Κοπεγχάγη
Η ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα αντιβιοτικά μπορεί να σημάνει το τέλος της σύγχρονης ιατρικής. Σαν να μην έφτανε η παγκόσμια οικονομική κρίση, έχει ήδη ξεκινήσει μια άλλου τύπου «κρίση», η κρίση των αντιβιοτικών η οποία μπορεί να καταστήσει αδύνατες επεμβάσεις ρουτίνας και να κάνει μια απλή γρατζουνιά εν δυνάμει θανατηφόρα! Τα εφιαλτικά αυτά σενάρια ακούστηκαν από τα πιο επίσημα χείλη, εκείνα της γενικής διευθύντριας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Μάργκαρετ Τσαν κατά τη διάρκεια συνεδρίου για τις Μεταδοτικές Νόσους στην Κοπεγχάγη.
Άχρηστα όλα τα αντιβιοτικά;
Η κυρία Τσαν σημείωσε ότι στις μέρες μας οποιοδήποτε αντιβιοτικό κινδυνεύει να καταστεί άχρηστο – μεταξύ αυτών φάρμακα που έφεραν επανάσταση στην αντιμετώπιση ασθενειών όπως η φυματίωση, η ελονοσία, οι βακτηριακές λοιμώξεις αλλά και όσα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία απλών, τουλάχιστον ως σήμερα, περιπτώσεων, όπως ένα κόψιμο στο πόδι.
Η διευθύντρια του ΠΟΥ έκανε λόγο για μια νέα «μετα-αντιβιοτική» εποχή και τόνισε ότι θα απαιτηθεί η χρήση φαρμάκων που αντικαθιστούν τα συμβατικά και τα οποία είναι ακριβά και λιγότερο αποτελεσματικά.
«Μια φαρυγγίτιδα ή το γρατζουνισμένο γόνατο ενός παιδιού μπορεί στο μέλλον να αποτελούν θανατηφόρες καταστάσεις» είπε η Δρ Τσαν περιγράφοντας το μέλλον της παγκόσμιας υγείας με τα πιο μελανά χρώματα. «Η ανθεκτικότητα στους αντιμικροβιακούς παράγοντες αυξάνεται στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο. Χάνουμε τα αντιμικροβιακά φάρμακα πρώτης γραμμής. Οι θεραπείες αντικατάστασης των συμβατικών είναι πιο ακριβές, πιο τοξικές, απαιτούν πολύ μεγαλύτερο διάστημα θεραπείας και ίσως εισαγωγή των ασθενών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας».
Αύξηση της θνησιμότητας
Η επικεφαλής του ΠΟΥ σημείωσε επίσης ότι σε ασθενείς που έχουν προσβληθεί από φαρμακοανθεκτικά παθογόνα η θνησιμότητα έχει φανεί ότι αυξάνεται κατά περίπου 50%. «Η "μετά τα αντιβιοτικά’ εποχή σημαίνει ουσιαστικά το τέλος της σύγχρονης ιατρικής, όπως την ξέρουμε».
Η δραματική αυτή προειδοποίηση της κυρίας Τσαν έρχεται να προστεθεί σε όσα αναφέρονται σε ένα νέο βιβλίο του ΠΟΥ με τίτλο «Η εξελισσόμενη απειλή της ανθεκτικότητας στα αντιμικροβιακά» («The evolving threat of antimicrobial resistance»).
Στο βιβλίο αναφέρεται ότι «τα βακτήρια αντιδρούν στα αντιβιοτικά αναπτύσσοντας αργά ή γρήγορα ανθεκτικότητα σε αυτά. Έτσι σήμερα καθίσταται δύσκολο ή ακόμη και αδύνατον να αντιμετωπιστούν πολλές κοινές αλλά και απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις ενώ ορισμένες φορές μια κοινή λοίμωξη μετατρέπεται σε απειλητική για τη ζωή του ασθενούς».
«Ένοχη» η κατάχρηση αντιβιοτικών
Τονίζεται ότι ο κύριος «ένοχος» για την κατάσταση είναι η κακή χρήση αλλά και η κατάχρηση αντιβιοτικών και προστίθεται ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για καινοτομία. «Η τεράστια αύξηση στις ανθεκτικές στα αντιβιοτικά λοιμώξεις, η έλλειψη έρευνας για καινούργια αντιβιοτικά αλλά και κινήτρων για επένδυση στην έρευνα και στην ανάπτυξη αντιβιοτικών από τη βιομηχανία δείχνουν την ανάγκη για καινοτομία». Οι υπεύθυνοι του ΠΟΥ ζητούν τώρα από τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να ενισχύσουν την έρευνα σχετικά με την αντίσταση στα αντιβιοτικά.
Βήμα Science
Άχρηστα όλα τα αντιβιοτικά;
Η κυρία Τσαν σημείωσε ότι στις μέρες μας οποιοδήποτε αντιβιοτικό κινδυνεύει να καταστεί άχρηστο – μεταξύ αυτών φάρμακα που έφεραν επανάσταση στην αντιμετώπιση ασθενειών όπως η φυματίωση, η ελονοσία, οι βακτηριακές λοιμώξεις αλλά και όσα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία απλών, τουλάχιστον ως σήμερα, περιπτώσεων, όπως ένα κόψιμο στο πόδι.
Η διευθύντρια του ΠΟΥ έκανε λόγο για μια νέα «μετα-αντιβιοτική» εποχή και τόνισε ότι θα απαιτηθεί η χρήση φαρμάκων που αντικαθιστούν τα συμβατικά και τα οποία είναι ακριβά και λιγότερο αποτελεσματικά.
«Μια φαρυγγίτιδα ή το γρατζουνισμένο γόνατο ενός παιδιού μπορεί στο μέλλον να αποτελούν θανατηφόρες καταστάσεις» είπε η Δρ Τσαν περιγράφοντας το μέλλον της παγκόσμιας υγείας με τα πιο μελανά χρώματα. «Η ανθεκτικότητα στους αντιμικροβιακούς παράγοντες αυξάνεται στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο. Χάνουμε τα αντιμικροβιακά φάρμακα πρώτης γραμμής. Οι θεραπείες αντικατάστασης των συμβατικών είναι πιο ακριβές, πιο τοξικές, απαιτούν πολύ μεγαλύτερο διάστημα θεραπείας και ίσως εισαγωγή των ασθενών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας».
Αύξηση της θνησιμότητας
Η επικεφαλής του ΠΟΥ σημείωσε επίσης ότι σε ασθενείς που έχουν προσβληθεί από φαρμακοανθεκτικά παθογόνα η θνησιμότητα έχει φανεί ότι αυξάνεται κατά περίπου 50%. «Η "μετά τα αντιβιοτικά’ εποχή σημαίνει ουσιαστικά το τέλος της σύγχρονης ιατρικής, όπως την ξέρουμε».
Η δραματική αυτή προειδοποίηση της κυρίας Τσαν έρχεται να προστεθεί σε όσα αναφέρονται σε ένα νέο βιβλίο του ΠΟΥ με τίτλο «Η εξελισσόμενη απειλή της ανθεκτικότητας στα αντιμικροβιακά» («The evolving threat of antimicrobial resistance»).
Στο βιβλίο αναφέρεται ότι «τα βακτήρια αντιδρούν στα αντιβιοτικά αναπτύσσοντας αργά ή γρήγορα ανθεκτικότητα σε αυτά. Έτσι σήμερα καθίσταται δύσκολο ή ακόμη και αδύνατον να αντιμετωπιστούν πολλές κοινές αλλά και απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις ενώ ορισμένες φορές μια κοινή λοίμωξη μετατρέπεται σε απειλητική για τη ζωή του ασθενούς».
«Ένοχη» η κατάχρηση αντιβιοτικών
Τονίζεται ότι ο κύριος «ένοχος» για την κατάσταση είναι η κακή χρήση αλλά και η κατάχρηση αντιβιοτικών και προστίθεται ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για καινοτομία. «Η τεράστια αύξηση στις ανθεκτικές στα αντιβιοτικά λοιμώξεις, η έλλειψη έρευνας για καινούργια αντιβιοτικά αλλά και κινήτρων για επένδυση στην έρευνα και στην ανάπτυξη αντιβιοτικών από τη βιομηχανία δείχνουν την ανάγκη για καινοτομία». Οι υπεύθυνοι του ΠΟΥ ζητούν τώρα από τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να ενισχύσουν την έρευνα σχετικά με την αντίσταση στα αντιβιοτικά.
Βήμα Science
