθάνεται ότι είναι καλοδεχούμενος σε μια χώρα, τότε το σκέφτεται να ταξιδέψει», δηλώνει ο Πέτερ Φανκχάουζερ, επικεφαλής της εταιρείας Thomas Cook. «Ακούω από πελάτες μου ότι δεν αισθάνονται ευπρόσδεκτοι», παρατηρεί ο επικεφαλής του ομίλου TUI, Φόλκερ Μπέτχερ, για να προσθέσει: «Οι Ελληνες είναι απελπισμένοι και περιμένουν εναγωνίως τουρίστες». Οι εκπρόσωποι των μεγάλων τουριστικών ομίλων επικαλούνται όχι μόνο τα επεισόδια στην Αθήνα και την πρόσληψη αντιγερμανικού κλίματος από τους Γερμανούς, το οποίο αποτυπώθηκε στα ΜΜΕ με το κάψιμο της γερμανικής σημαίας και τα φωτομοντάζ της καγκελαρίου με ναζιστική στολή, αλλά και τη γενικότερη αβεβαιότητα που καλλιεργείται στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης για το μέλλον της Ελλάδας.
Δημοφιλής αλλά...
«Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς των Γερμανών, αλλά οι πρόσφατες εικόνες από τις διαδηλώσεις στην Αθήνα που μεταφέρουν τα ΜΜΕ δεν μπορούν να θεωρηθούν κίνητρο», αναφέρει ο εκπρόσωπος Τύπου της εταιρείας Thomas Cook, Ματίας Μπράντες. «Οι Γερμανοί περιμένουν πρώτα τις επόμενες εξελίξεις στην υπόθεση της κρίσης χρέους, προτού κλείσουν πακέτο διακοπών για την Ελλάδα», αναφέρει ο Ρολφ Ντίτερ Μάλτσαν. O γενικός διευθυντής του τμήματος αεροπορικών ταξιδιών του ομίλου REWE εκτιμά ότι το επόμενο τρίμηνο θα υπάρξει βελτίωση των κρατήσεων για την Ελλάδα.
Αύξηση του ενδιαφέροντος στο επόμενο τετράμηνο αναμένει και ο Γιούργκεν Μπίχι, πρόεδρος του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών Επιχειρήσεων (DRV), παραπέμποντας στα καλά αποτελέσματα του 2011, μολονότι και ο ίδιος εκτιμά ότι δεν είναι πιθανή μια επανάληψη του περσινού «μπουμ».
Την όχι και τόσο αισιόδοξη εκτίμηση του Γιούργκεν Μπίχι έρχεται να ενισχύσει η έρευνα Reise-Monitor που έδωσε στη δημοσιότητα η Γερμανική Λέσχη Αυτοκινήτου, ADAC. Στο κεφάλαιο της έρευνας που αφορά τους τουριστικούς σχεδιασμούς των Γερμανών για το 2012, η Ελλάδα δεν είναι μεταξύ των δέκα πρώτων προορισμών. Στη σχετική κατάταξη των χωρών της Ευρώπης που θα προτιμήσουν για φέτος οι Γερμανοί, πρώτη έρχεται η Ισπανία (10,3%), ακολουθούμενη από την Ιταλία (9,8%), την Αυστρία (6,1%) και την Τουρκία (4,1%). Η Ελλάδα έρχεται στη 12η θέση, με ένα ποσοστό της τάξεως του 1,8% (2,3% και ένατη θέση το 2011).